نامه‌ای جنجالی به رئیس جمهور: چرا صدای مردم در مشکلات اقتصادی شنیده نمی‌شود؟

به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم، رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در نامه ای خطاب به مسعود پزشکیان رئیس جمهوری تصریح نمود: بجای اینکه برنج را از گلوی مردم ببرند و ملت ایران را جو خور بکنند و نام دولت چهاردهم را نیز از بابت این ننگ در تاریخ ثبت نمایند، بیائیم دست به دست هم دهیم و مشکلات کشور را مرتفع، اقتصاد را شکوفا، معیشت و سطح رفاه زندگی ایرانیان را ارتقاء و سفرۀ مردم عزیزمان را پهن تر و پر رزق و روزی تر کنیم.

رسمی شد | واریز سود سهام عدالت فردا 30 آذر 1404

متن نامه به شرح زیر است:

جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و درود،

احتراماً باستحضار عالی میرساند اینجانب با خود عهد کرده بودم که تا زمانیکه حضرتعالی در جایگاه رفیع ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران قرار دارید هیچگاه مصدع و مزاحم اوقات شریف و گرانبهایتان نشوم اما وضعیت سؤال برانگیز اقتصادی کشور، بنده را مجبور میکرد تا هر از چندگاهی نظرات، انتقادات و پیشنهادات دلسوزانه و سازنده خویش را از طریق رسانه های گروهی به سمع و نظر تیم محترم اقتصادی دولت علی الخصوص شخص جنابعالی برسانم اما اوضاع بد و نگران کننده اقتصادی کشور بویژه افزایش پر سرعت و خطرناک نرخ ارز، سکه و طلا طی روزهای اخیر موجب شد تا حقیر بعنوان یک شهروند دغدغه ‌مند و فعال اقتصادی مستقل، احساس تکلیف نموده و وظیفه خود بدانم تا در شرایطی که اقتصاد کشور وارد مرحله‌ای حساس و سرنوشت ‌ساز شده، نکاتی را از سر دلسوزی، بواسطه مسئولیت اجتماعی، با تکیه بر تجربه 35 ساله اقتصادی ام و همچنین بر پایه مشاهدات میدانی خویش با جنابعالی در میان بگذارم.

جناب آقای دکتر پزشکیان عزیز، در این ایام نشانه ‌های فشار اقتصادی در زندگی روزمره مردم، رفتار بازاریان و چشم‌انداز فعالیت تولیدکنندگان ‌بوضوح قابل مشاهده است!! شتاب تحولات قیمتی، افزایش نااطمینانی و کاهش قدرت پیش‌بینی و برنامه ریزی برای آیندۀ زندگی و کسب و کارها، فضایی ایجاد نموده که در این وضعیت، تصمیم‌گیری اقتصادی برای غالب کارآفرینان و فعالان بازار به اَمری پرریسک و فرساینده تبدیل شده است!!

هرچند مشکلات فراوان است اما خوشبحتانه حل‌ناشدنی نیستند؛ منتهی آنچه بیش از هر چیز دیگری احساس میشود، نبود تصمیمات به‌ موقع، انسجام در سیاستها و پیامهای اطمینان ‌بخش به جامعه است.

بی‌تردید، ثبات اقتصادی امروز نه ‌تنها یک مطالبه معیشتی، بلکه ضرورتی ملی برای حفظ اعتماد عمومی، استمرار تولید و جلوگیری از آسیبهای عمیق‌تر اجتماعی و اقتصادی است!

واقعیت‌های نگران‌کننده اقتصاد

در ماههای اخیر، نوسانات شدید در بازار ارز، سکه و طلا، عملاً کارکرد طبیعی بازار را مختل کرده و موجب افزایش نگرانی در میان مردم و فعالان اقتصادی شده است. این شرایط، سرمایه‌ های خرد و کلان را از مسیرهای مولد دور و به سمت دلالی سوق داده و ترس و وحشت از زیان، رکود و حتی ورشکستگی را در میان غالب بازاریان و تولیدکنندگان باسابقه افزایش داده است. هم‌ زمان، محدودیت منابع ارزی و دشواریهای ناشی از تحریمها و شرایط خارجی، رفته رفته واردات و زنجیره تأمین برخی از کالاهای اساسی را با مخاطراتی مواجه کرده است؛ موضوعی که اگر با تدبیر، اولویت ‌بندی و مدیریت هوشمندانه همراه نشود، میتواند به تشدید نگرانی‌های عمومی و همچنین برهم خوردن امنیت و آرامش بازار، مردم و فعالان اقتصادی منجر شود.

