رسانهها فراتر از ابزار اطلاعرسانی، نقش کلیدی در شکلدهی افکار عمومی و تقویت آگاهی جامعه دارند و میتوانند موتور محرک توسعه و شفافیت در استانها باشند.
به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم از اراک، رسانهها و مطبوعات در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب همواره جایگاهی راهبردی و اثرگذار داشتهاند. تأکیدات مکرر ایشان بر نقش رسانهها نشان میدهد که مطبوعات و فعالان رسانهای نه صرفاً ابزار اطلاعرسانی، بلکه یکی از ارکان اساسی شکلدهی به افکار عمومی، تقویت آگاهی جامعه و صیانت از منافع ملی به شمار میآیند به طوری مقام معظم رهبری در سال 1375 و در دیدار مدیران و مسئولان مطبوعات کشور فرمودند: «ما معتقدیم که مطبوعات برای نظام جمهوری اسلامی، یک مقوله تجمّلاتی و تشریفاتی نیست. بنابراین، افزایش آن، تنوّع آن، کیفیّت یافتن آن، و اگر خطایی دارد، تصحیح آن، جزو کارهای اساسی در این نظام است.»
رهبر معظم انقلاب در سخنان متعدد خود، رسانهها را «افسران جنگ نرم» و «چشم بینا و زبان گویای جامعه» توصیف کردهاند؛ تعابیری که بیانگر اهمیت بالای کار رسانهای در شرایط پیچیده امروز است. از نگاه ایشان، رسانههای داخلی باید بتوانند با فعالیت حرفهای، دقیق و مسئولانه، واقعیتها را برای مردم تبیین کرده و اجازه ندهند دشمنان با تحریف، بزرگنمایی یا پنهانسازی واقعیتها، ذهن و اعتماد عمومی را هدف قرار دهند.
رهبرمعظم انقلاب اسلامی در همان دیدار سیزدهم اردیبهشت ماه 1375 فرمودند: «مطبوعات یعنی مطبوعات سالم؛ نه لزوماً مطبوعاتی که طرفدار دولت باشند – که من در تقسیمبندی عرض خواهم کرد -. مطبوعاتی که طریق سلامت بپیمایند و بنا بر عناد و بدجنسی نداشته باشند. این گونه مطبوعات، در هر رشتهای قلم بزنند – سیاسی باشند، فرهنگی باشند، اقتصادی باشند، درباره مسائل خارجی حرف بزنند، در خصوص مسائل داخلی حرف بزنند – و هر کاری که بکنند، به نفع نظام حرکت کردهاند. چرا؟ چون بر مایه آگاهی مردم میافزایند. موضع مطبوعات در جمهوری اسلامی، این است.»
یکی از محورهای اصلی تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره، ضرورت آزادی بیان مسئولانه و نقد منصفانه در رسانههاست. ایشان بارها بر این نکته تأکید کردهاند که مسئولان باید نقدپذیر باشند و از رسانهها نهراسند، چرا که نقد دلسوزانه، زمینهساز اصلاح امور و پیشرفت کشور است. در این چارچوب، رسانهای که با نیت اصلاح، کاستیها و ضعفها را مطرح میکند، نه تنها نباید مورد فشار قرار گیرد، بلکه باید مورد حمایت واقع شود.
رسانههای داخلی میداندار نباشند فضا به نفع جریانهای رسانهای معاند تغییر خواهد کرد
در عین حال، رهبر انقلاب همواره بر مسئولیتپذیری رسانهها نیز تأکید داشتهاند. از نگاه معظم له، آزادی رسانهای باید همراه با اخلاق حرفهای، صداقت، پرهیز از سیاهنمایی و حفظ منافع و امنیت ملی باشد. رسانهای که به دنبال حقیقت، روشنگری و تقویت امید اجتماعی است، میتواند نقشی تعیینکننده در افزایش سرمایه اجتماعی و انسجام ملی ایفا کند.
از دیگر تاکیدات رهبر معظم انقلاب، نقش رسانهها در اقناع افکار عمومی است. ایشان بارها هشدار دادهاند که خلأ اطلاعرسانی صحیح، به سرعت توسط رسانههای معاند و بیگانه پر میشود. بنابراین اگر رسانههای داخلی میداندار نباشند و نتوانند مطالبات مردم، مشکلات و حتی انتقادات را بهدرستی منعکس کنند، این فضا به نفع جریانهای رسانهای معاند تغییر خواهد کرد.
مقام معظم رهبری در 26 اردیبهشت ماه 1385 در دیدار مدیران و برنامهسازان رسانهای کشورهای مختلف فرمودند: «امروز رسانهها در دنیا فکر، فرهنگ، رفتار و در حقیقت هویت فرهنگی انسانها را القاء میکنند و تعیینکننده هستند. رسانهها میتوانند در بهبود وضعیت زندگی انسان مؤثر باشند؛ میتوانند در گسترش صلح و امنیت جهانی مؤثر باشند؛ میتوانند در ارتقای اخلاق و معنویت در میان انسانها مؤثر باشند و میتوانند انسانها را خوشبختتر کنند؛ متقابلاً می توانند وسیله برافروختن جنگهای خانمانسوز باشند؛ میتوانند عادات و آداب و رفتارهای مضر را در میان مردم رایج کنند؛ میتوانند ملتهایی را از هویت انسانی خودشان و هویت ملیشان تهی کنند و میتوانند احساس تبعیض را در انسانها زنده کنند. رسانهها امروز نقششان خیلی زیاد است. اگر در سطح بینالمللی مدیریت و برنامهسازی رسانهای بر اساس معیارهای اخلاق، فضیلت، برابری و تکیهی بر مفاهیم واقعی انسانی باشد، ملتها سود خواهند برد. اگر رسانهها برنامهسازی و مدیریتشان بر اساس منافع کمپانیهای اقتصادی، ثروتمندان بینالمللی، قدرتمندان تمامیتخواه و انحصارطلب باشد، یقیناً بشر زیان خواهد کرد.»
حمایت از مطبوعات، احترام به خبرنگاران و ایجاد بستر امن برای فعالیت رسانهای
بر همین اساس، حمایت از مطبوعات، احترام به خبرنگاران و ایجاد بستر امن برای فعالیت رسانهای، نه یک انتخاب سلیقهای، بلکه یک ضرورت راهبردی است. مسئولانی که رسانه را همراه خود میدانند و به جای برخورد سلبی، مسیر گفتوگو و پاسخگویی را انتخاب میکنند، در واقع در مسیر تحقق منویات رهبر انقلاب حرکت کردهاند.
این درحالیست که رسانههای قوی، مستقل و متعهد، از نگاه رهبر معظم انقلاب، یکی از مهمترین سرمایههای کشور هستند. تحقق جامعهای آگاه، پویا و امیدوار، بدون رسانههای فعال و مطبوعات اثرگذار ممکن نیست. پاسداشت جایگاه رسانه و عمل به تأکیدات رهبر انقلاب در این حوزه، گامی اساسی در جهت تقویت مردمسالاری، اعتماد عمومی و پیشرفت کشور خواهد بود.
رسانهها ستون فقرات جریان آگاهیبخشی در جامعه
این بدان علت است که رسانهها ستون فقرات جریان آگاهیبخشی در هر جامعهای هستند و نقش آنها صرفاً به انتقال خبر محدود نمیشود، بلکه رسانهها حلقه واسط میان مردم و مسئولان، ابزار مطالبهگری اجتماعی و ضامن شفافیت در حکمرانی به شمار میآیند. در هر کشوری که رسانههای آزاد، مستقل و مسئولانه فعالیت میکنند، سطح اعتماد عمومی بالاتر و امکان اصلاح خطاها و تصمیمات نادرست فراهمتر است.
در شرایط کنونی کشور، که جامعه با چالشهایی نظیر مسائل اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و مطالبات انباشته مردمی روبهروست، نقش رسانهها بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا میکند. رسانهها میتوانند با طرح دقیق، منصفانه و مستند مشکلات، هم صدای مردم باشند و هم زمینه اصلاح را برای مسئولان فراهم کنند. تجربه نشان داده است که نادیده گرفتن رسانهها یا محدود کردن آنها، نهتنها مشکلات را حل نمیکند، بلکه فضا را برای شایعهسازی، بیاعتمادی و میدانداری رسانههای غیررسمی و بیگانه مهیا میسازد.
رسانههای استانی و مسئولیت سنگین در برابر مطالبات مردم
اهمیت رسانهها در استانها، بهویژه استان مرکزی، دوچندان است. استان مرکزی بهعنوان یکی از قطبهای صنعتی کشور، همزمان با فرصتهای توسعهای، با چالشهای جدی مانند آلودگی هوا، مسائل کارگری، محیطزیست و مطالبات معیشتی مواجه است. در چنین شرایطی، رسانههای محلی و استانی نقش کلیدی در انعکاس واقعیتهای میدانی، انتقال دغدغههای مردم و ایجاد گفتوگوی سازنده میان جامعه و مدیران ایفا میکنند.
رسانههای استان مرکزی میتوانند با فعالیت حرفهای، مستقل و شجاعانه، از امنیتیسازی مطالبات قانونی جلوگیری کرده و مانع از آن شوند که مشکلات واقعی مردم به بحرانهای اجتماعی تبدیل شود. همچنین انتشار بهموقع و شفاف اطلاعات از سوی رسانهها، اعتماد عمومی را افزایش داده و اجازه نمیدهد خلأ اطلاعرسانی با روایتهای نادرست و جهتدار پر شود.
اهمیت فعالیت رسانهها در عبور از چالشهای استان مرکزی
از سوی دیگر، حمایت از رسانهها و احترام به نقد، نشانه بلوغ مدیریتی است. مسئولی که رسانه را همراه خود بداند، از نقد نهراسد و پاسخگو باشد، میتواند از ظرفیت رسانهها برای اقناع افکار عمومی و اصلاح عملکرد بهره ببرد. برخورد سلبی با رسانهها، نسبت دادن اتهامات و فشار بر خبرنگاران، در نهایت به تضعیف سرمایه اجتماعی و کاهش اعتماد مردم منجر میشود.
در نهایت باید تأکید کرد که رسانههای قوی، مستقل و مسئول، نه تهدید، بلکه فرصت هستند؛ فرصتی برای شنیده شدن صدای مردم، اصلاح مسیرها و تقویت انسجام اجتماعی. تقویت رسانهها در کشور و بهویژه در استان مرکزی، به معنای تقویت مردمسالاری، شفافیت و توسعه پایدار است و این مسیری است که بدون همراهی مسئولان و اعتماد به رسانهها، به سرانجام نخواهد رسید.
یادداشت از: مبین جلیلی، مدیر دفتر خبرگزاری تسنیم استان مرکزی
انتهای پیام/711/
منبع: خبرگزاری تسنیم
بدون دیدگاه