دعای چله نوزاد؛ خرافات یا سنتی مؤثر برای آرامش کودک؟ بررسی کامل و سندیت آداب چهل روزگی

آداب و دعای چله نوزاد و مادر؛ خرافات یا واقعیت؟ طبق آداب چله نوزاد برای دفع بیماری ها و مشکلات از نوزاد تازه متولد شده دعاهایی خوانده و مراسم خاصی برگزار می‌شود تا چله بچه اتفاق نیفتد. طبق باور قدیمیان وقتی کودکی چله می‌افتاد، دچار بیماری‌هایی مثل دل پیچه و بی‌قراری می‌شد. این در حالیست که علما هیچ پایه و اساسی برای مراسم چله بری نوزاد و مادر قائل نیستند و دعا برای گریه نوزاد و دفع ترس و بی‌قراری و توکل به خداوند را توصیه کرده‌اند. 

عکس | تهران‌گردی امیر عابدزاده و خواهرش در تهران

چله نوزاد یعنی چی؟

«چله‌ور» معادل كُردی چلّه بریدن فارسی است. گذشتگان بر آن بوده‌اند كه زن پس از ازدواج یا زایمان باید چهل روز از خانه بیرون نرود و نیز نباید زن دیگری كه تازه زایمان یا عروسی كرده نزد او بیاید و نباید به حیوانات نزدیك شود یا به چشمه برود زیرا چلّه به او می‌افتد و او نازا یا نوزادش مریض می‌شود.

در فرهنگ فارسی عامیانه، ذیل چلّه افتادن آمده است: «چون عروسی یا زنی آبستن نمی‌شد… می‌پنداشتند كه چلّه به او افتاده است و برای اینكه آبستن شود، باید چلّه بُری كند… به اتاق زائو و نوزاد، گوشت نپخته نمی‌آوردند زیرا چلّه گوشت به بچه می‌افتاد و حالش به هم می‌خورد ـ به نقل از كتاب از خشت تا خشت از محمود كتیرایی ».

همچنین قدما درباره چله زن زائو گفته‌اند:

زن باید سه چلّه ببُرد؛ یكی برای خوشیختی در خانه شوهر، یكی برای بچه دار شدن و یكی برای چشم زخم.

باید دانست كه چلّه افتادن و چلّه بُریدن (دعای غسل چهل روزگی نوزاد) در شریعت، اصلی ندارد و صرفاً یك باور عامیانه قدیمی، خرافی و بی‌پایه است و نباید به نحوست چلّه معتقد بود زیرا چله نوزاد در اسلام اساسی ندارد.

حکمت مراسم چله نوزاد چیست؟

با اینکه از نظر علما و دین اسلام چله نوزاد خرافات است؛ با این حال آداب خاص خودش را دارد. گفته می‌شود اگر چله شویی نوزادی عقب بیفتد، استخوان های آن بچه خوب رشد نمی کند و بچه ضعیف الجثه بار می آید و قد او کوتاه می‌ماند.

چگونه دعای چله نوزاد را بخوانیم؟

طبق آداب چهل بری نوزاد، مقداری نخ ابریشم سرخ و سفید را از نوک انگشتان پا تا سر بچه، با آن نخ اندازه گرفته و متن دعای چله نوزاد را چهار بار بر آن نخ می خوانند و فوت می کنند:

سپس آن نخ را به چهار قسمت تقسیم نموده و در چهار گوشه اتاق دفن می نمایند و معتقدند آن مرض رفع خواهد شد. با این حال اگر معتقدید چله بری خرافات است می‌توانید دعای رفع دل درد و دل پیچه و نفخ نوزاد را در مجله نمابان و به نقل از ستاره بخوانید.

چهل بسم الله برای نوزاد

دیگر طریقه غسل چله نوزاد چهل بسم الله است که طی آن در روز چهلم پس از تولد نوزاد مادر یا یکی از اقوام نزدیک نوزاد با کاسه چهل کلید، به نیت سلامتی نوزاد از بیماری و رنج، ۴۰ بار سوره حمد و ۴۰ بار سوره توحید و ۴۰ بار آیه الکرسی را می‌خوانند و سپس این آیات را در آب می‌دمد و این آب را به سر و صورت نوزاد می‌پاشد. 

دعای چله بری نوزاد در مفاتیح

با توجه به اینکه دعا و مراسم چله بری پیشینه‌ای در اسلام ندارد، باید گفت که دعایی برای این مراسم در مفاتیح الجنان ذکر نشده است.

نظر علما درباره مراسم چله نوزاد

دعای ریختن آب چله نوزاد به فتوای آیت الله مکارم شیرازی 

پرسش: طبق رسم و رسوم نوزاد رو بعد از چهل روز به حمام برده و به نیت غسل چله نوزاد، آن را غسل می دهند. آیا از نظر فقهی و اعتقادی این رسم و رسوم صحت قبلی داشته است؟ آیا باید این کار اجبارا انجام گیرد؟

پاسخ: غسل چله نوزاد هیچ گونه مبنای شرعی ندارد و باید آن را ترک کرد و درباره غسل دادن مولود در اوایل تولد در روایات وارد شده است.

پرسش: مى‌گویند زن «زائو» بایستى روز چهلم، غسل «چله زن زائو» انجام دهد. لطفا بفرمائید غسل «چلّه» چیست؟ و آیا تا آن زمان نباید غسلى انجام دهد؟

پاسخ: این گونه سخنان اعتبارى ندارد.

حکایت چله نوزاد از نظر حجت الاسلام یوسف وند

پرسش: آیا زنى كه تازه زایمان كرده، باید روز چهلم، غسل (چله) انجام دهد؟

پاسخ: خیر، این سخن هیچ اعتبارى ندارد.

دعای چله نوزاد در روایات ائمه

غسل و دعای چله نوزاد و مادر هیچ مبنای شرعی ندارد و آنچه در روایات درباره غسل نوزاد آمده است، مربوط به اوایل ولادت یعنی تا روز هفتم است. البته شستن نوزاد در صورتی مستحب است كه برای او ضرر نداشته باشد.

.

منبع: ستاره