جشنواره قصه‌گویی؛ پلی جادویی برای پیوند نسل‌ها در دل فرهنگ ایران

محمود خرقانی در گفت‌وگو با نمابان و به نقل از ایسنا، اظهار کرد: جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری، طبق سنت همیشگی کانون در دوره‌های گذشته، به گروه‌های سنی مختلف شامل کودکان، نوجوانان، بزرگسالان حتی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، فرصت شرکت در یک رقابت فرهنگی را می‌دهد. این رویداد با هدف ترویج فرهنگ قصه‌گویی در بین اقشار مختلف جامعه، از جمله مربیان کانون، معلمان، اساتید و دوستداران هنر قصه‌گویی برگزار می‌شود.

راز بیماری نادر ترانه علیدوستی که دست‌هایش را پیر کرد؛ ویتیلیگو چیست؟

وی افزود: در این دوره از جشنواره، شرکت‌کنندگان در بیش از ۱۳ بخش مختلف می‌توانند آثار خود را ارائه دهند. بخش‌های اصلی شامل قصه‌گویی برای کودکان و نوجوانان، بزرگسالان و همچنین بخش‌های خاص‌تری همچون پژوهش، مقاله، جستار، پادکست و دیگر بخش‌های فرهنگی هنری می‌شود. این جشنواره به‌ویژه بر بازآفرینی و بازنویسی قصه‌ها تأکید دارد و فرصت مناسبی برای کسانی است که قصد دارند داستان‌های جدید و متفاوتی در قالب قصه‌گویی ارائه دهند.

این کارشناس قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی با اشاره به اینکه بیش از ۱۷۰۰ نفر از سراسر استان در دو بخش حضوری و غیرحضوری جشنواره ثبت‌نام کرده‌اند، خاطرنشان کرد: این آمار نشان‌دهنده استقبال گسترده از این جشنواره و علاقه‌مندی مردم به این هنر سنتی است. در مرحله اول، تنها ۷۸ نفر از این تعداد برای رقابت در مرحله استانی انتخاب خواهند شد. این قصه‌گویان در یک رقابت پرشور و هیجان‌انگیز به اجرای داستان‌های خود خواهند پرداخت و در نهایت بهترین‌ها برای حضور در مرحله‌های بعدی انتخاب می‌شوند.

نقش جشنواره‌های قصه‌گویی در ارتقاء این هنر اصیل ایرانی

وی درباره اهمیت این جشنواره، توضیح داد: جشنواره قصه‌گویی، همواره فرصتی برای ارتقای سطح مهارت‌های قصه‌گویان و ترویج این هنر اصیل ایرانی است. این رویداد علاوه بر تقویت مهارت‌های قصه‌گویی، باعث ایجاد ارتباط بین نسل‌ها می‌شود و در این مسیر، نقش پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در نقل قصه‌ها بسیار پررنگ است. این افراد به عنوان حافظان داستان‌های سنتی می‌توانند، تجربه‌های خود را در اختیار دیگر نسل‌ها قرار دهند و آن‌ها را با دنیای قصه‌های قدیمی آشنا کنند.

خرقانی خاطرنشان کرد: این جشنواره به دنبال ترویج فرهنگ قصه‌گویی به عنوان یک ابزار قدرتمند در انتقال پیام‌های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی به نسل‌های مختلف است. همچنین، در بستر این رویداد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می‌خواهد از طریق قصه‌ها، ارزش‌های انسانی و اجتماعی همچون احترام به فرهنگ‌ها، محبت، همدلی و اهمیت خانواده را در جامعه نهادینه کند.

او با اشاره به رشد چشمگیر علاقه به هنر قصه‌گویی در سال‌های اخیر و همچنین استقبال گسترده از این جشنواره در خراسان رضوی، تاکید کرد: انتظار می‌رود که جشنواره‌های آینده نیز با حضور بیشتر علاقه‌مندان از سایر نقاط کشور برگزار شود. به‌ویژه با توجه به افزایش دسترسی به اینترنت و فضای مجازی، احتمال گسترش جشنواره به صورت بین‌المللی و جذب شرکت‌کننده از کشورهای دیگر نیز وجود دارد.

روند داوری آثار راه یافته به جشنواره

خرقانی ادامه داد: در این دوره از جشنواره، برگزیدگان جشنواره‌های استانی به مرحله منطقه‌ای راه خواهند یافت. در این مرحله، داوران با بررسی فیلم‌های منتخب از جشنواره‌های استانی، برترین‌ها را انتخاب می‌کنند. سپس برگزیدگان به مرحله کشوری و در نهایت به مرحله بین‌المللی که امسال در استان اصفهان برگزار خواهد شد، راه پیدا خواهند کرد. لازم به یادآوری است که بخش‌های متنوع این جشنواره شامل قصه‌گویی ساده، قصه‌گویی با ابزار، قصه‌گویی نو، ریتمیک، زبان اشاره، منظوم، علمی، دینی، ایثار و مقاومت همچنین نقالی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در این دوره، بیش از ۱۰۰۰ نفر در بخش حضوری و بیش از ۷۰۰ نفر در بخش غیرحضوری ثبت‌نام کرده‌اند، تاکید کرد: این تعداد شرکت‌کننده، نشان‌دهنده استقبال گسترده از این جشنواره است. بخش غیرحضوری این جشنواره نیز شامل پادکست‌ها، قصه‌گویی ۹۰ ثانیه‌ای و قصه‌گویی محیطی است که در قالب فیلم از طریق سایت جشنواره داوری خواهد شد.

استقبال چشمگیر نوجوانان از قصه‌گویی، گواهی بر رشد این هنر

این کارشناس قصه‌گویی کانون پرورش فکری با اشاره به اینکه در این دوره، نوجوانان به شکلی ویژه‌ از جشنواره استقبال کرده‌اند، افزود: این استقبال، نشان‌دهنده علاقه و انگیزه نوجوانان به هنر قصه‌گویی است. آنان می‌خواهند در فضای عمومی، داستان‌های خود را روایت کنند. این موضوع به‌ویژه در گروه سنی نوجوان که با تکنولوژی و فضای دیجیتال، ارتباط گسترده‌ای دارند، می‌تواند نشان‌دهنده رشد و نوآوری در این هنر باشد. این حضور پرشور، گواهی است بر اینکه هنر قصه‌گویی نه تنها ارتباط خود را با نسل جدید قطع نکرده است بلکه همگام با تکنولوژی و دنیای دیجیتال، همچنان می‌تواند تأثیرات تربیتی و آموزشی خود را حفظ کند.

خرقانی با تاکید به اینکه این جشنواره می‌تواند نشانه‌ای از تحول در عرصه قصه‌گویی باشد، بیان کرد: به‌ویژه در دنیای امروز که رسانه‌های دیجیتال و فناوری‌های نوین به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی روزمره تبدیل شده‌اند، چنین جریان‌هایی می‌توانند، جهش و بازآفرینی در این هنر کهن ایجاد کنند. این جشنواره می‌تواند مسیری را تقویت کند که قصه‌گویی در کنار وسایل ارتباطی مدرن، همچنان یکی از مؤثرترین روش‌ها برای انتقال مفاهیم تربیتی، فرهنگی و اجتماعی به نسل جدید باشد.

قصه‌گویی؛ هنری در راستای صلح و واسطه‌ای برای تربیت

وی افزود: زندگی بشریت بر مبنای قصه است و قصه‌گویی یک واسطه تربیتی بسیار مؤثر و غیرمستقیم است که اثرات آن در طولانی‌مدت نمایان می‌شود. این هنر نه تنها به کودکان اعتماد به نفس و امید می‌دهد، بلکه آن‌ها را با مفاهیمی چون صلح، همزیستی مسالمت‌آمیز و احترام به دیگران آشنا می‌کند. درون هر قصه نوعی تربیت بسیار دقیق و صحیح نهفته است که بعد از چند سال می‌تواند اثرات خود را به‌طور عمیق در ذهن کودکان و نوجوانان بگذارد.

