دولت درگیر بحران کمبود تریاک؛ پیشنهاد ساخت شربت تریاک دست‌ساز برای رفع نیاز دارویی!

کمبود تریاک مورد نیاز وزارت بهداشت برای تولید سالانه داروهایی که از این ماده مخدر به دست می‌آیند، دولت و همچنین ستاد مبارزه با مواد مخدر را از ماه‌ها پیش به فکر بررسی گزینه تولید تریاک داخل کشور کشانده است. 

نگاهی به قبل و بعد بازیگران با موی تیره و روشن؛ از لیلا حاتمی تا الناز حبیبی و نرگس محمدی+ عکس

مسئولان مختلف از ستاد مبارزه با مواد مخدر تا وزارت بهداشت، آمار مختلفی از میزان تریاک مورد نیاز برای تولید این داروها اعلام کرده‌اند؛ حداقل ۶۰۰ و حداکثر ۱۰۰۰ تُن تریاک، آماری است که تاکنون در این زمینه داده شده است.

در حال حاضر با توجه به کاهش شدیدتر تولید تریاک در افغانستان به‌ویژه پس از استقرار دوباره طالبان در این کشور و همچنین کاهش خلوص تریاک کشف‌شده، وزارت بهداشت از یک‌سو با کمبود منابع تولیدی و کاهش خلوص آنها که منجر به افت اثربخشی داروها می‌شود، روبه‌رو هستند.

تولید داروهای مسکن و آرام‌بخش یکی از خروجی‌های استفاده از تریاک با خلوص و کیفیت بالاست اما در کنار این داروها، شربت تریاک هم که در زمره داروهای ترک اعتیاد قرار دارد، از همین محصول به دست می‌آید؛ اما در ماه‌های اخیر به موازات نگرانی‌ها از کمبود تریاک مورد نیاز وزارت بهداشت برای تولید دارو، کمبود تریاک برای تولید شربت هم باعث نگرانی‌هایی به‌ویژه در مراکز رسمی ترک اعتیاد شده است.

این کمبود شربت تریاک باعث شد که در روزهای گذشته جمعی از درمانگران و فعالان حوزه درمان اعتیاد، مقابل وزارت بهداشت تجمع کرده و نسبت به کمبود و حتی قطع سهمیه شربت تریاک در استان‌های مختلف کشور اعتراض کنند.

علی احمدی نایب‌رئیس صنف درمانگران اعتیاد استان تهران، در این باره گفت: در حال حاضر نزدیک به یک میلیون بیمار وابسته به درمان نگه‌دارنده با شربت اپیوم در کشور تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد قرار دارند، اما در بیش از ۱۵ استان مراکز درمانی با کمبود یا قطع سهمیه دارویی مواجه شده‌اند.

وی تصریح کرد: در استان‌هایی مانند همدان، هرمزگان و مازندران، برخی مراکز طی یکی تا دو ماه اخیر هیچ‌گونه شربت اپیومی دریافت نکرده‌اند و در تهران نیز سهمیه‌ها به‌طور بی‌سابقه‌ای کاهش یافته، به‌گونه‌ای که برخی مراکز با ظرفیت ماهانه بیش از ۱۰۰ واحد، فقط حدود ۱۵ واحد دارو دریافت کرده‌اند.

به گفته احمدی، هزینه درمان نگه‌دارنده با شربت تریاک برای بیمار ماهانه کمتر از دو میلیون تومان است، اما در صورت خروج بیمار از چرخه درمان قانونی، هزینه تأمین مواد مخدر در بازار غیرقانونی، به طور متوسط می‌تواند به بیش از ۱۵ تا ۱۸ میلیون تومان در ماه برسد که این مسئله خطر سوق دادن بیماران به سمت مواد صنعتی را تشدید می‌کند.

این وضعیت در حالی رو به تشدید می‌رود که برخی مراکز درمان اعتیاد مجبور شده‌اند برای کنترل وضعیت افراد وابسته که در حال درمان بوده‌اند، به آنها روش‌های تهیه شربت تریاک به صورت دست‌ساز را ارائه بدهند تا از نیمه‌کاره ماندن پروسه درمان جلوگیری کنند. هرچند همین مسئله در کنار هزینه بالایی که روی دست افراد می‌گذارد، مخاطراتی چون تهیه تریاک از ساقی‌ها و فروشندگان مواد مخدر، تهیه تریاک ناخالص، تهیه الکل و آماده‌سازی شب دست‌ساز تریاک با نسبت‌های نامناسب را به همراه خواهد داشت که ممکن است حتی در کوتاه‌مدت اثرات مخربی بر جا گذارد.

ستاد مبارزه با مواد مخدر از ماه‌ها پیش وارد پروسه پیشنهاد و تصویب کشت «شقایق الیفرا» در کشور است تا بتواند جایگزین تریاک افغانستان را از داخل کشور و به صورت کنترل‌شده تأمین کند؛ پروسه‌ای که با وجود تناقض‌گویی‌ها، کلی‌گویی‌ها و ابهامات، همچنان در انتظار برگزاری جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر با حضور رئیس جمهور است تا تصمیم نهایی در این زمینه اتخاذ شود.