عامل پنهان و نگران‌کننده کبد چرب در کودکان که نباید نادیده بگیرید!

به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، بیماری کبد چرب مرتبط با اختلالات متابولیک (MASLD) که پیش‌تر با نام کبد چرب غیرالکلی شناخته می‌شد، امروزه به یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن کبدی در جهان تبدیل شده است. اگرچه این بیماری اغلب به‌عنوان مشکلی مربوط به بزرگسالان در نظر گرفته می‌شود، اما شواهد جدید نشان می‌دهد که کودکان و نوجوانان نیز به‌طور فزاینده‌ای در معرض این بیماری قرار دارند؛ مسئله‌ای نگران‌کننده که می‌تواند زمینه‌ساز عوارض جدی کبدی در بزرگسالی شود.

تکذیب حذف وام ازدواج 1405

در سال‌های اخیر، نقش التهاب مزمن به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در بروز و پیشرفت MASLD مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. التهاب می‌تواند مقاومت به انسولین را تشدید کند، تجمع چربی در سلول‌های کبدی را افزایش دهد و در مراحل پیشرفته‌تر، به آسیب و فیبروز کبدی منجر شود. از سوی دیگر، نوع رژیم غذایی روزانه نقش مهمی در تنظیم یا تشدید التهاب بدن دارد. اما پرسش اساسی این است: آیا الگوی غذایی کودکان می‌تواند شدت کبد چرب را تحت تأثیر قرار دهد؟

در یک مطالعه جدید که در مجله Scientific Reports منتشر شده است، پژوهشگران برای نخستین‌بار به بررسی ارتباط بین شاخص التهابی رژیم غذایی و شدت بیماری کبد چرب در کودکان و نوجوانان پرداختند. این مطالعه مقطعی بر روی 125 کودک و نوجوان 7 تا 18 ساله مبتلا به MASLD  انجام شد که همگی دارای اضافه‌وزن یا چاقی بودند.

در این پژوهش، الگوی غذایی شرکت‌کنندگان با استفاده از یک پرسش‌نامه معتبر بسامد خوراک ارزیابی شد و سپس بر اساس شاخص DII، رژیم‌ها به سه گروه ضدالتهابی، خنثی و التهابی تقسیم شدند. شدت کبد چرب با سونوگرافی و میزان فیبروز کبد با یک شاخص غیرتهاجمی (FIB-4) بررسی شد.

نتایج این تحقیق قابل توجه بود. کودکانی که از رژیم‌های غذایی التهابی پیروی می‌کردند، بیش از چهار برابر بیشتر در معرض ابتلا به درجات شدیدتر کبد چرب قرار داشتند، در مقایسه با کودکانی که رژیم غذایی آن‌ها ماهیت ضدالتهابی داشت. همچنین مشخص شد که با هر واحد افزایش در نمره DII، احتمال شدت بیشتر چربی کبد به‌طور معنی‌داری افزایش می‌یابد. اگرچه ارتباط مستقیم و قوی بین نوع رژیم غذایی و فیبروز کبد مشاهده نشد، اما افزایش نمره DII با افزایش شاخص فیبروز کبدی همراه بود؛ یافته‌ای که می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده برای مراحل پیشرفته‌تر بیماری در آینده باشد.

اهمیت این یافته‌ها در آن است که کبد چرب دوران کودکی معمولاً بدون علامت است و اغلب تا مراحل پیشرفته تشخیص داده نمی‌شود. این مطالعه نشان می‌دهد که کیفیت رژیم غذایی، نه‌فقط میزان کالری مصرفی، می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در شدت بیماری داشته باشد. به‌عبارت دیگر، آنچه کودکان می‌خورند، می‌تواند التهاب بدن آن‌ها را افزایش داده و مسیر پیشرفت بیماری کبدی را هموار کند.

پژوهشگران معتقدند که رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای فراوری‌شده، چربی‌های ناسالم و قندهای ساده، با افزایش التهاب سیستمیک، زمینه‌ساز تشدید تجمع چربی در کبد می‌شوند. در مقابل، الگوهای غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و چربی‌های سالم می‌توانند اثرات ضدالتهابی داشته و به محافظت از سلامت کبد کمک کنند.

این مطالعه پیام مهمی برای خانواده‌ها، پزشکان و سیاست‌گذاران حوزه سلامت دارد. اصلاح الگوی غذایی کودکان می‌تواند به‌عنوان یک راهبرد ساده، کم‌هزینه و ایمن، در پیشگیری و کنترل کبد چرب مورد استفاده قرار گیرد. به‌ویژه در جوامعی که شیوع چاقی کودکان رو به افزایش است، توجه به آموزش تغذیه سالم و کاهش مصرف غذاهای التهابی می‌تواند نقش مهمی در کاهش بار بیماری‌های مزمن آینده ایفا کند.

در نهایت، این پژوهش نشان می‌دهد که پیشگیری از بیماری‌های کبدی، باید از سفره کودکان آغاز شود؛ جایی که انتخاب‌های غذایی امروز، سلامت کبد فردا را رقم می‌زنند.

یادداشت از دکتر جلال مولودی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم