درگیری‌های مسلحانه میان حماس و گروه‌های مسلح، که ظاهراً با حمایت اسرائیل عمل می‌کنند، جان ده‌ها نفر را گرفته و جامعه ویران‌شده غزه را بیش از پیش بی‌ثبات کرده است. این تنش‌ها، که از شنبه آغاز شد، حداقل ۲۷ کشته برجای گذاشته و نشان‌دهنده خلأ امنیتی پس از دو سال جنگ ویرانگر است.
قبیله دوغموش: دشمن دیرینه حماس
درگیری‌های خونین در محله صبرای شهر غزه، میان نیروهای امنیتی حماس و اعضای قبیله قدرتمند دوغموش درگرفت. این قبیله، یکی از بزرگ‌ترین خانواده‌های فلسطینی در غزه، سابقه‌ای پیچیده در درگیری‌های داخلی دارد. اعضای آن در جناح‌های مختلف، از حماس و جهاد اسلامی تا گروه‌های وابسته به تشکیلات خودگردان فلسطین، حضور دارند. به عنوان مثال، ممتاز دوغموش در سال ۲۰۰۸ در ربودن سرباز اسرائیلی گیلاد شالیت توسط جیش الاسلام نقش داشت.
طبق گزارش وزارت داخله غزه، درگیری‌ها از شنبه آغاز شد، زمانی که یک «باند غیرقانونی» دو مبارز از تیپ‌های قاسم (بازوی نظامی حماس) را در نزدیکی بیمارستان اردن در شهر غزه کشت. شاهدان گفتند که ۳۰۰ مبارز حماس به یک بلوک مسکونی حمله کردند که شبه‌نظامیان دوغموش در آن سنگر گرفته بودند. یک منبع امنیتی فلسطینی به رویترز گفت که حماس کمپینی در شهر غزه راه انداخت که ۳۲ عضو «باند» را کشت. اما آمار رسمی وزارت داخله، ۸ کشته از حماس و ۱۹ نفر از قبیله دوغموش را تأیید می‌کند.
این درگیری‌ها، که تا یکشنبه ادامه یافت، بخشی از سابقه خصمانه میان دو طرف است. در مارس ۲۰۲۴، رهبر قبیله، صالح دوغموش، در درگیری با حماس کشته شد. حماس ادعا می‌کند که این قبیله با اسرائیل همکاری می‌کند، اما رهبران دوغموش این اتهام را رد کرده‌اند. نزار دوغموش، رئیس قبیله در شهر غزه، اخیراً به لس‌آنجلس تایمز گفت که ارتش اسرائیل از او خواسته بود منطقه انسانی در شهر غزه را مدیریت کند، اما او رد کرده و در پاسخ، محله‌اش بمباران و ویران شد.
مرگ غم‌انگیز صالح الجعفراوی: قربانی درگیری‌های داخلی
در میان تیراندازی‌ها، صالح الجعفراوی، روزنامه‌نگار ۲۸ ساله فلسطینی، جان باخت. الجعفراوی، که با ویدیوهایش از جنایات اسرائیل در غزه شهرت یافته بود، در حال پوشش درگیری‌ها در محله صبرا کشته شد. منابع به الجزیره عربی گفتند که او توسط «شبه‌نظامیان مسلح» هدف قرار گرفت. ویدیوهایی که الجزیره ساناد تأیید کرد، جسد او را با جلیقه «پرس» در کامیونی نشان می‌دهد.
الجعفراوی، مانند همکارش انس الشریف (که در اوت توسط اسرائیل کشته شد)، بارها از سوی اسرائیلی‌ها تهدید شده بود. ویدیویی از او در حال سلام به الشریف در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد و موجی از غم را برانگیخت. مرگ او، به فهرست بیش از ۲۷۰ روزنامه‌نگار کشته‌شده در غزه از اکتبر ۲۰۲۳ افزود؛ خونین‌ترین جنگ برای خبرنگاران تاریخ.
شبه‌نظامیان مورد حمایت اسرائیل: آیا دوغموش بخشی از آن‌هاست؟
سؤال اصلی این است: آیا دوغموش واقعاً با اسرائیل همکاری می‌کند؟ اطلاعات متناقض است. برخی گزارش‌ها از غزه ادعای وابستگی به اسرائیل را مطرح کرده‌اند، اما رهبران قبیله انکار می‌کنند. با این حال، اسرائیل سابقه حمایت از شبه‌نظامیان ضدحماس را دارد تا تنش‌های داخلی را شعله‌ور کند.
بارزترین آن‌ها «نیروهای مردمی» به رهبری یاسر ابوشباب از قبیله بدوی طرابی است. اسرائیل در ژوئن ۲۰۲۵ همکاری با این گروه را تأیید کرد و ابوشباب را برای تضعیف حماس مسلح کرد. این گروه، که ابتدا به غارت کمک‌های بشردوستانه متهم بود، حالا از سوی اسرائیل برای حفاظت از مسیرهای کمک‌رسانی استفاده می‌شود. قبیله طرابی ابوشباب را محکوم کرده و حماس او را «همکار اسرائیلی» می‌داند. از سپتامبر ۲۰۲۴، حماس چندین بار با نیروهای مردمی درگیر شده است.
گروه دیگری «نیروی ضربه علیه تروریسم» به رهبری حسینم الاستال از قبیله مجیده است. الاستال، افسر سابق امنیتی تشکیلات خودگردان، در دهه ۱۹۹۰ متهم به همکاری با اسرائیل شد و اخیراً با ابوشباب هماهنگ است. او کنترل روستای قزان النعجار در خان یونس را در دست دارد و در اوایل اکتبر با حماس درگیر شد.
این شبه‌نظامیان، که حالا بیش از یک دوجین گروه در سراسر غزه فعال‌اند، خلأ امنیتی را پر کرده و به غارت کمک‌ها و ایجاد ناامنی دامن زده‌اند. سازمان‌های امدادی گزارش می‌دهند که ۷۰ درصد حوادث غارت پس از شکست آتش‌بس مارس ۲۰۲۵ رخ داده است.
آینده غزه: از خلأ امنیتی تا بازگشت به خانه
درگیری‌ها متوقف شده، اما حماس ۷۰۰۰ نیروی امنیتی را برای بازپس‌گیری کنترل فراخوانده است. فلسطینی‌ها به خانه‌های ویران‌شده شمالی برمی‌گردند و کمک‌های بشردوستانه وارد می‌شود، اما خلأ قدرت می‌تواند به درگیری‌های بیشتر منجر شود.
از اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل حداقل ۶۷۸۰۶ فلسطینی را کشته است. این درگیری‌های داخلی، زخم‌های جنگ را عمیق‌تر می‌کند و آینده غزه را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد. آیا این شبه‌نظامیان ابزاری برای پاکسازی قومی اسرائیل‌اند؟ یا فقط نشانه‌ای از فروپاشی اجتماعی؟ زمان پاسخ را نشان خواهد داد.
بدون دیدگاه