یادداشت| جوادیت؛ الگوی فقهی عصر فتنه

به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم در زنجان،ولادت امام محمدتقی، جواد الائمه (ع)، در یازدهم رجب، نه صرفاً یک جشن مذهبی، بلکه یک رخداد تعیین‌کننده در تاریخ امامت و تداوم مسیر هدایت الهی است. ایشان در سنین نوجوانی عهده‌دار امامت شدند؛ دورانی که می‌توانست به دلیل کم‌سن بودن، مسیر امامت را در معرض خطر تأویل و تحریف قرار دهد، اما «جوادیت» ایشان، یعنی صفت والای بخشندگی و دانش بی‌حد و حصر، آن‌چنان تابناک بود که تمامی توطئه‌های دشمنان فکری و سیاسی را نقش بر آب کرد.

آواز عاشقانه کامران تفتی و متین ستوده / اولین دوستت دارم کامران به همسرش

امامت در کودکی؛ آزمون بزرگ الهی

امام جواد (ع) در زمانی عهده‌دار مسئولیت شدند که امام رضا (ع) در غربت و تحت فشار دستگاه عباسی به شهادت رسیدند. این واقعه، جامعه شیعه را در یک دوراهی حساس قرار داد: چگونه می‌توان رهبری دینی را از نوجوانی پذیرفت که در مقابل علمای بزرگ و فقهای کهنه‌کار آن عصر قرار دارد؟

این وضعیت، خود یک آزمون الهی بود. خداوند متعال با اعطای مقام «جود» و «علم لدنی» به امام جواد (ع)، پاسخ این سؤال را در عمل نشان داد. ایشان در محضر پدر گرانقدرشان، فقه ناب اسلامی را به‌گونه‌ای آموختند که نه تنها بر علوم زمانه مسلط بودند، بلکه پاسخگوی پیچیده‌ترین مسائل اعتقادی و فقهی بودند. این امر، در واقع تأکیدی بود بر اینکه امامت، یک مقام اکتسابی علمی نیست، بلکه یک انتصاب الهی است.

مواجهه با چالش‌های کلامی و سیاسی

دوران امامت امام جواد (ع) با اوج‌گیری قدرت عباسیان و تلاش برای کنترل و تضعیف جایگاه ائمه (ع) همراه بود. دستگاه حاکم، که از نفوذ معنوی اهل بیت (ع) واهمه داشت، به دنبال ایجاد انحرافات فکری برای مشروعیت‌بخشی به حکمرانی خود بود.

یکی از مهم‌ترین اقدامات امام جواد (ع)، مقابله با جریان‌هایی بود که تلاش می‌کردند با تکیه بر علم ظاهری یا تفسیرهای نادرست از آموزه‌های دینی، جایگاه امامت را خدشه‌دار سازند. ایشان با شاگردان برجسته‌ای همچون علی بن مهزیار اهوازی، محمد بن سنان و… که هر یک از متفکران بزرگ دوران خود بودند، پایه‌های فقه و کلام شیعه را تثبیت کردند. این رویکرد نشان می‌دهد که علم و فقاهت در مکتب اهل بیت (ع)، همواره خط مقدم دفاع در برابر انحرافات بوده است.

 اوج معنای «جود»؛ بخشندگی فراتر از مال

صفت «جواد» (بخشنده) برای این امام همام، نه تنها به معنای سخاوت مادی، بلکه به معنای سخاوت علمی و اخلاقی بود. در عصری که فقه اسلامی نیازمند تبیین و توسعه بود، امام جواد (ع) سعه صدر علمی بی‌نظیری از خود نشان دادند. ایشان در پاسخ به مسائل دشوار، دریچه‌های جدیدی از معرفت را گشودند که نشان از گستره بی‌کران علم الهی داشت.

این جود، الگویی برای شیعیان شد تا بدانند که بخشندگی واقعی، شامل بذل علم، راهنمایی گمشدگان و یاری‌رسانی به نیازمندان معرفت است. در شرایطی که فقر فکری و اعتقادی جامعه را تهدید می‌کرد، جواد الائمه (ع) با گنجینه‌ی دانش خود، عطش حقیقت‌جویان را فرو نشاندند.

 ولایتمداری و استمرار مسیر اهل بیت (ع)

نهم رجب، یادآور این است که مکتب اهل بیت (ع) یک جریان وابسته به زمان و مکان نیست؛ بلکه پیوندی مستمر است که از نبوت آغاز و از طریق امامت تداوم یافته است. امام جواد (ع) با وجود عمر کوتاه، توانستند میراث گران‌بهای پدر و سیره نبوی را در عرصه‌های مختلف حفظ کنند و زمینه‌ساز ظهور منجی بزرگ باشند.

گرامیداشت میلاد امام محمدتقی (ع) امروز، ما را به این نکته فرا می‌خواند که در عصر حاضر نیز، که با پیچیدگی‌های رسانه‌ای و جنگ نرم مواجهیم، باید از مسیر هدایت ایشان پیروی کنیم؛ یعنی تکیه بر علم ناب، حفظ وحدت فکری و عملی، و گره زدن تمامی امور به ولیّ زمان است.

نوجوانان و جوانان امروز باید دریابند که جوانی و قدرت، زمانی ارزش مضاعف می‌یابد که در مسیر الهی و تحت هدایت اهل بیت (ع) قرار گیرد؛ همان‌گونه که امام جواد (ع) در سن نوجوانی، چراغ هدایت را برای امت روشن نگه داشتند تا مسیر به سوی صاحب اصلی عصر، یعنی حضرت ولی‌عصر (عج) هموار گردد.

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم