توبه تتلو پس از حکم قطعی؛ آیا فرصتی برای عفو واقعی وجود دارد؟

به گزارش خبرنگار مهر، اخیراً اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضائیه، درباره آخرین وضعیت پرونده امیرحسین مقصودلو، معروف به تتلو، گفت که توبه این فرد در حال بررسی است و گزارش شده که وی توبه کرده است. در صورتی که این موضوع احراز شود، تصمیم جدیدی در پرونده وی اتخاذ خواهد شد، در غیر این صورت، دوران محکومیت خود را طی خواهد کرد.

راز بیماری نادر ترانه علیدوستی که دست‌هایش را پیر کرد؛ ویتیلیگو چیست؟

پس از این اظهارات، عاطفه حاذق، وکیل تتلو، توضیح داد: آنچه سخنگوی قوه قضائیه بیان کرده، ناظر بر موضوع عفو بوده و نه اصل احراز توبه. به موجب رأی صادره از شعبه ششم دادگاه کیفری یک استان تهران، توبه موکل پیش‌تر احراز شده است. این پرونده در تاریخ ۹ شهریور ۱۴۰۴ به حوزه ریاست قوه قضائیه واصل شده و در حال بررسی است و در صورت موافقت، جهت طرح عفو به مقام معظم رهبری ارسال خواهد شد.

حاذق تأکید کرد: بنابراین، توبه امیرحسین مقصودلو پیش‌تر احراز شده و آنچه اکنون در فرآیند بررسی قرار دارد، درخواست عفو است. هرگونه برداشت نادرست ناشی از خلط میان دو مقوله توبه و عفو است.

برای پاسخ به پرسش‌های متداول درباره تفاوت توبه و عفو و ارتباط آن‌ها، مهران ریاضی‌مند، وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار مهر به تشریح تفاوت‌های حقوقی میان توبه و عفو پرداخت و گفت: توبه اصولاً برای قبل از اثبات جرم یا پیش از قطعیت حکم کاربرد دارد و هدف آن کاهش یا ساقط شدن برخی مجازات‌هاست، اما پس از صدور حکم قطعی، این مسیر دیگر به تنهایی کارایی ندارد و توبه الزامی برای اعطای عفو نیست.

وی ادامه داد: در جرایم حدی و تعزیری، شرایط توبه متفاوت است. برای مثال در جرایم حدی مانند قذف و محاربه، اگر متهم دستگیر نشده باشد و شرایط توبه احراز شود، حد ساقط می‌شود. اما در جرایمی که حکم صادر شده و قطعیت یافته است، حتی اگر فرد توبه کند، دادگاه نمی‌تواند صرفاً بر اساس توبه، حکم را لغو یا کاهش دهد. در این موارد، مسیر قانونی برای کاهش یا رفع مجازات، درخواست عفو از مقام رهبری است که از طریق رئیس قوه قضائیه انجام می‌شود.

ریاضی‌مند با اشاره به جرایم تعزیری افزود: در جرایم درجه ۶ تا ۸ نیز امکان اعمال تخفیف در صورت توبه وجود دارد، اما این تخفیف متفاوت از عفو است. توبه و عفو در قانون با یکدیگر تداخل ندارند و باید به‌صورت مجزا بررسی شوند. هرگونه برداشت نادرست مبنی بر اینکه احراز توبه به معنای اعطای عفو است، صحیح نیست.

ریاضی‌مند در پایان تأکید کرد: توبه قبل از صدور حکم می‌تواند منجر به کاهش یا سقوط مجازات شود، اما پس از قطعیت حکم، تنها مسیر قانونی موجود برای کاهش مجازات، مسیر عفو است و توبه به تنهایی کفایت نمی‌کند.

منبع: خبرگزاری مهر