در چنین فضایی، گزارشها و نشانه ‌هایی از کاهش ظرفیت و متأسفانه توقف فعالیت و بعضاً تعطیلی برخی از واحدهای صنعتی و تولیدی کشور به چشم می‌خورد!! مسئله‌ای نگران‌ کننده، آنهم در حالیکه با تدبیر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) شعار سال 1404 با عنوان (سرمایه‌گذاری برای تولید) نامگذاری شده است.

جهت استحضار حضرتعالی، نام واحدهای تولیدی و کارخانجاتی که اخیراً بدلیل فشارهای ارزی، تورمی و همچنین بوروکراسی های زائد اداری، فعالیت خود را محدود و یا تصمیم به تعطیلی گرفته اند، نزد اینجانب محفوظ میباشد که بنابه ملاحظاتی و در جهت پرهیز از ایجاد تشویش و نگرانی های بیشتر از انتشار این اسامی در این نامه و در رسانه ها خودداری میکنم!!

نگاهی کوتاه به عملکرد اقتصادی دولت

بدون تردید، دولت چهاردهم با انبوهی از چالش‌ های به جا مانده از دولتهای پیشین مواجه است و انتظار معجزه‌ ای فوری نیز از جانب دولت شما واقع ‌بینانه نیست.

با این حال، پس از گذشت حدود 18 ماه از انتخاب حضرتعالی و آغاز بکار دولت چهاردهم، آنچه امروز بیش از کمبود منابع ارزی یا فشارهای بیرونی احساس میشود، نبود یک نقشه راه شفاف، قابل پیش‌بینی و منسجم در حوزه اقتصاد و از همه مهمتر، خلع یک “فرمانده اقتصادی” قدرتمند، باتجربه و “حافظ منافع ملی” است!!

همچنانکه بهتر از بنده استحضار دارید، اقتصاد، بیش از هر چیز بر پایه اعتماد شکل می‌گیرد؛ اعتمادی که تنها در سایۀ ثبات در تصمیم‌ گیری ها، توانمندی و هماهنگی تیم اقتصادی و از همه مهمتر، گفت ‌وگوی صریح، دوستانه و مستمر دولتمردان با فعالان واقعی بخش خصوصی بوجود می‌آید.

ظرفیتهای مغفول اما در دسترس

با وجود همه محدودیتها، کشورمان همچنان از ظرفیتهای ارزشمندی برخوردار است؛ از موقعیت ممتاز جغرافیایی و تجاری، منابع عظیم و متعدد طبیعی و خدادادی گرفته تا بازارهای منطقه‌ای، توان بخش خصوصی، زیرساختهای انرژی، بنادر و مناطق ویژه اقتصادی و سرمایه و دانش ایرانیان خارج از کشور.

این ظرفیتها میتوانند به موتور محرک اقتصاد ایران تبدیل شوند، مشروط برآنکه با اعتمادسازی، شفافیت، کاهش مداخلات غیرضروری و مشارکت دادن بخش خصوصی واقعی همراه شوند.

بخشی از مشکلات اقتصادی ایران در کوتاه مدت قابل حل است اما کو گوش شنوا ؟!

ایران امروز با مجموعه‌ای از چالشهای اقتصادی و اجتماعی از جمله تورم ساختاری و افسارگسیخته، محدودیت منابع ریالی و ارزی و رشد بی ضابطه و وحشتناک نرخ دلار، سکه و طلا، رکود سرمایه ‌گذاری، بیکاری جوانان، کاهش بهره ‌وری و فشارهای خارجی مواجه است!! این مجموعه بحران ها سبب شده است تا اقتصاد ایران در وضعیتی بسیار بد و شکننده قرار گیرد. در چنین شرایطی، مطالعۀ تجربۀ کشورهایی که توانسته‌اند از بحران‌ های مشابه خارج شوند، اهمیت می‌یابد. یافتن الگوهای تاریخی موفق میتواند راهنمای خوب و مفیدی برای طراحی سیاستهای بومی باشد. یکی از مهمترین این تجربیات، در چارچوب ادغام جهانی، اصلاحات اقتصادی لهستان در آغاز دهۀ 1990 میلادی میباشد. لهستان در پایان دوران سوسیالیستی با تورم سه ‌رقمی، رکود عمیق و فروپاشی نهادهای اقتصادی مواجه بود اما با اجرای بستۀ اصلاحی موسوم به « برنامه بالچرُویچ» (Balcerowicz Plan) توانست ظرف کمتر از یک دهه به یکی از اقتصادهای پیشرو اروپای مرکزی تبدیل شود و بستر عضویت در اتحادیۀ اروپا را فراهم آورد.

چگونگی عبور چین از حزب و فلسفه کمونیستی و حرکت مقامات آن کشور از فقیرترین و بزرگترین نابازار دنیا به غول ترین اقتصاد و بزرگترین بازار جهان؛ نمونه دیگری از بزرگترین و موفق ترین چرخش اقتصادی قرن بیستم و الگویی قابل اقتباس و پیاده سازی میباشد!!

و در نهایت روند مدیریت موفق ماهاتیر محمد بر مالزی:

ماهاتیر محمد که بمدت 24 سال (1981 تا 2003 و 2018 تا 2020) نخست‌ وزیر مالزی بود، شباهت ‌هایی با رهبران برجسته دهه 1980 مثل رونالد ریگان، مارگارت تاچر، لی کوان ‌یو و دنگ شیائوپینگ دارد. همه این افراد سیاستهای خاص خودشان را داشتند، تحولات اقتصادی بزرگی را رقم زدند و شخصیت ‌هایی تاثیرگذار بودند.

ماهاتیر محمد با مدیریت موفق، دلسوزانه و ملی گرایانه خود توانست در مدت زمان کوتاهی، مالزی فقیر را به یکی از کشورهای نمونه و اقتصادهای قوی و ثروتمند مبدل کند!!

ماهاتیر محمد که حی و حاضر زنده میباشد، در تاریخ 10 ژوئیه 2025 صد ساله شده و میراث ماندگاری را برای مالزی به ‌جا گذاشته و بسیار مورد احترام مردم مالزی و حتی جهانیان میباشد.

با عنایت به مطالب مطروحه فوق و جهت پرهیز از اطاله کلام به اختصار خدمتتان عرض میکنم، همچنانکه بخوبی مطلعید، واقعیت این است که در خصوص بسیاری از مسائل و مشکلات، هیچ راه ‌حل آنی و سریعی وجود ندارد. بعنوان مثال، اگر ما اکنون با مشکل آب مواجه هستیم، این مسئله را نمی‌توانیم بسرعت حل کنیم؛ هیچ راه‌ حل فوری ایی برای آن وجود ندارد. مشکل این است که ما سالها این مشکل را پشت گوش انداخته و در خصوص رفع مشکلات و سر و سامان دادن به موضوعات زیادی، زمان طولانی و چند دهه ای را از دست داده ایم!! و همین بی توجهی بلندمدت ما به افزایش غالب مشکلات دامن زده ایم و همین امر موجب شده تا هماکنون مشکلات و معضلات بیش از پیش گریبان ‌گیرمان شده است.

در نهایت اعتقاد بندۀ حقیر بر این است که میتوان بخشی از مشکلات اقتصادی کشور را در کوتاه مدت حل کرد:

کنترل گرانی، جلوگیری از رشد تورم، افزایش درآمدهای ارزی کشور، بهبود و سرعت بخشیدن به صادرات و واردات، استفاده از ظرفیت خالی واحدهای تولیدی و سرعت بخشیدن به گردش چرخ تولید کارخانجات، جلوگیری از فرار سرمایه ها و همچنین تعطیلی واحدهای تولیدی، جلوگیری از بیکاری کارگران و ایجاد اشتغال بیشتر، برگرداندن اعتماد عمومی بویژه جلب اعتماد فعالان اقتصادی، افزایش سرمایه گذاری، تا حدودی کنترل بازار ارز و…. چندین مورد دیگر از جمله مشکلات و مواردی هستند که با تدبیر و برنامه ریزی صحیح در کوتاه مدت قابل حل و فصل میباشند.

لازم به ذکر است که راه حل بخشی از مشکلات اقتصادی کشورمان در خودِ ایران است و نباید راهکار و داروی آنرا در سایر کشورهای جهان جستجو کرد!!

جهت حل مشکلات فوق الذکر در مدت زمان کوتاه، به تدبیر و برنامه ریزی، مدیریت باتجربه و دلسوزانه، همکاری دولت بویژه تیم اقتصادی و وزارتخانه های ذیربط، همکاری رسانه های گروهی بویژه رسانه ملی، جلب اعتماد کارآفرینان و فعالان اقتصادی بزرگ و متوسط و بهره مندی از همکاری و همراهی آنان، رفع بوروکراسی های زائد، بخشنامه ها، دستورالعملها و قوانین بازدارنده و مزاحم و…. از جمله مواردی هستند که جهت نیل به موفقیت و حل مشکلات فوق الزامی و ضروری میباشند.

جناب آقای دکتر پزشکیان عزیز!

اقتصاد یک کشور را نه شعار نجات میدهد، نه انتظار، اقتصاد را تصمیمات بزرگ و شجاعانه، عملکرد درست و عبور از افراد و مدیرنماهای خائن، ناتوان و ناکارآمد، بی تجربه و ناشایست میسازد.

اقتصاد ایران در نقطه تصمیمات مهم میباشد ولیکن مشکلات اقتصادی تا حدودی حل شدنی است البته بشرطی که شنیده شود!! در حال حاضر اقتصاد ایران نیازمند شنیدن و شنیده شدن است.اما باید خدمتتان عرض کنم که درب اتاق مسئولین و دولتمردان محترم سالهاست که بر روی فعالان اقتصادی بسته است و ضمناً در این میان گوش شنوایی هم وجود نداشته که متآسفانه علیرغم میل باطنی ام باید بگویم که در دولت چهاردهم این روند بدتر از قبل هم شده است!!

معاونین رئیس جمهور، وزراء اقتصادی و معاونین شان به کنار، باور بفرمایید که برخی از مدیران کل هم شش ماه به شش ماه وقت ملاقات به کارآفرینان اقتصادی نمیدهند!! محض اطلاع چند روز پیش به دفتر یکی از مدیران کل که ماهها بود به درخواست وقت از طرف ما بی اعتنایی کرده بود، گفتیم که این بی توجهی شما را به عرض ریاست محترم جمهوری خواهیم رساند و تصور کردیم که الان از ترس، درخواست و کار ما را بسرعت پیگیری خواهند کرد اما در پاسخ خیلی راحت اعلام کردند، اشکالی ندارد !

پس مجدداً خدمتتان عرض میکنم که بخشی از مشکلات اقتصادی ایران در کوتاه مدت قابل حل است بشرطی که گوش شنوایی وجود داشته باشد که در کمال تأسف باید بگویم، همین الان هم که در حال نگارش این نامه میباشم، هنوز هم هیچ امیدی به پاسخ شما و شنیده شدن از جانب مسئولین و دولتمردان محترم (دولت چهاردهم) ندارم!!

درخواست مشخص و دلسوزانه

همچنانکه به کررات عرض کرده ام، انتظار نمی‌رود همه مشکلات کشور بویژه مشکلات اقتصادی در کوتاه‌ مدت برطرف شوند، اما انتظار میرود:

* تصمیمات اقتصادی، قابل پیش‌بینی و هماهنگ باشند

* پیام‌ های دولت به جامعه اقتصادی، روشن و آرامش‌ بخش باشد

* و صدای کارشناسان مستقل و فعالان واقعی اقتصادی شنیده شود

* از بیان حرفها و سخنان دروغ و همچنین وعده های غیرواقعی و انجام نشدنی توسط مسئولین و دولتمردان به جامعه و فعالان اقتصادی خودداری شود!

* بجای اینکه برنج را از گلوی مردم ببرند و ملت ایران را جو خور بکنند و نام دولت چهاردهم را از بابت این ننگ در تاریخ ثبت نمایند، بیائیم مشکلات کشور را مرتفع، اقتصاد را شکوفا، معیشت و سطح رفاه زندگی ایرانیان را ارتقاء و سفرۀ مردم عزیزمان را پهن تر و پر رزق و روزی تر کنیم.

* امروز، بیش از هر زمان دیگری، کشور نیازمند همفکری، عقلانیت اقتصادی و پرهیز از آزمون ‌وخطاهای پرهزینه است.

سخن پایانی

این نامه نه برای اعتراض نوشته شده و نه خدایی ناخواسته جهت تخریب؛ بلکه تلاشی است برای ابراز نگرانی درباره اقتصاد ایران؛ آنهم پیش از آنکه دیر شود و هشدار دلسوزانه، همفکری ملی و تأکید بر مسئولیتی است که همه ما در قبال “آینده ایران” بر عهده داریم.

امید است با بازنگری در رویکردها، بهره‌ گیری از ظرفیتهای مغفول و تقویت اعتماد عمومی، مسیر ثبات، تولید و رشد پایدار اقتصادی هموار و کشورمان از این مقطع حساس با کمترین هزینه عبور کند.

با آرزوی توفیق برای جنابعالی و سربلندی ایران عزیز.

محمدرضا سبزعلیپور، رئیس مرکز تجارت جهانی ایران

پیوست: راهکارهای اجرایی پیشنهادی (فشرده)

اقدامات فوری (3 تا 6 ماهه) :

1- ایجاد ثبات و ارسال پیام واحد در سیاستهای ارزی

2- پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه در حوزه تجارت و تولید

3- اولویت‌ بندی شفاف و تخصیص منابع به کالاهای اساسی

4- گفت ‌وگوی مستقیم و منظم با نمایندگان واقعی بخش خصوصی

5- ایجاد ساز و کارهای کوتاه ‌مدت اطمینان ‌بخش برای تولید و تولیدکنندگان

اقدامات میان‌ مدت:

1- اصلاح تدریجی و واقعی نظام بانکی

2- بازتعریف نقش دولت از مداخله ‌گر به تنظیم ‌گر

3- فعال ‌سازی دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای

4- تسهیل بازگشت سرمایه و مشارکت ایرانیان خارج از کشور

5- شفاف ‌سازی ساختار تصمیم ‌گیری و مقابله سیستماتیک با فساد

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم