چرا اصلاح نظام یارانه‌ای بدون ارزیابی تاب‌آوری صنایع، فاجعه‌بار خواهد بود؟

 به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم؛ واقعیت صنعت برق ایران این است که نیروگاه‌های تولید برق مبتنی بر گاز در شرایط فعلی کم‌هزینه‌ترین روش تولید برق هستند. دسترسی کشور به منابع گاز ارزان باعث شده است هزینه تمام‌شده برق در این نیروگاه‌ها به‌مراتب پایین‌تر از سایر گزینه‌ها باشد و همین موضوع، ستون اصلی تأمین برق صنایع طی سال‌های گذشته بوده است.

رونمایی طناز طباطبایی از خانواده مولتی میلیاردرش: پدرم هیچ وقت اجازه نمی‌داد که…

امروز بیش از 90 درصد برق کشور با استفاده از گاز طبیعی تولید می‌شود. پیامد این وضعیت، کاهش تولید صنایع، اختلال در زنجیره تأمین و از دست رفتن بخشی از بازارهای داخلی و صادراتی بوده است؛ مسئله‌ای که تحقق رشد اقتصادی 8 درصدی هدف‌گذاری‌شده در برنامه هفتم توسعه را با چالش جدی روبه‌رو کرده است.

ادامه وضعیت فعلی امکان پذیر نیست

با این حال، ادامه این وضعیت با یارانه گسترده انرژی، در بلندمدت پایدار نیست. ناترازی گاز در زمستان و کمبود برق در تابستان نشان می‌دهد که اصلاح تدریجی یارانه برق اجتناب‌ناپذیر است. اما مسئله اصلی اینجاست که اصلاح یارانه برق بدون توجه به تاب‌آوری صنایع می‌تواند به تولید آسیب بزند. همه صنایع توان تحمل برق غیر یارانه‌ای را ندارند. صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، سیمان و آلومینیوم، بیشترین وابستگی را به برق ارزان دارند و افزایش ناگهانی قیمت برق می‌تواند حاشیه سود آن‌ها را از بین ببرد یا مزیت رقابتی‌شان را در بازارهای جهانی تضعیف کند.

حذف یارانه صنایع را تضعیف می‌کند

از سوی دیگر، امکان جایگزینی برق یارانه‌ای با برق غیر یارانه‌ای نیز در همه زنجیره‌ها فراهم نیست. در برخی صنایع، گلوگاه اصلی کمبود برق در زمان اوج مصرف است و نه قیمت آن. در برخی دیگر، محدودیت به سرمایه‌گذاری برای احداث نیروگاه اختصاصی یا دسترسی به سوخت جایگزین بازمی‌گردد. نادیده گرفتن این تفاوت‌ها می‌تواند به اختلال در زنجیره تولید منجر شود.

توسعه واحد‌های بخار؛ راه‌حل ظرفیت تولید

از همین رو، راه‌حل ناترازی برق و گاز نه در حذف یک گزینه و نه در اتکای کامل به گزینه دیگر، بلکه در یافتن نقطه تعادل میان این دو مسیر نهفته است. توسعه واحدهای بخار در نیروگاه‌های گازی موجود می‌تواند بدون مصرف سوخت بیشتر، ظرفیت تولید برق را افزایش دهد و بهره‌وری را بالا ببرد. همزمان، تکمیل و افزایش ظرفیت نیروگاه زغال‌سنگ طبس و فراهم‌سازی امکان مشارکت صنایع بزرگ در احداث نیروگاه‌های زغال‌سنگ، می‌تواند به تنوع سبد انرژی و تأمین برق پایدار صنایع کمک کند.

در نهایت، موفقیت سیاست انرژی نه در حذف ناگهانی یارانه، بلکه در مدیریت هوشمند وابستگی 90درصدی برق به گاز و طراحی مسیری تدریجی است که هم ناترازی انرژی را کاهش دهد و هم تولید کشور آسیب نبیند.

عماد پورمحمد/پژوهشگر حوزه معدن و صنایع معدنی

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم