چرا دانشجو همچنان قلب تپنده فرهنگ دانشگاه است؟ نگاهی تازه به آینده‌ای بدون امید امکان‌پذیر نیست!

مجید مقدم در گفت‌وگو با نمابان و به نقل از ایسنا در توضیح برنامه راهبردی ارتقای فرهنگ دانشگاهی اظهار کرد: واقعیت این است که به دوستان هم گفته‌ایم برنامه‌های قبلی را در حال حاضر در دست بازنگری داریم تا مشخص شود با توجه به اقتضائات امروز، کدام حوزه‌ها نیازمند ارتقا هستند.

رونمایی طناز طباطبایی از خانواده مولتی میلیاردرش: پدرم هیچ وقت اجازه نمی‌داد که…

وی افزود: بحث اصلی ما در حوزه دانشجویی و فرهنگی‌ـ‌دانشجویی این است که باید ارتباط دانشگاه را در تمام حوزه‌های فرهنگی با مجموعه برقرار کنیم. احساس شخصی من این است که دانشجوها اکنون تا حدی در فضایی متفاوت از آن چیزی که باید باشند، قرار گرفته‌اند و تمام تلاش ما این است که این فاصله را کاهش دهیم.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه حوزه فرهنگ، حوزه‌ای بسیار وسیع و گسترده است، بیان کرد: در این حوزه تا حدی سلیقه‌ها نیز دخالت دارد و افراد مختلف، زمانی که مسئولیت مدیریت و تبیین فرهنگ را بر عهده می‌گیرند، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. با این حال، ما یک رهنمود مشخص از مقام معظم رهبری داریم که ایشان چارچوب‌هایی را در حوزه فرهنگ و مدیریت فرهنگی در دانشگاه ترسیم کرده‌اند و مطلوب ما این است که به آن اهدافی برسیم که مدنظر ایشان است.

مقدم ادامه داد: ایده‌آل‌های حضرت آقا بسیار بالاست و رسیدن به آن‌ها نیز کار سختی است. ایشان این ایده‌آل را مطرح می‌کنند که یک دانشجو، حتی اگر هنگام ورود به دانشگاه فردی متدین نباشد یا حتی بی‌دین باشد، باید در زمان خروج، فردی متدین شود. این هدف بسیار دشوار است؛ یعنی حتی فردی که در خانواده‌ای رشد کرده که اساساً وارد این فضاها نبوده، ما مکلف و موظف هستیم فضایی را برای او فراهم کنیم تا بتواند رشد کند.

وی خاطرنشان کرد: مؤلفه‌های موردنظر مقام معظم رهبری، به گمان من حدود ۱۰ تا ۲۰ محور را شامل می‌شود و حوزه آن‌ها نیز بسیار گسترده است؛ از حفظ کرامت استاد، تعظیم شعائر، حفظ روحیه اسلامی و هویت اسلامی‌ـ‌ایرانی در دانشجویان گرفته تا فعال‌سازی کانون‌های قرآن و نهج‌البلاغه. این‌ها بخش‌هایی است که در ذهن من حضور دارد و اگر بتوانیم در این مسیر حرکت کنیم و ان‌شاءالله خداوند توفیق دهد، در حقیقت چراغ راه ما همان رهنمودهایی خواهد بود که حضرت آقا در مسائل فرهنگی مدنظر دارند.

فهم دانشجویان و شنیدن صدای آن‌ها، پیش‌شرط موفقیت سیاست‌های فرهنگی دانشگاه است

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان در پاسخ به پرسشی درباره سیاست‌ها و برنامه‌های مبتنی‌بر پژوهش‌محوری در حوزه فرهنگ با توجه به تحولات دانشگاهی اظهار کرد: با توجه به تحولات نسبی که در دانشگاه رخ داده و فاصله‌ای که میان سیاست‌گذاری فرهنگی و واقعیت زندگی دانشجویی وجود دارد، چون فرزندان خودم در همین سن‌وسال هستند، خیلی با این فضا بیگانه نیستم؛ البته اینکه بگویم کاملاً به آن اشراف دارم، این‌طور نیست، چراکه فهم دقیق این موضوع کار سختی است.

مقدم افزود: ما باید ببینیم این بچه‌ها چگونه فکر می‌کنند و چه چیزهایی را دوست دارند؛ در همه حوزه‌ها، از موسیقی و تئاتر و شعر گرفته تا سینما و سایر عرصه‌ها. این یک بخش از موضوع است و بخش دیگر، حوزه مذهبی است که باید ببینیم آن‌ها اساساً درباره چیزهایی که ما به آن اعتقاد داریم، چه نوع نگاهی دارند.

وی ادامه داد: آنچه من درک کرده‌ام این است که اگر این نسل را خوب بفهمیم و خوب به آن‌ها گوش بدهیم، می‌شود با آن‌ها راه آمد و می‌شود آن‌ها را در مسیری هدایت کرد که مطلوب یک جامعه اسلامی است؛ فقط باید آن‌ها را فهمید و به حرف‌هایشان گوش داد.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان با اشاره به گلایه‌های نسل جوان تصریح کرد: گله‌ای که آن‌ها از ما بزرگ‌ترها دارند این است که شما در فضای دیگری سیر می‌کنید؛ نه به این معنا که فضای ما اشتباه است، بلکه فضایی که آن‌ها در آن قرار دارند، متفاوت از فضایی است که ما در آن زندگی کرده‌ایم. بسیاری از چیزهایی که برای ما ارزش و حرمت داشت، این نسل کمتر تابع آن ضوابط و شرایط است؛ البته این تفاوت نسلی در تمام دنیا شکل گرفته و مختص ایران نیست.

مقدم افزود: از سوی دیگر، شبکه‌های اجتماعی باعث شده‌اند نسل‌ها در دنیا به هم نزدیک شوند، اما ما در حوزه فضای مجازی متأسفانه با بچه‌هایمان کار جدی نکرده‌ایم. در حالی که در خارج از کشور، جریان‌هایی که روی انقلاب ما متمرکز هستند، فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌دهند، ما نتوانسته‌ایم آنچه مدنظر بوده را در فضای مجازی برای دانشجویان تأمین کنیم و حتی در بُعدی، نسل‌ها را برای مواجهه با خطرات فضای مجازی و تهدیدهایی که آن‌ها را احاطه کرده، تربیت نکرده‌ایم.

وی تأکید کرد: امیدواریم بتوانیم شکافی را که بین دو نسل وجود دارد، به‌ویژه در دانشگاه که از وظایف اصلی آن پر کردن این فاصله است، کاهش دهیم. هم استادان باید بیایند و دانشجویان را بفهمند و هم دانشجویان باید بدانند نسل قبل می‌تواند به‌عنوان راهنما و کمک‌کننده، مسیر را بهتر نشان بدهد. اگر این دو نسل به هم نزدیک شوند، ضریب موفقیت ما در حوزه فرهنگی به‌مراتب بیشتر خواهد شد.

زنده نگه داشتن امید در دانشجویان و سپردن میدان فرهنگ به آن‌ها

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان در ادامه با تأکید بر موضوع امید اظهار کرد: نکته‌ای که من خیلی روی آن تأکید دارم و مقام معظم رهبری نیز در دیدارهای اخیرشان با دانشجویان بر آن تأکید کرده‌اند، زنده نگه داشتن روحیه امید در میان دانشجویان است. اگر نسل امروز ما به آینده خود امیدوار نباشد، با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.

مقدم افزود: باید به بچه‌ها بگوییم در چه فضایی قرار دارند و اگر خودشان تلاش کنند، چه آینده‌ای می‌تواند در انتظارشان باشد؛ آینده‌ای روشن که من مطمئنم روزهای سخت خواهد گذشت و آینده روشنی در انتظار همه ماست. باید روحیه امید را در دانشجویان زنده نگه داریم و آن‌ها را امیدوار کنیم که روزهای بهتر خواهد رسید، چراکه اگر نسل جوان امیدوار نباشد، اتفاقات خوبی در انتظار کشور نخواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: تأکید مقام معظم رهبری بر حفظ روحیه امید و امیدواری به آینده، از این روست که این نسل باید امیدوار باشد تا بتواند کارهای بزرگ انجام دهد.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان اظهار کرد: من در همان روز اول و در جلسه معارفه گفتم که بازوهای اصلی ما چه در حوزه دانشجویی و چه در حوزه فرهنگی، خودِ دانشجوها هستند. اعتقاد شخصی من این است که کار باید به دانشجو سپرده شود؛ چراکه دانشجوها وقتی کاری را انجام می‌دهند، حتی بهتر از ما انجام می‌دهند. از همان ابتدا برنامه ما این بود که از تشکل‌های موجود حمایت کنیم، تشکل‌های نیمه‌فعال یا غیرفعال را فعال کنیم و هرچه ضریب نفوذ ما در میان دانشجوها از طریق تشکل‌ها بیشتر شود، ضریب موفقیت برنامه‌هایمان نیز افزایش خواهد یافت.

مقدم افزود: در دو هفته اول، با بچه‌های کانون‌های فرهنگی دانشجویی جلسه داشتم و ان‌شاءالله با تشکل‌ها، شورای صنفی و مجموعه‌های دیگر جلساتی برگزار خواهیم کرد. بحث اصلی من این است که باید همه دانشجوها را جذب کنیم و ما به‌عنوان متولیان حوزه فرهنگی و دانشجویی و به‌عنوان مدیران دانشگاه، وظیفه داریم همه دانشجوها را واقعاً فرزندان خودمان بدانیم. این نگاه باعث می‌شود که همه را وارد برنامه‌ها کنیم و آن‌ها را به مشارکت فعال دعوت کنیم.

وی ادامه داد: بر همین اساس، به دنبال ایجاد یک بانک اطلاعاتی از توانمندی‌های دانشجوها هستیم؛ اینکه چه کسی قاری قرآن است، چه کسی مداح است، چه کسی اهل موسیقی، تئاتر، نقاشی یا خوشنویسی است. این حوزه بسیار وسیع است و من اعتقاد دارم کسی که قاری قرآن است نیز هنرمند محسوب می‌شود و مداحی هم یک هنر است. حتی اگر دانشجویی هیچ مهارت خاصی نداشته باشد، باید برای او نقشی تعریف کنیم تا در فعالیت‌ها مشارکت داشته باشد.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان با اشاره به وضعیت برنامه‌های فرهنگی در سال‌های اخیر تصریح کرد: متأسفانه در دو سه سال گذشته، برنامه‌های فرهنگی به حداقل میزان خود رسیده و فضاهای ما نیز فرهنگی نیستند. هرچه بتوانیم دانشجوها را بیشتر در برنامه‌ها مشارکت دهیم و برنامه‌ها را دانشجومحور طراحی کنیم، ضریب موفقیت ما نیز بیشتر خواهد شد. بازوهای اصلی ما در این مسیر، تشکل‌ها، شوراهای صنفی و کانون‌ها هستند و برای جذب حداکثری با آن‌ها برنامه‌ریزی کرده‌ایم.

تقویت تشکل‌ها، توجه ویژه به دانشجویان و پیوند دانشگاه با شهر، محور برنامه‌های فرهنگی است

مقدم گفت: به تشکل‌ها اعلام کردیم که هرکدام در قالب سه اسلاید، خودشان، حوزه فعالیت‌شان و برنامه‌های آینده‌شان را معرفی کنند و مسئولیت معرفی آن‌ها را ما بر عهده بگیریم. یکی از مشکلات این بود که حتی خود کانون‌ها همدیگر را به‌خوبی نمی‌شناختند، به همین دلیل تأکید کردیم جلسات معرفی برگزار شود تا هم خودشان با هم آشنا شوند و هم به دانشجوها معرفی شوند.

وی با اشاره به ظرفیت فضای مجازی افزود: اینستاگرام اکنون حدود ۳۰ میلیون کاربر در ایران دارد و عمده کاربران آن نسل جوان هستند و به‌ندرت می‌توان دانشجویی را پیدا کرد که از این فضا استفاده نکند. به همین دلیل، قرار شد معرفی تشکل‌ها و برنامه‌ها از طریق این بستر نیز انجام شود.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان ادامه داد: امسال به‌دلیل شرایطی مانند آلودگی هوا، سرما و ناترازی‌ها، تعطیلی‌هایی داشتیم و نتوانستیم جلسات مطلوبی با دانشجویان جدیدالورود برگزار کنیم. البته بخشی از این موضوع مربوط به دوره مدیریتی من نبود. اعتقاد من این است که باید روی دانشجوی ترم اول به‌طور ویژه کار کرد؛ دانشجویی که تازه وارد دانشگاه می‌شود، باید بداند وارد چه فضایی شده، در رشته تحصیلی خود چه توانمندی‌هایی می‌تواند کسب کند و دانشگاه در حوزه فرهنگی چه فعالیت‌هایی دارد.

مقدم تأکید کرد: اگر نتوانیم دانشجو را امیدوار کنیم، در واقع سرمایه انسانی و مادی خودمان را هدر داده‌ایم. به همین دلیل برنامه داریم که از ابتدای ترم دوم، برنامه‌ریزی جدی‌تری برای دانشجویان ترم اول داشته باشیم. مطلوب من این بود که حتی پیش از شروع ترم، استادانی که قرار است به دانشجویان ترم اول درس بدهند، دعوت شوند و درباره نحوه برخورد در جلسه اول، شیوه ایجاد علاقه به رشته و دانشگاه و تفاوت فضای مدرسه و دانشگاه با آن‌ها صحبت شود.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه در دو سه سال اخیر به‌دلیل کرونا و اتفاقاتی مانند شهادت آیت‌الله رئیسی و شرایط جنگی، بخشی از فرصت‌ها از دست رفته و معمولاً یک ماه ابتدایی ترم صرف آموزش می‌شود و فرصتی برای برنامه‌های فرهنگی باقی نمی‌ماند. امیدواریم بتوانیم به برنامه‌ای در شأن دانشگاه اصفهان و نام اصفهان برسیم.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان گفت: برای دانشجویان جدید نیز برنامه‌هایی در دست تدارک داریم و ان‌شاءالله در هفته جاری، هم‌زمان با روز میلاد امام جواد(ع) که روز پسر نام‌گذاری شده و سه‌شنبه خواهد بود، تلاش می‌کنیم برنامه‌ای درخور تدارک ببینیم؛ به‌ویژه با توجه به اینکه این روزها آخرین زمان حضور دانشجویان در دانشگاه پیش از اعتکاف، فرجه‌ها و امتحانات است و قصد داریم دو فرصتی را که از دست رفته، تا حد امکان جبران کنیم.

مقدم با تأکید بر مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌های مادر اظهار کرد: دانشگاه‌ها، به‌ویژه دانشگاه‌های مادر، اساساً دارای مسئولیت اجتماعی هستند و در حوزه فرهنگ نیز از بیرون دانشگاه انتظاراتی از ما وجود دارد. در همین راستا، در حال هماهنگی با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری هستیم تا برخی برنامه‌ها را به‌صورت مشارکتی اجرا کنیم.

وی افزود: یکی از موضوعات مهم، معرفی شهر اصفهان است. اعتقاد من این است که دانشجویی که در دانشگاه اصفهان تحصیل می‌کند، حتی آن‌هایی که اصفهانی هستند، اصفهان را به‌خوبی نمی‌شناسند. ظرفیت‌هایی مانند تخت فولاد و فضاهای فرهنگی و تاریخی اصفهان به‌درستی به دانشجویان، به‌ویژه دانشجویان غیربومی، معرفی نشده است. ما در این زمینه مسئولیت داریم که این ظرفیت‌ها را به دانشجوها بشناسانیم.

پیوند دانشگاه و شهر، آشتی دانشجویان با سیستم و زنده نگه داشتن امید، مهم‌ترین مأموریت فرهنگی ماست

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان ادامه داد: از سوی دیگر، با مشارکت شهرداری نیز می‌توانیم برنامه‌های فرهنگی را پیش ببریم. خوشبختانه شهردار کنونی ارتباط خوبی با دانشگاه دارند و این ظرفیت وجود دارد که با همکاری شهرداری، برنامه‌های مشترک فرهنگی تعریف شود. دانشگاه اساتید بسیار برجسته‌ای دارد، اما مردم شهر آن‌ها را نمی‌شناسند.

مقدم تصریح کرد: در حالی که در برخی شهرهای کوچک، اگر فردی حتی ساکن آن شهر نباشد، اما افتخاری کسب کند، همه او را می‌شناسند و از او تجلیل می‌شود، در اصفهان اساتید برجسته دانشگاه‌های مختلف از جمله دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه صنعتی، برای شهر ناشناخته‌اند. این نشان می‌دهد که اساساً پیوند مناسبی میان شهر و دانشگاه برقرار نشده است.

وی گفت: برنامه‌های مشترک میان نهادهایی مانند شهرداری، استانداری و دانشگاه بسیار کم‌رنگ است و معمولاً فقط در هفته پژوهش اتفاقاتی می‌افتد و بعد از آن همه چیز تا سال بعد به فراموشی سپرده می‌شود. یکی از برنامه‌های ما این است که با مشارکت استانداری، شهرداری، اداره ارشاد و حوزه هنری، این ارتباط را تقویت کنیم و به سمتی برویم که همه مجموعه‌هایی که در حوزه فرهنگ اصفهان فعالیت می‌کنند، به هم متصل شوند.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان ادامه داد: ما باید مفاخر اصفهان را به‌درستی معرفی کنیم؛ اینکه مفاخر ما چه کسانی هستند و چه شخصیت‌های برجسته‌ای در حوزه‌های مختلف داریم. به نظر من، حتی شخصیت‌های برجسته ادبی و هنری نیز در دانشگاه‌ها غریب‌اند؛ همان‌طور که شخصیت‌های دانشگاهی در سطح شهر شناخته‌شده نیستند. این مسئله فقط به اساتید دانشگاهی محدود نمی‌شود، بلکه شخصیت‌های علمی، فرهنگی، هنری و حتی علمای برجسته حوزوی نیز در این ارتباط دوسویه، کمتر شناخته شده‌اند.

مقدم با اشاره به نقش دانشگاه در تربیت نیروی فرهنگی تأکید کرد: اساساً تربیت نیروهای فرهنگی بر عهده دانشگاه است و دانشگاه در این حوزه مسئولیت سنگینی دارد. از سوی دیگر، در محدوده‌ای که ما قرار داریم، حدود ۵۰ هزار دانشجو در فاصله‌ای نسبتاً نزدیک از یکدیگر زندگی می‌کنند.

وی افزود: در دانشگاه اصفهان به‌طور معمول حدود دو هزار دانشجو در خوابگاه‌ها ساکن هستند و در کنار آن، دانشگاه علوم پزشکی و سایر مراکز آموزش عالی نیز قرار دارند. برخی از دانشجوها زیست شبانه‌روزی دارند و برخی فقط در طول روز در دانشگاه حضور دارند. این یک ظرفیت بزرگ است تا برنامه‌های مشترکی با خارج از فضای دانشگاه و در سطح شهر تعریف شود.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: در حال حاضر تمرکز ما بر سامان‌دهی برنامه‌های داخل دانشگاه است و امیدواریم به‌تدریج به یک وضعیت منسجم در دانشگاه برسیم. پس از آن، به‌صورت جدی‌تر به سراغ ارتباط با شهر و تعریف مسئولیت‌های مشترک دانشگاه و نهادهای شهری در حوزه فرهنگ خواهیم رفت.

مقدم گفت: ما با مسئولیتی سخت روبه‌رو هستیم. پیش از این، حوزه فرهنگی و حوزه دانشجویی دو مسئولیت سخت و جداگانه بودند که هرکدام با دو معاون و دو حوزه مستقل اداره می‌شد، اما اکنون همه این‌ها در یک حوزه ادغام شده و همین مسئله کار ما را دشوارتر کرده است.

وی افزود: من امیدوارم و مطمئنم که ان‌شاءالله وقتی روزی بخواهیم از اینجا برویم، دعا می‌کنم چیزی برای غبطه خوردن برای ما باقی نمانده باشد؛ هرچند ممکن است کارهای انجام‌نشده هم کم نباشد، اما همین که بتوانیم بچه‌هایمان را با سیستم آشتی بدهیم، اهمیت زیادی دارد. وقتی دانشجویان با سیستم آشتی کنند، خودشان در همه حوزه‌ها مشارکت خواهند کرد، تلاش می‌کنند و نقش‌آفرین می‌شوند.

معاون فرهنگی‌ـ‌دانشجویی دانشگاه اصفهان ادامه داد: اینکه بتوانیم روحیه امید را در میان بچه‌ها زنده کنیم و زنده نگه داریم، به نظر من مهم‌ترین کاری است که می‌توانیم انجام دهیم. اگر بچه‌ها امید داشته باشند، شرایط زندگی خودشان و شرایط جامعه ان‌شاءالله بسیار بهتر خواهد شد. البته این کار تلاش زیادی می‌طلبد؛ چراکه به نظر من دانشجویان هنوز حتی به مرحله آشتی هم نرسیده‌اند و باید آن‌ها را با خودشان آشتی بدهیم و کمک کنیم بتوانند با نسل قبلی ارتباط خوبی برقرار کنند. دعا کنید که در این مسیر موفق شویم.

انتهای پیام 

منبع: ایسنا