تحریم قضات دیوان لاهه؛ آیا قانون جنگل در نظم جهانی حاکم شده؟

گروه سیاسی نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم- علی بهادری‌جهرمی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس طی یادداشتی به شرح زیر نوشت:

رسمی شد | واریز سود سهام عدالت فردا 30 آذر 1404

تحریم قضات دیوان کیفری بین‌المللی از سوی ایالات متحده بار دیگر نشانه‌ای عریان از تغییر قاعده بازی در نظم حقوقی بین‌المللی است. تحریم شخصیِ قاضی به دلیل رأی یا نظر قضایی، به معنای عبور از منطق دادرسی و ورود به منطق «قدرت عریان» است؛ منطقی که در آن، استقلال قضایی نه یک اصل، بلکه امری مشروط به رضایت قدرت‌های بزرگ تلقی می‌شود.

هم‌زمانی این رفتار با تشدید فشارها علیه ونزوئلا و احیای ادبیات «محاصره کامل»، تصویر روشن‌تری از وضعیت امروز ارائه می‌دهد. ابزار تحریم، که زمانی به‌عنوان استثنا و آخرین راهکار معرفی می‌شد، اکنون به قاعده‌ای دائمی بدل شده است؛ قاعده‌ای که نه‌تنها دولت‌ها، بلکه نهادهای قضایی و داوری و حتی مردم عادی را هدف می‌گیرد.

در چنین جهانی، تصور بازگشت ساده به «دیپلماسی کلاسیکِ مبتنی بر قانون» بدون توجه به تحولات واقعی، نوعی ساده‌انگاری است. اگر برخی سیاستمداران گمان کنند که می‌توان با تأخیر و شتاب، صرفاً با تغییر جهت ظاهری سیاست خارجی و هم‌راستایی با غرب، از فشارها کاست، تجربه همین روزها خلاف آن را نشان می‌دهد. غربِ امروز، به روشنی نشان می‌دهد بازیگری است که قانون؛ توافق یا حتی مسلم‌ترین اصول حقوقی را تا جایی می‌پذیرد که منافعش تضمین شود.

در چنین شرایطی، عقلانیت حکمرانی اقتضا می‌کند که دیپلماسی کشورها واقع‌گرایانه، چندلایه و متکی بر ترکیب حقوق، سیاست و قدرت‌ ملی باشد؛ نه دل‌بسته به توهم نظم عادلانه‌ای که در عمل، جای خود را به «قانون جنگلِ تحریم و فشار» داده است.

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم