کردستان، سرزمینی پر از ظرفیت‌های ناشناخته؛ رازهای عقب‌ماندگی و راه‌های عبور از زبان نماینده ولی‌فقیه

به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم از کردستان، روند بررسی چالش‌ها و نظام مسائل استان‌های کشور مدتی است که در خبرگزاری تسنیم شروع شده تا در گفت‌وگو با مسئولان ارشد استانی بتوان این چالش‌ها را شناسایی و مطالعه کرد و مورد بررسی قرار داد تا نتایج حاصله به راهکاری احتمالی برای عبور از این چالش‌ها و موانع منجر شود. از سری گفت‌وگوهای مرتبط با نظام مسائل استان‌ها، این بار با حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالرضا پورذهبی، نماینده ولی‌فقیه در استان کردستان نشستی را برگزار کردیم و در مصاحبه با وی، موارد متعددی از دلایل عدم توسعه کافی در استان را به میان گذاشتیم.

تکذیب حذف وام ازدواج 1405

پورذهبی در این گفت‌وگو ـ که بخش اول ویدئوی آن در این متن بارگذاری و در دسترس مخاطبان قرار داده شده است ـ به لزوم طرح دقیق چالش‌ها برای رسیدن به راهکارهای ماندگار اشاره کرد و  گفت: کردستان استانی با ظرفیت‌های عظیم انسانی، فرهنگی، طبیعی و مرزی است، اما به‌واسطه مجموعه‌ای از عوامل تاریخی، امنیتی، مدیریتی و نگاه‌های غیرمتناسب، بخشی از این ظرفیت‌ها در دوره‌هایی مغفول مانده یا کمتر مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

وی در پاسخ به پرسش درباره چرایی استفاده‌نشدن از این ظرفیت‌ها، بیان کرد: کردستان با جمعیتی بیش از یک میلیون و 700 هزار نفر و با موقعیت مرزی با کشور عراق، از فردای انقلاب اسلامی با چالش‌هایی مانند اختلافات داخلی، جنگ ایران و عراق، مسئله احزاب و اختلافات سلیقه‌ای مواجه بوده است.

نماینده ولی‌فقیه در کردستان افزود: وقتی «مسائل امنیتی اهم باشد و برتری داشته باشد» نتیجه این می‌شود که در برخی موضوعات «ترک فعل» صورت می‌گیرد یا برخی ظرفیت‌ها «مغفول واقعی» می‌ماند.

وی با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب در سفر معظم‌له به کردستان در سال 1388 بر ارائه «گفتمان جدید»، کردستان را استانی با «زیست فرهنگی» دانست و گفت: این استان از نیروهای انسانی و استعدادهایی برخوردار است که در برخی نقاط کشور «حسرتش را می‌خورند».

پورذهبی با اشاره به وجود نویسندگان، اهل قلم و چهره‌های فرهنگی و هنری و نیز موسیقی‌دانان مطرح، ابراز کرد: اینها ظرفیت‌هایی است که «همه جا نیست» و اگر به آن توجه می‌شد، می‌توانست منشأ «تحول» بیش از وضع موجود باشد.

وی در ادامه به ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی و نیز ظرفیت‌های مذهبی خاص استان اشاره و اظهار کرد: در کردستان گرایش‌هایی مانند تصوف و طریقت‌های قادریه و نقش‌بندیه وجود دارد و این نیز بخشی از ویژگی‌های خاص فرهنگی و مذهبی استان است.

وی در عین حال تصریح کرد: به نظر او، برخی مدیرانی که به استان آمده‌اند «نسخه کردستان را نمی‌دانستند» و با تصور اداره استان «مثل جاهای دیگر» پیش رفته‌اند.

نماینده ولی‌فقیه در کردستان با اشاره به موضوع انتخاب مدیران غیربومی، عنوان کرد: مدیران بومی در سطوح ارشد کم بوده‌اند و این مسئله بر روند شکل‌گیری «موج فرهنگی» و بهره‌گیری از ظرفیت‌های استان اثرگذار است.

وی همچنین گفت: در کردستان، در کنار جمعیت اهل سنت، جمعیت تشیع نیز حضور دارد و هر دو گروه «زحمت زیاد کشیده‌اند»، اما در نگاه او، مدیریت ارشد و شناخت دقیق از استان برای فعال‌سازی ظرفیت‌ها اهمیت تعیین‌کننده دارد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به استعدادهای ورزشی استان خاطرنشان کرد: کردستان فوتبالیست دارد و در بخش‌هایی از لیگ‌های کشور نیز حضور داشته و حتی در لیگ برتر زنان تیم فوتبال لیگ برتری دارد.

پورذهبی با یادآوری نام برخی چهره‌ها و توانمندی‌های ورزشی در رشته‌هایی مانند فوتبال، کشتی، والیبال و ورزش‌های رزمی افزود: این ظرفیت‌ها «خیلی وسیع» است و باید «خیلی بیشتر از این‌ها و زودتر از این‌ها» مورد توجه قرار می‌گرفت.

وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که چرا زیبایی‌ها و ظرفیت‌های گردشگری استان کردستان به خوبی معرفی نمی‌شود، بیان کرد: وضعیت نسبت به گذشته تغییر کرده و در برخی روستاها بوم‌گردی «خیلی متداول» شده است.

وی از واگذاری برخی مکان‌های قدیمی در سنندج و احیای آنها به عنوان نمونه یاد کرد و افزود: این اقدامات انجام شده اما «تبلیغ نمی‌شود». در یکی از ایام نوروز، فرماندار گفته بود در چهار روز ابتدایی پس از عید «400 هزار نفر وارد منطقه شدند» و این نشان می‌دهد اتفاقاتی «افتاده یا دارد می‌افتد»، هرچند همچنان به نگاه و برنامه‌ریزی فرهنگی و اقتصادی بیشتری نیاز است.

پورذهبی در ادامه به تقسیم‌بندی‌های فرهنگی و زبانی در مناطق کردنشین اشاره کرد و گفت: در عرف کردها، سه منطقه اصلی کردی مطرح است؛ از مکریان با ویژگی‌های زبانی و فرهنگی خاص تا سنندج که به گفته او اکنون «تقریباً قطب منطقه کردی در کشور» محسوب می‌شود و نیزبخش‌هایی که به سمت مناطق دیگر امتداد پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: همان‌طور که در مثال‌هایی مانند تفاوت‌های فرهنگی در یک قوم در نقاط مختلف می‌توان دید، در مناطق کردی نیز «پس‌زمینه» و «نگاه‌های متفاوت» وجود دارد و این تفاوت‌ها باید در مدیریت و برنامه‌ریزی دیده شود.

نماینده ولی‌فقیه در کردستان با اشاره به این‌که برخی استانداران یا مدیران ارشد حتی «مدت‌ها در کردستان زندگی نکرده‌اند»، اظهار کرد: این مسئله اثرگذار است و وقتی افرادی برای «نسخه‌بندی» می‌آیند، ممکن است در رأس نگاه شایسته‌ای داشته باشند، اما در سطوح پایین‌تر، توانایی‌های لازم در حوزه‌هایی مانند هنر، میراث فرهنگی، ورزش و سینما به اندازه کافی به کار گرفته نشود.

وی در ادامه با اشاره به ضعف برخی زیرساخت‌ها و نیز ظرفیت‌های مغفول فرهنگی، گفت: اکنون کردستان «مجله درست و درمان» ندارد، در حالی که در گذشته بهترین مجلات در استان می‌چرخید و چهره‌هایی مانند محمد قاضی با ترجمه‌های متعدد شناخته می‌شدند.

وی در عین حال تأکید کرد که «اوضاع بهتر از گذشته» است و افراد بیشتری وارد حوزه سرمایه‌گذاری شده‌اند، اما حرکت متناسب با ظرفیت‌ها نیست و روند «کند» است.

پورذهبی با اشاره به نمونه‌هایی از ظرفیت‌های گردشگری مانند دریاچه زریوار، گفت: اگر برخی کشورهای دیگر چنین ظرفیتی داشتند، پروازهایشان چندین برابر می‌شد. ظرفیت‌ها وجود دارد و حرکت رو به جلوست، اما با کندی همراه است و دلایل مختلفی دارد که می‌توان درباره آن صحبت کرد.

وی در ادامه به موضوع مرز و بازارچه‌های مرزی پرداخت و گفت: کردستان استانی مرزی با مرز بین‌المللی همچون باشماق مریوان است که از مرزهای «پرتردد و پر جنب‌وجوش» کشور به شمار می‌رود، اما در مقاطعی بازارچه‌های مرزی را «غیرفعال کردند» و محدودیت‌هایی ایجاد شد.

نماینده ولی‌فقیه در استان کردستان با اشاره به برنامه‌هایی برای بازگشایی بازارچه مرزی که در دوره مرحوم آیت‌الله رئیسی برای بازگشایی مرز در بانه و مریوان مطرح شده بود، اظهار کرد: این روند در ادامه با برخی مسائل و اختلافات، از جمله اعتراض طرف عراقی متوقف شد.

وی با اشاره به پیشنهاد مربوط به «منطقه آزاد» از جمله در سقز همانند مریوان و بانه، عنوان کرد: اگر منطقه آزاد راه بیفتد و زیرساخت‌ها فراهم شود، مردم می‌آیند، مغازه‌ها فعال می‌شود و تحرکات اقتصادی افزایش پیدا می‌کند.

نماینده ولی‌فقیه در استان کردستان همچنین یادآوری کرد که در مقاطعی گفته شده بود فعال شدن منطقه آزاد مریوان می‌تواند اشتغال زیادی ایجاد کند، حتی «ده هزار» اشتغال مستقیم هم رقم کمی نیست.

وی در ادامه دلیل غیرفعال‌شدن بازارچه‌ها را «غیرکارشناسی» دانست و گفت: در این حوزه اختلاف نظرها، تعارض منافع و گاهی «اختلال سلیقه‌ای» وجود دارد.

پورذهبی با اشاره به برخی ادعاها درباره قاچاق و مافیا، توضیح داد: وقتی مرز وجود دارد، موضوعاتی مانند مافیای سوخت هم مطرح می‌شود و در کنار آن، پدیده‌هایی مانند زد و بندها یا قاچاق احشام نیز در برخی نقاط شیوع دارد.

وی با اشاره به تفاوت وضعیت زیرساختی در دو سوی مرز، گفت: گاهی مقایسه‌ها نشان می‌دهد «آن طرف صاحب دارد و این طرف چند تا صاحب» و این تکثر تصمیم‌گیر و پراکندگی مسئولیت‌ها، از اشکالاتی است که می‌تواند روند حل مسائل را دشوار کند.

نماینده ولی‌فقیه در کردستان در پایان بخش اول گفت‌وگو ضمن قدردانی از خبرگزاری تسنیم برای پیگیری موضوعات استان، ابراز امیدواری کرد که طرح این مباحث و گفت‌وگوها به راهکارهایی برای عبور از چالش‌ها و بهره‌گیری بهتر از ظرفیت‌های کردستان منتهی شود.

بخش نخست این گفت‌وگو را به صورت ویدئویی ببینید:

.

به گزارش تسنیم؛ حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا پورذهبی نماینده ولی‌فقیه در استان کردستان، با حضور در خبرگزاری تسنیم، با مجید قلی‌زاده مدیرعامل و مدیران و خبرنگاران این خبرگزاری دیدار و گفت‌وگو کرده و از تلاش‌ها، اقدامات و عملکرد مدیر خبرگزاری تسنیم در استان کردستان ابراز رضایت و قدردانی کرد.

انتهای پیام/481

منبع: خبرگزاری تسنیم