۹ دی؛ تجلی هوشیاری جمعی در برابر جنگ ادراکی و رسانه‌ای

نمابان و به نقل از خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – مطهره میرزایی: حماسه نهم دی را می‌توان یکی از برجسته‌ترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران دانست؛ رویدادی که در آن مردم، با حضوری خودجوش و فراگیر به دفاع از ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی برخاستند و نشان دادند که هویت فرهنگی و باورهای دینی‌شان تا چه اندازه برایشان حیاتی است.

آواز عاشقانه کامران تفتی و متین ستوده / اولین دوستت دارم کامران به همسرش

این حرکت عظیم، نمونه‌ای روشن از مقاومت فرهنگی و غیرنظامی بود؛ مقاومتی که با ابزارهایی چون راهپیمایی، شعار، نمادهای مذهبی و گفتمان‌سازی شکل گرفت و ثابت کرد که قدرت فرهنگ و بصیرت می‌تواند همان اندازه اثرگذار باشد که مقاومت نظامی، و حتی هزینه‌های دفاع از نظام مردم‌پایه را کاهش دهد.

در این جهاد فرهنگی، مردم با حفظ هویت ملی، ایستادگی در برابر نفوذ بیگانگان و پاسداری از ارزش‌های اصیل انقلاب، نوعی بیداری سیاسی و فرهنگی را رقم زدند. قیام ۹ دی نشان داد که مقاومت فرهنگی می‌تواند سپری نیرومند در برابر تهدیدات داخلی و خارجی باشد و حتی الهام‌بخش ملت‌های دیگر قرار گیرد؛ چراکه اتکا به ظرفیت‌های مردمی، بدون نیاز به ابزار نظامی، می‌تواند سرنوشت یک کشور را رقم بزند.

فتنه سال ۸۸ هم بُعد ادراکی داشت، هم رسانه‌ای، هم ذهنی و هم میدانی

جواد حبیبی یکی از فعالان سیاسی استان در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار: سال ۸۸ پس از انتخابات ریاست‌جمهوری، کشور درگیر فتنه‌ای شد؛ فتنه‌ای که همه دشمنان انقلاب اسلامی چه در خارج از کشور، چه در داخل، و چه افراد فریب‌خورده دست به دست هم دادند تا آن را رقم بزنند. این فتنه از نوع ترکیبی بود و دارای ابعاد ادراکی رسانه‌ای ذهنی و میدانی بود.

این کارشناس سیاسی عنوان کرد: تشخیص این‌که این رخداد یک فتنه و مقدمه‌ای برای یک کودتاست، کاری پیچیده و دشوار بود اما مردم این پیچیدگی را تشخیص دادند. گاهی خواص پیش‌قدم می‌شوند و مسائل را می‌فهمند اما در برخی مواقع، خواص از عوام عقب می‌مانند و این مردم عادی هستند که حقیقت را درمی‌یابند. ۹ دی از همین جنس بود؛ یعنی مردم عادی جلوتر از خواص، ماهیت ماجرا را فهمیدند، دشمن‌شناسی قوی‌تری داشتند و به نقشه دشمن پی بردند و به خیابان‌ها آمدند.

وی افزود: در برخی استان‌ها مانند قزوین، مردم حتی یکی دو روز زودتر وارد میدان شدند. جمعیت عظیمی که در تهران و دیگر استان‌ها و شهرستان‌ها حضور یافتند، پس از چند ماه توانستند فتنه ۸۸ را پایان دهند و دشمن را با وجود تمام برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایش ناامید کنند از همین رو، این روز اهمیت ویژه‌ای دارد.

حبیبی خاطرنشان کرد: در بحث «جهاد تبیین»، پیام اصلی این است که وقتی کشوری بیشترین دشمنی رسانه‌ای را تجربه می‌کند و دشمن با همه ابزارهای تبلیغاتی خود می‌کوشد افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهد و آن را مطابق خواست خود مدیریت کند، تنها یک کار جهادی می‌تواند در برابر این حربه مؤثر باشد و آن تبیین است.

وی ادامه داد: تبیین یعنی توضیح دادن برای مردم، آن هم به‌صورت جهادی؛ یعنی کاری که وظیفه عموم مردم است و هرکس به اندازه فهم و درک خود، روش‌های دشمن در عرصه تبلیغات را برای دیگران بازگو می‌کند و این خود نوعی جهاد است.

این کارشناس سیاسی تصریح کرد: وقتی رهبر انقلاب از تعبیر «جهاد تبیین» استفاده کردند و آن را «فریضه‌ای واجب و فوری» خواندند، معنایش این بود که باید کاری بزرگ در برابر دشمنی‌های متعدد و در برابر جبهه‌ای که آن را «نظم نوین جهانی» می‌نامند و جمهوری اسلامی را مخالف آن معرفی می‌کنند، انجام شود.

ابعاد این جنگ باید برای مردم روشن شود

وی افزود: تا زمانی که مسائل برای مردم توضیح داده نشود، نوع دشمنی دشمن روشن نگردد و بصیرت لازم به مردم داده نشود، جمهوری اسلامی نمی‌تواند به موفقیت کامل در اهداف خود برسد. ما با دشمنانی روبه‌رو هستیم و درگیر جنگی ترکیبی و هیبریدی؛ ابعاد این جنگ باید برای مردم روشن شود. هرچه مردم بیشتر تبیین شوند و مسئولان پای کار بیایند، همراهی مردم با نظام و انقلاب اسلامی باکیفیت‌تر خواهد شد.

این کارشناس گفت: تجربه ۹ دی تجربه‌ای بزرگ بود. برخی خواص در ابتدا شایعاتی درباره تقلب مطرح کردند و توانستند جمعیت زیادی را به خیابان‌ها بکشانند؛ اما به‌تدریج مردم متوجه واقعیت شدند. در همان دوره نیز نوعی جهاد تبیین شکل گرفت و باعث شد جمعیتی که به بهانه تقلب به خیابان‌ها می‌آمدند، روزبه‌روز کمتر شوند؛ زیرا صحنه را می‌دیدند، دشمنی دشمن را مشاهده می‌کردند و ادعای تقلب برایشان روشن‌تر می‌شد.

وی با تاکید براینکه امروز جنگ تبلیغاتی دشمن شدیدتر و پیچیده‌تر از آن زمان شده است، اما همان‌گونه که در سال ۸۸ مردم پای کار آمدند، امروز نیز می‌توان چنین کرد عنوان کرد: در آن روزها، هرکس که دلسوز انقلاب بود وارد میدان تبیین می‌شد و مردم در کوچه و خیابان، در مساجد، حسینیه‌ها و هیئت‌ها با یکدیگر صحبت می‌کردند.

حبیبی مطرح کرد: ۹ دی زمانی رخ داد که به باور گوینده، فتنه‌گران به خیمه امام حسین (ع) حمله کردند و دشمنی‌شان با مقدسات آشکار شد. امروز نیز باید دشمنی دشمنان را برای مردم روشن کرد. همان‌طور که آن زمان کار مردمی نتیجه داد، اکنون نیز کار مردمی مؤثرتر از کار دولتی و سازمانی است.

وی در پایان گفت: اگر مردم خودشان وارد میدان شوند، یکدیگر را توجیه کنند، به شیوه‌ای جهادی گفت‌وگو کنند، تحقیق کنند و نتایج تحقیقات خود را به دیگران منتقل کنند، می‌توان همان بصیرتی را که در اواخر سال ۸۸ شکل گرفت، دوباره ایجاد کرد به شرط آن‌که مردم به صحنه جهاد تبیین و بصیرت دعوت شوند و خودشان پای کار بیایند.

حضور مردم خنثی کننده تهاجمات دشمن است

حامد کبودوند، یکی از فعالان سیاسی استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهارکرد: یکی از مباحث جدی که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز همواره وجود داشته مسئله دشمنی با جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی است. دشمن در طول این سال‌ها از ابزارهای مختلفی برای ضربه زدن به این نظام مقدس استفاده کرده است؛ چه در قالب کودتا، چه ترورهای کور، چه جنگ نظامی طولانی‌مدت و چه ابزارهای دیگر. اما همیشه و همیشه، آنچه توانسته این ددمنشی‌ها و تهاجمات را خنثی کند، حضور مردم بوده است.

وی افزود: پس از پایان جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، کشور مدتی درگیر سازندگی و بازسازی بود و در نتیجه، دشمن فعالیت‌های خود را محدود کرده بود اما در فتنه سال ۸۸، دشمن از غفلت برخی پیشکسوتان، جریان‌های نفوذی و صاحبان زر و زور استفاده کرد تا کشور را به آشوب بکشد. به گفته خودشان، تمام توان و امکاناتشان را در سال ۸۸ به میدان آوردند و بسیاری باور کرده بودند که این فتنه ممکن است نظام مقدس جمهوری اسلامی را دچار مشکل کند.

این کارشناس ادامه داد: اما حضور ارزشمند، بصیرت‌مندانه و پرشکوه مردم در ماه دی تمام این نقشه‌های چندصد میلیارد دلاری را نقش بر آب کرد. همان‌طور که رهبر انقلاب بارها فرمودند، دشمن به علت اختلال در تصمیم‌گیری و ناتوانی در فهم رفتار مردم، دچار اشتباه می‌شود و این بار نیز دچار خطای محاسباتی شد و تصور کرد مردم از نظام فاصله گرفته‌اند. اما حضور حماسی و پرشور مردم در ۹ دی ۸۸ خط بطلانی بر تمام فتنه‌گری‌های هشت‌ماهه کشید و مردم نشان دادند که در این نظام، حرف اول و آخر را خود مردم می‌زنند. اگر مردم بخواهند، تمام فتنه‌های چندصد میلیاردی همچون کف روی آب از بین خواهد رفت.

وی درخصوص تأکید رهبر انقلاب بر «جهاد تبیین» و پیام عملی آن برای مردم و مسئولان در مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن عنوان کرد: طی کمتر از شش ماه گذشته، در جنگ ۱۲ روزه، ثابت شد که توان نظامی و جنگ سخت علیه جمهوری اسلامی محکوم به شکست است و همه مردم، از پیر تا جوان، به اقتدار و توانمندی نظامی ایران پی بردند. از همین رو، دشمن که می‌داند در حوزه سخت‌افزاری و نظامی نمی‌تواند ضربه‌ای وارد کند، سال‌هاست تمام تلاش خود را معطوف به مدیریت و انحراف اذهان عمومی کرده است تا مردم را از جایگاه حمایت کامل از نظام فاصله دهد.

کبودوند تشریح کرد: در چنین شرایطی، هیچ دارو، مرهم یا پادزهری جز بصیرت نمی‌تواند مردم را از این سم مهلک یعنی انحراف اذهان عمومی در قالب جنگ رسانه‌ای، تشویش افکار، روایت‌سازی جعلی و بیان موضوعات غیرواقعی نجات دهد. رهبر انقلاب پادزهر این سم را تنها در تبیین می‌دانند. با تبیین است که می‌توان روشنگری کرد، شفاف‌سازی نمود، روایت صحیح ساخت و واقعیت را در برابر تلاش مذبوحانه دشمن برای انحراف افکار عمومی بیان کرد.

مهم‌ترین ویژگی ۹ دی سال ۸۸، حضور حداکثری مردم بود

وی اضافه کرد: مهم‌ترین ویژگی ۹ دی سال ۸۸، حضور حداکثری مردم بود. آحاد جامعه با گرایش‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اعتقادی متفاوت در صحنه حاضر شدند و نقشه‌های فتنه‌گران سال ۸۸ را نقش بر آب کردند. امروز نیز همین‌گونه است؛ ما باید فارغ از نگاه‌های سیاسی، اعتقادی، اجتماعی و اقتصادی، بتوانیم آحاد ملت را توجیه و روشن کنیم، برایشان تبیین کنیم و شیطنت‌ها، تلاش‌ها و دشمنی‌های دشمن را شفاف و واضح بیان کنیم.

این کارشناس سیاسی در پایان گفت: دشمن با ایران و جمهوری اسلامی کار دارد؛ کاری ندارد که شما باحجابید یا بی‌حجاب، طرفدار کدام نامزد انتخاباتی هستید یا طرفدار دیگری. در جنگ ۱۲ روزه دیدید که بسیاری از شهدای عزیز و مظلوم این جنگ کسانی بودند که شاید از نظر پوشش، فعالیت سیاسی یا اعتقادی با یکدیگر متفاوت بودند، اما در شمار شهدای این تهاجم قرار گرفتند؛ زیرا دشمن با ایران و ایران قوی مشکل دارد، نه با موضوعات دیگر.

حجت الاسلام سید مرتضی حسینی، یکی دیگر از کارشناسان سیاسی استان قزوین در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: می‌دانید که طراحی‌هایی که دشمنان نظام جمهوری اسلامی انجام داده بودند، طراحی‌هایی دقیق و حساب‌شده بود؛ طرح‌هایی که هدفشان از بین بردن نتیجه سال‌ها تلاش انقلابیون و حامیان نظام بود. با آغاز بحث انتخابات، شبهه‌ای در دل برخی کسانی که طرفدار نظام بودند ایجاد شد که شاید در انتخابات تخلفی رخ داده باشد.

نماینده پیشین مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی افزود: در یکی از جلسات مجلس، زمانی که یکی از مسئولان برای رأی اعتماد معرفی شده بود، من علیه او صحبت کردم. او به من اعتراض داشت که چرا رهایش نمی‌کنم. به او گفتم که شما در حضور رهبری، روزی که همه معترضان پس از انتخابات جمع شده بودند، گفتید که نماینده یکی از نامزدها در وزارت کشور بودید و تقلبی در کار نبوده است.

این کارشناس مطرح کرد: بعد رسانه ملی از شما خواست همان جمله را جلوی دوربین تکرار کنید تا فتنه فروکش کند، اما حاضر نشدید. وقتی یقین داشتید تقلب نشده، چرا نگفتید؟ این نشان می‌داد که طراحی انجام‌شده بنا داشت جرقه نابودی جمهوری اسلامی را به‌وسیله کسانی بزند که روزی در کنار امام بودند و از مسئولان اصلی انقلاب محسوب می‌شدند.

وی ادامه داد: این طراحی بسیار دقیق انجام شده بود و مقدمات آن تقریباً طی شده بود و هیچ‌کس نمی‌توانست قدمی بردارد؛ نه در اقتصاد، نه در فرهنگ. جامعه مبهم بود و بسیاری از شخصیت‌ها سکوت کرده بودند و حتی وزیر اطلاعات وقت به من گفت که نزد بسیاری از چهره‌ها رفته و گفته است تقلبی در کار نیست، اما یکی از آن‌ها به او گفته بود که بروید رأی مردم را برگردانید تا فتنه بخوابد.

این کارشناس گفت: طراحی به‌گونه‌ای انجام شده بود که جامعه باور کند تقلب شده است و آن‌ها دو هدف را دنبال می‌کردند؛ نخست، اگر نتوانستند انقلاب و رهبری را نابود کنند یا قدرت رهبری را بگیرند، دست‌کم کاری کنند که جهان در مسائل اقتصادی با ایران معامله نکند و پیش از آغاز ماجرای تقلب، کشورهای اروپایی آمادگی کامل برای بستن قراردادهای اقتصادی با ایران داشتند. گفته می‌شد که روز شنبه، پس از حضور گسترده مردم پای صندوق‌ها، وزرای خارجه اروپا یکی پس از دیگری تماس می‌گرفتند و تبریک می‌گفتند و اعلام آمادگی برای همکاری داشتند اما روز دوشنبه که راهپیمایی‌ها با شعار تقلب آغاز شد، از سه‌شنبه به بعد دیگر هیچ‌کدام آمادگی همکاری نداشتند که البته یکی از ریشه‌های تحریم‌های امروز نیز از همان ماجرای ۸۸ آغاز شد و برخی عوامل داخلی نیز به اروپایی‌ها القا کردند که ایران را تحریم کنید تا نظام از پا بیفتد.

وی ادامه داد: نکته دیگر این بود که تصور می‌کردند گروه‌های معاند می‌توانند میدان‌دار شوند و نیروهای انقلابی از دست نظام خارج شوند؛ رهبری نیز در دیدار با معترضان فرمودند که این قصه آن‌گونه که شما خیال می‌کنید نیست؛ این جریان از دست شما خارج می‌شود و به دست گروه‌های مخالف نظام می‌افتد.

حسینی ابراز کرد: مردم ناگهان فهمیدند که قصه، قصه تقلب نیست؛ قصه انتخابات نیست و موضوع اصلی، نظام دینی است؛ موضوع دین است، موضوع عاشوراست. مردم دیدند که مسجد آتش می‌زنند، قرآن آتش می‌زنند، پرچم‌های مذهبی را آتش می‌زنند و روشن شد که ماجرا رقابت انتخاباتی نیست؛ موضوع بسیار عمیق‌تر است.

وی افزود: همین‌جا بود که مردم با بصیرت خود یک‌باره به خیابان‌ها آمدند؛ بدون آن‌که کسی آن‌ها را دعوت کرده باشد. نه نهادی فراخوان داده بود، نه سازمانی و مردم خودشان تصمیم گرفتند وارد میدان شوند.

حسینی گفت: وقتی مردم آمدند، تمام توطئه‌هایی که طراحی شده بود خنثی شد. بصیرت مردم به جهان نشان داد که ادعای تقلب دروغ است و هدف اصلی، اصل نظام است. خود معترضان هم در شعارهایشان می‌گفتند: «انتخابات بهانه است، اصل نظام نشانه است.» و واقعاً همین بود. با آگاهی و بصیرت مردم، این توطئه عظیم خنثی شد.

وی درباره تأکید رهبری بر «جهاد تبیین» و پیام عملی آن برای مردم و مسئولان در مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن خاطرنشان کرد: وقتی به تاریخ صدر اسلام نگاه می‌کنیم، پس از ماجرای حکمیت، امیرالمؤمنین (ع) هنگام بازگشت به کوفه فرمودند «عمار کجاست؟» چون عمار هرگاه بود، شبهه‌ها را روشن می‌کرد و مردم سخنش را می‌پذیرفتند.

در جنگ ۱۲ روزه، بسیاری از حقایق روشن شد

وی ادامه داد: بسیاری از چیزهایی که در ذهن مردم می‌ماند و باعث می‌شود تصور کنند نظام از مسیر خود منحرف شده یا مقابله با دشمنان خارجی شخصی است، با تبیین روشن می‌شود. ما هرچه می‌گفتیم دشمنان خارجی هم‌پیمان‌اند، برخی باور نمی‌کردند اما در جنگ ۱۲ روزه، بسیاری از حقایق روشن شد و با بیان درست حوادث، می‌توان مردم را از تأثیر القائات بیرون آورد.

وی در پایان درباره این‌که تجربه ۹ دی امروز چه الگویی برای مقابله با شایعات و تحریفات فضای مجازی می‌تواند باشد گفت: در این خصوص نکاتی وجود دارد نخست این‌که طرفداران نظام باید وحدت رویه داشته باشند و متأسفانه در این ماجرا، خود طرفداران نظام چنددستگی دارند و به‌جای مقابله با دشمن، یکدیگر را می‌زنند و تخریب می‌کنند که این واقعاً تأسف‌آور است و نکته دوم این است که هرکس می‌تواند در فضای مجازی حضور پیدا کند و تبیین کند و با توطئه دشمن مقابله کند. کسی قلم دارد، می‌نویسد؛ کسی قلم ندارد، اما می‌تواند بیان کند؛ می‌تواند صحبت کند و آن را منتشر کند. هرکس به اندازه توان خود می‌تواند در این میدان نقش‌آفرینی کند.

خودجوش بودن، اتحاد و همبستگی، تکیه بر باورهای دینی، جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب و ارائه الگویی موفق از مقاومت فرهنگی، از مهم‌ترین ویژگی‌های این حماسه ماندگار است؛ حماسه‌ای که از یک رویداد تاریخی فراتر رفت و به الگویی الهام‌بخش برای پاسداری از هویت و استقلال فرهنگی تبدیل شد.

منبع: خبرگزاری مهر