کارشناس قصه‌گویی کانون پرورش فکری با اشاره به اینکه قصه‌گویی هنر صلح است، تاکید کرد: این بدان معناست که با هر زبان، گویش و آیینی می‌توان فرهنگ بومی خود را به دیگران منتقل کرد و این پیام را به آن‌ها داد که «ما با هم هستیم». انسان‌ها با سرگذشت‌ها و قصه‌های متفاوت در کنار هم با صلح و رفاقت زندگی می‌کنند. همان‌طور که در اغلب داستان‌ها، قهرمان بعد از فراز و فرودهای بسیار به هدف خود می‌رسد و در نهایت داستان با پایان نیکو به پایان می‌رسد. در واقع قصه‌گویی هنری است که می‌تواند به‌طور غیرمستقیم، ارزش‌های صلح‌طلبی و همبستگی انسانی را منتقل کند.

توجه جشنواره قصه‌گویی به موضوعات خاص؛ از دین و ملی‌گرایی تا محیط زیست

خرقانی خاطرنشان کرد: در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، توجه ویژه‌ای به بخش‌هایی با موضوعات اجتماعی و دینی شده است. یکی از بخش‌های مهم این جشنواره، داستان‌های دینی و مذهبی است که به‌ویژه قصه‌های نهج البلاغه در آن مورد توجه قرار گرفته‌ است. همچنین موضوعات ایثار و مقاومت به‌ویژه جنگ‌ ۱۲ روزه و مسأله وحدت و ملی‌گرایی هم اهمیت ویژه دارند. این موضوعات به‌ویژه در بخش‌های نقالی و شاهنامه‌خوانی مورد توجه ویژه قرار دارند که هدف آن‌، انتقال مفاهیم والای انسانی و تاریخی به نسل جدید است.

وی به بخش محیط‌زیست جشنواره اشاره کرد و افزود: یکی از نکات جدید جشنواره امسال، تأکید بر قصه‌گویی با موضوعات محیط‌زیستی است. این بخش می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر آگاهی‌های عمومی در زمینه حفاظت از محیط‌زیست و اهمیت حفظ منابع طبیعی تأثیرگذار باشد. هدف این است که قصه‌گویی به‌عنوان یک هنر، بتواند به تغییر رفتارهای اجتماعی و فرهنگی کمک کند و در نهایت، یک جامعه خوب و سالم را شکل دهد.

این کارشناس قصه‌گویی کانون پرورش فکری با اشاره به اینکه یکی از ویژگی‌های مهم این جشنواره، حضور داوران کارکشته و متخصص در زمینه قصه‌گویی است، خاطرنشان کرد: کانون سال‌هاست که به‌طور تخصصی در زمینه قصه‌گویی فعالیت می‌کند و به تبحر خاصی در این زمینه دست یافته است. داوران جشنواره نیز خود از پژوهشگران، نویسندگان و شاعران برجسته هستند و در این عرصه تجربه و تخصص زیادی دارند. این داوران در مراحل مختلف جشنواره، قصه‌گویان را بر اساس معیارهایی مانند زبان بدن، لحن، ارتباط با مخاطب و انتخاب قصه مناسب، ارزیابی خواهند کرد.

خرقانی افزود: جشنواره قصه‌گویی کانون پرورش فکری نه تنها به‌عنوان یک رویداد فرهنگی محلی، بلکه به‌عنوان یک ابزار مؤثر برای گسترش فرهنگ قصه‌گویی شناخته می‌شود. قصه‌گویی می‌تواند با استفاده از رسانه‌های جدید، در شکل‌های متنوعی چون پادکست‌ها، ویدئوها و حتی فیلم‌های کوتاه، نسل جدید را به این هنر آشنا کرده و تاثیرات تربیتی آن را در دنیای امروز حفظ کند.

قصه‌گویی؛ زبان مشترک ملل مختلف جهان

این کارشناس قصه‌گویی کانون پرورشی، از قصه‌گویی  به‌عنوان زبان مشترک ملل مختلف یاد کرد و گفت: قصه‌گویی نه تنها در ایران بلکه در سراسر دنیا، یک زبان مشترک است که از آن می‌توان برای ایجاد ارتباط و تبادل فرهنگی میان ملت‌ها بهره برد. همان قصه‌ای که ما در خراسان بزرگ روایت می‌کنیم، با کمی تغییر می‌تواند در جنوب کشور، حوزه خلیج فارس، اروپا و دیگر کشورها هم تعریف شود. این قصه‌ها، ریشه در زندگی اجتماعی بشر دارند و در دل خود پیام‌های فرهنگی و تربیتی مشترک را منتقل می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه قصه‌ها از یک ریشه واحد برخوردارند، با این تفاوت که بسته به جغرافیا، زبان، آداب و سنن هر منطقه، ممکن است تغییرات جزئی داشته باشند، خاطرنشان کرد: چیزی که در تمامی این قصه‌ها ثابت است، این است که زبان آن، نور، روشنی، امید و صلح است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که قصه‌گویی نه تنها در داخل کشور بلکه در سطح بین‌المللی به‌عنوان یک پل محکم برای ارتباط میان فرهنگ‌ها و ملل مختلف شناخته شود. امروزه با وجود پیشرفت‌های تکنولوژی و فضای مجازی، هنوز هم قصه‌گویی جایگاه ویژه‌ای دارد. در دنیای دیجیتال هم بسیاری از محتواهای محبوب و تأثیرگذار، در قالب داستان‌های کوتاه و کلیپ‌ها ارائه می‌شوند. این واقعیت نشان می‌دهد، که مردم هنوز به قصه‌ها و روایت‌ها نیاز دارند.

خرقانی ادامه داد: هدف ما در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این است که در کنار نسل جدید حرکت کرده و قصه‌گویی را به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای آموزش و تربیت معرفی کنیم. قصد داریم از فضای دیجیتال به‌درستی استفاده کرده و قصه‌های شایسته و پرقدرت را وارد این فضا کنیم تا بتوانیم مفاهیم تربیتی، اخلاقی و انسانی را به بهترین شکل ممکن به نسل جوان منتقل کنیم. اگر ما نتوانیم از عهده این کار بربیاییم، ممکن است این فضا به‌جای تبدیل شدن به یک ابزار مفید تربیتی، آسیب‌زا شود. قصه‌گویی هنوز می‌تواند با قدرت به پیشبرد مسائل تربیتی و اخلاقی در جامعه کمک کند.

وی افزود: در نهایت هدف اصلی ما در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این است که به‌طور «مستمر» قصه‌گویی را به نسل جدید، معرفی کنیم. از این هنر به‌عنوان ابزاری برای تربیت اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی استفاده کرده و در کنار پیشرفت‌های تکنولوژی، این هنر کهن را همچنان زنده نگه داریم. قصه‌گویی می‌تواند در دنیای امروز، همچنان به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای تربیت نسل‌های آینده و برقراری ارتباط میان فرهنگ‌ها و ملل مختلف به‌کار گرفته شود.

 اختتامیه مرحله استانی بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی در استان خراسان رضوی امروز ۵ دی‌ماه در مرکز شماره ۷ مشهد (مرکز تخصصی تاتر کودک و نوجوان) واقع در شهید فکوری ۴۵ برگزار می‌شود. مرحله ملی و بین‌المللی این جشنواره نیز از تاریخ ۲۷ تا ۳۰ بهمن ۱۴۰۴ در شهر اصفهان برگزار خواهد شد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا