در دهههای اخیر، وابستگی به واردات نهادههای کشاورزی همواره یکی از چالشهای اساسی اقتصاد ایران بوده است. کودهای شیمیایی، بهویژه کودهای پتاسه، از جمله کالاهای استراتژیکی محسوب میشوند که نقش مستقیمی در امنیت غذایی، پایداری تولید کشاورزی و افزایش بهرهوری دارند.
به گزارش نمابان و به نقل از ایسنا به نقل از سایت شرکت صنعت پتاس آسیا،هرگونه اختلال در تأمین این نهادهها، میتواند زنجیره تولید غذا را با مشکل مواجه کند و هزینههای سنگینی را به کشاورزان و اقتصاد کشور تحمیل نماید. در چنین شرایطی، توسعه تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات، به یک ضرورت راهبردی تبدیل شده است.
در این میان، صنعت پتاس آسیا بهعنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت شیمیایی کشور، نقشی تعیینکننده در کاهش وابستگی ایران به واردات کود، بهویژه کود سولفات پتاسیم، ایفا کرده است. بررسی مسیر شکلگیری، توسعه و عملکرد این شرکت نشان میدهد که چگونه یک مجموعه صنعتی میتواند با اتکا به دانش فنی، سرمایهگذاری هدفمند و نگاه بلندمدت، سهم قابلتوجهی در خودکفایی کشور داشته باشد.
وابستگی به واردات کود؛ چالشی فراتر از یک مسئله اقتصادی
تا پیش از توسعه ظرفیتهای تولید داخلی، بخش قابلتوجهی از نیاز کشور به کود سولفات پتاسیم از طریق واردات تأمین میشد. این وابستگی، کشور را در برابر نوسانات نرخ ارز، محدودیتهای تجاری، تحریمها و افزایش قیمتهای جهانی آسیبپذیر میکرد. از سوی دیگر، تأخیر در واردات یا کاهش دسترسی به کود، مستقیما بر عملکرد مزارع و باغات اثر میگذاشت و امنیت غذایی را تحت تأثیر قرار میداد.
در چنین فضایی، سیاستگذاران بخش کشاورزی و صنعت، توسعه تولید داخلی کودهای استراتژیک را بهعنوان یکی از اولویتهای اصلی مطرح کردند. تحقق این هدف، نیازمند ورود مجموعههایی بود که بتوانند هم از نظر ظرفیت تولید و هم از نظر کیفیت، جایگزین قابلاعتماد واردات شوند.
آغاز یک مسیر هدفمند در صنعت پتاس آسیا
شرکت صنعت پتاس آسیا فعالیت خود را در سال ۱۳۹۰ با درک همین نیاز راهبردی آغاز کرد. هدف اولیه این مجموعه، تولید داخلی کود سولفات پتاسیم با کیفیتی همتراز با نمونههای خارجی و در حجمی بود که بتواند بخش قابلتوجهی از نیاز بازار داخلی را پوشش دهد. این رویکرد، از همان ابتدا صنعت پتاس آسیا را در مسیری متفاوت از بسیاری از واحدهای تولیدی کوچک و مقطعی قرار داد.
سرمایهگذاری بخش خصوصی، انتخاب موقعیت صنعتی مناسب در شهرک صنعتی ایوانکی و بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا، زیرساختهایی را فراهم کرد که این شرکت بتواند بهتدریج ظرفیت تولید خود را افزایش دهد و به یک بازیگر کلیدی در بازار کود کشور تبدیل شود.
ظرفیت تولید؛ جایگزینی واقعی برای واردات
یکی از مهمترین عوامل کاهش وابستگی به واردات، دستیابی به ظرفیت تولید پایدار و قابل اتکا است. صنعت پتاس آسیا با راهاندازی خطوط تولید پیشرفته، به ظرفیت تولید سالانه ۴۰ هزار تن سولفات پتاسیم دست یافته است؛ ظرفیتی که سهم قابلتوجهی از نیاز داخلی کشور را تأمین میکند.
این حجم تولید، بهویژه در شرایطی که واردات با محدودیتهای ارزی و لجستیکی مواجه بوده، نقش حیاتی در حفظ تعادل بازار ایفا کرده است. حضور یک تولیدکننده داخلی بزرگ، امکان برنامهریزی دقیقتر برای توزیع کود، کاهش نوسانات قیمتی و اطمینان خاطر کشاورزان از دسترسی پایدار به نهادههای مورد نیاز را فراهم کرده است.

کیفیت؛ عامل کلیدی اعتماد به تولید داخلی
کاهش وابستگی به واردات، تنها با افزایش تولید محقق نمیشود. کیفیت محصول، عاملی تعیینکننده در پذیرش تولید داخلی از سوی مصرفکنندگان است. صنعت پتاس آسیا از همان ابتدا، تمرکز ویژهای بر تولید سولفات پتاسیم با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای جهانی داشته است.
خلوص مناسب، یکنواختی دانهبندی و پایداری ترکیب شیمیایی، باعث شده است که محصولات این شرکت از نظر عملکرد، قابل مقایسه با نمونههای وارداتی باشند. همین کیفیت، زمینهساز اعتماد کشاورزان، باغداران و نهادهای تخصصی به تولید داخلی شده و وابستگی ذهنی بازار به برندهای خارجی را بهتدریج کاهش داده است.
همکاری با نهادهای دولتی و تنظیم بازار
یکی دیگر از مؤلفههای مهم در کاهش واردات کود، همکاری مؤثر با نهادهای سیاستگذار و اجرایی بخش کشاورزی است. صنعت پتاس آسیا با انعقاد قراردادهای مستمر با وزارت جهاد کشاورزی، نقش فعالی در تأمین و توزیع سولفات پتاسیم در سطح کشور ایفا کرده است.
این همکاری، امکان برنامهریزی دقیقتر برای تولید و عرضه را فراهم کرده و موجب شده است که بخش عمدهای از نیاز رسمی کشور به این کود، از محل تولید داخلی تأمین شود. در نتیجه، وابستگی به واردات کاهش یافته و منابع ارزی کشور برای بخشهای اولویتدار دیگر حفظ شده است.
جلوگیری از خروج ارز و تقویت اقتصاد ملی
واردات کودهای شیمیایی، سالانه هزینههای ارزی قابلتوجهی را به کشور تحمیل میکرد. با افزایش تولید داخلی سولفات پتاسیم توسط صنعت پتاس آسیا، بخش مهمی از این هزینهها کاهش یافته است. جلوگیری از خروج بیرویه ارز، نهتنها به ثبات اقتصادی کمک کرده، بلکه امکان سرمایهگذاری مجدد در زیرساختهای صنعتی و کشاورزی کشور را نیز فراهم ساخته است.
از سوی دیگر، تولید داخلی به معنای ایجاد ارزش افزوده در داخل کشور است؛ ارزشی که در قالب اشتغال، توسعه فناوری و رشد صنایع پاییندستی نمود پیدا میکند.
توسعه سبد محصولات و کاهش وابستگی چندلایه
نقش صنعت پتاس آسیا در کاهش وابستگی به واردات، صرفا به سولفات پتاسیم محدود نشده است. این شرکت با توسعه سبد محصولات خود و ورود به تولید محصولاتی نظیر کلسیم کلراید گرانول، محلول کلسیم کلراید (مالچ معدنی) و اسید کلریدریک، وابستگی صنایع مختلف به واردات این مواد را نیز کاهش داده است.
این رویکرد چندلایه، صنعت پتاس آسیا را به یکی از بازیگران مهم در زنجیره تأمین صنایع کشاورزی، شیمیایی، حفاری و فولاد تبدیل کرده و نقش آن را در خودکفایی صنعتی کشور پررنگتر ساخته است.
اشتغالزایی و پایداری تولید
کاهش وابستگی به واردات، زمانی پایدار خواهد بود که تولید داخلی از پشتوانه انسانی و مدیریتی قوی برخوردار باشد. صنعت پتاس آسیا با ایجاد اشتغال مستقیم برای حدود ۱۰۰ نفر و غیرمستقیم برای بیش از ۵۰۰ نفر، نهتنها به توسعه صنعتی کمک کرده، بلکه زیرساخت انسانی لازم برای تداوم تولید را نیز فراهم آورده است.
این اشتغالزایی، موجب انتقال دانش فنی، ارتقای مهارت نیروی کار و تثبیت تولید در بلندمدت شده است؛ عواملی که همگی در کاهش وابستگی به واردات نقش دارند.
نگاه آیندهنگر و توسعه پایدار
یکی از دلایل موفقیت صنعت پتاس آسیا در کاهش وابستگی کشور به واردات کود، نگاه آیندهنگر این مجموعه است. سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، ارتقای فناوریهای تولید، رعایت اصول زیستمحیطی و توجه به نظامهای کیفیت، نشان میدهد که این شرکت تنها به تأمین نیاز امروز فکر نمیکند، بلکه برای حفظ جایگاه خود در سالهای آینده نیز برنامهریزی کرده است.
حضور در میان دریافت کنندگان جایزه ملی کیفیت، نشانهای از این رویکرد نظاممند و تعهد به تعالی سازمانی است.
پاسخ به این پرسش که چگونه صنعت پتاس آسیا وابستگی کشور به واردات کود را کاهش داده است، در مجموعهای از عوامل بههمپیوسته نهفته است؛ از سرمایهگذاری هدفمند و ظرفیت تولید بالا گرفته تا کیفیت رقابتی، همکاری نهادی، توسعه سبد محصولات و نگاه بلندمدت به تولید ملی است. صنعت پتاس آسیا با ایفای این نقش چندبعدی، توانسته است سهمی مؤثر و پایدار در خودکفایی کشور در حوزه کودهای شیمیایی ایفا کند و الگویی موفق از تولید داخلی مبتنی بر دانش، تعهد و مسئولیتپذیری ارائه دهد.
انتهای رپرتاژ آگهی
منبع: ایسنا
بدون دیدگاه