رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران: چرا تشکیل وزارت منابع طبیعی یک ضرورت انکارناپذیر است؟

به گزارش نمابان و به نقل از ایسنا، مقداد جورغلامی در نشست تخصصی بزرگداشت هفتاد و سومین یادمان زنده یاد استاد کریم ساعی همراه با نشست تخصصی تشکیل وزارت منابع طبیعی که روز چهارشنبه سوم دی در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار شد، گفت: استاد کریم ساعی بنیان‌گذار دانش نوین منابع طبیعی و ساختار تشکیلاتی مدیریت منابع طبیعی کشور است که تلاش‌های ماندگار او، اداره‌ای کوچک در وزارت کشاورزی وقت را به سازمانی گسترده و اثرگذار در سراسر کشور تبدیل کرد.

عکس | تهران‌گردی امیر عابدزاده و خواهرش در تهران

وی افزود: اقدامات استاد ساعی در سراسر ایران گسترش یافته و در حوزه احیای منابع طبیعی نیز نخستین جنگل‌کاری‌ها، بوستان ساعی و جنگل‌کاری‌های تهران به همت ایشان شکل گرفت.

رئیس دانشکده منابع طبیعی با اشاره به تحولات دهه ۴۰ به عنوان نقطه عطف مدیریت منابع طبیعی در ادامه داد: دهه ۴۰ یکی از مهمترین دوره‌های تاریخی مدیریت منابع طبیعی در کشور به شمار می‌رود. تصویب قانون تأسیس وزارت منابع طبیعی در سال ۱۳۴۶ و شکل‌گیری تشکیلات آن در سال ۱۳۴۷، موجب ارتقای سازمان جنگل‌ها به سطح وزارتخانه شد و هم‌زمان، اقدامات بنیادینی در کشور آغاز شد.

جور غلامی افزود: از جمله این اقدامات می‌توان به تثبیت ماسه‌های روان، کنترل فرسایش بادی، آغاز نهضت طاق‌کاری از سال ۱۳۴۴ و استفاده از بادشکن‌های غیرزنده اشاره کرد. اقداماتی که برخی از آنها هنوز هم در کشور جریان دارد و ریشه آن به همان دوره بازمی‌گردد.

وی ادامه داد: همچنین تأسیس باغ گیاه‌شناسی در سال ۱۳۴۷ که امروز با عنوان باغ گیاه‌شناسی ملی ایران شناخته می‌شود، یکی دیگر از دستاوردهای درخشان آن دوران است.

جورغلامی با انتقاد از انحلال وزارت منابع طبیعی در سال ۱۳۵۰ و تبدیل آن به سازمانی زیرمجموعه وزارت کشاورزی گفت: با وجود تلاش‌های شبانه‌روزی مدیران، کارشناسان ستادی و واحدهای استانی، قرار گرفتن سازمان منابع طبیعی در قامت یک معاونت، اقتدار، منابع مالی و محدودیت نیروی انسانی برای حفاظت از این ثروت عظیم را ندارد.

وی با تشریح ضرورت‌های تشکیل وزارت منابع طبیعی اظهار کرد: نخست، تطابق با اصول توسعه پایدار و مقابله مؤثر با بحران‌های اقلیمی نظیر فرونشست زمین، طوفان‌های گردوغبار، کم‌آبی و ناترازی منابع تجدیدپذیر است. این در حالی است که حدود ۸۵ درصد از عرصه‌های کشور، معادل ۱۲۵ تا ۱۳۵ میلیون هکتار، تحت مدیریت منابع طبیعی قرار دارد و مدیریت یکپارچه این عرصه‌ها نیازمند یک وزارتخانه مستقل و متمرکز است.

رئیس دانشکده منابع طبیعی دومین ضرورت را تعارض ذاتی میان توسعه کشاورزی و امنیت غذایی پایدار دانست و گفت: امنیت غذایی در گرو حفظ آب و خاک است. اولویت دادن صرف به تولید کشاورزی و نادیده گرفتن حفاظت از مراتع، جنگل‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی، امنیت غذایی کشور را با چالش جدی مواجه کرده است. تجربه چند دهه گذشته نشان می‌دهد توسعه اراضی کشاورزی به بهای تخریب منابع طبیعی، تنها به فرسایش خاک، کاهش ذخایر آبی و نابودی اکوسیستم‌های مولد منجر شده است.

وی با اشاره به مبانی حقوقی منابع طبیعی افزود: اصل ۴۵ قانون اساسی، جنگل‌ها و مراتع را جزء انفال و مالکیت عمومی دانسته و اداره آنها را به دولت به نمایندگی از ملت سپرده است. سازمان منابع طبیعی حاصل دهه‌ها تلاش علمی و مجاهدت متخصصان، از استاد کریم ساعی تا صدها شهید جنگلبان است و دارای حافظه سازمانی، دانش بومی و شبکه گسترده کارشناسی است که دانشکده‌های منابع طبیعی و مؤسسات تحقیقاتی، خاستگاه علمی آن محسوب می‌شوند.

جورغلامی اجرای تعهدات بین‌المللی کشور را از دیگر دلایل ضرورت تشکیل وزارت منابع طبیعی دانست و گفت: ایفای تعهدات ایران در کنوانسیون‌های تنوع زیستی، مقابله با تغییرات اقلیمی و بیابان‌زدایی، نیازمند نهادی قدرتمند و پاسخگو است.

وی در پایان با تأکید بر اینکه تشکیل وزارت منابع طبیعی مطالبه دیرینه متخصصان و دلسوزان این حوزه است، اظهار کرد: این اقدام بدون افزایش حجم دولت و با ساماندهی ساختارهای موازی در سازمان منابع طبیعی، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نیرو و سازمان شیلات امکان‌پذیر است. امروز زمان اقدام فرا رسیده و ارتقای سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، گامی اساسی در جهت حکمرانی پایدار منابع طبیعی، پاسداشت انفال ملی و صیانت از میراث طبیعی ایران برای نسل‌های آینده خواهد بود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا