کرمانشاه در تقاطع سرنوشت زباله‌ها؛ آیا تفکیک از مبدأ شهر را نجات می‌دهد؟

به گزارش نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، کرمانشاه شهری با سیمای فرهنگی و تاریخی، این روزها با انباشت زباله در برخی محلات، مخازن لبریز و جاری شدن شیرابه‌ها مواجه است. زباله‌ها نه تنها چشم‌انداز بصری شهر را تحت تأثیر قرار داده‌اند، بلکه مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی جدی ایجاد کرده‌اند. حضور روزافزون زباله‌گردها نیز نشان می‌دهد سیستم جمع‌آوری پسماند شهر نیازمند تحول اساسی است.

قاب تاریخ | تصاویر دیده‌نشده از ماه‌چهره خلیلی در لندن؛ ۵ ماه پیش از وداع ناگهانی

اگرچه اجرای این طرح بارها توسط شهرداری مطرح شده اما به مرحله اجرا نرسیده و واقعیت این است که بدون تغییر رفتار شهروندان، هیچ ابتکار مدیریتی در جمع‌آوری زباله و تفکیک آن از مبدأ به نتیجه نمی‌رسد.

در این شرایط، طرح تفکیک زباله از مبدأ فرصتی است تا با اجرای دقیق و همراهی مردم، سیمای شهری پاک‌تر و منظم‌تری شکل بگیرد. اما سوال مهم این است که آیا این طرح صرفاً روی کاغذ باقی خواهد ماند یا می‌تواند تحولی واقعی در کرمانشاه ایجاد کند؟ پاسخ این پرسش، وابسته به فرهنگ‌سازی، اطلاع‌رسانی گسترده و انگیزه‌بخشی به شهروندان است.

ضرورت فرهنگ‌سازی پیش از اجرای طرح

سجاد یزدانی، معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری کرمانشاه، با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی پیش از اجرای هر طرح مدیریت پسماند اظهار کرد: مشارکت مردم شرط اصلی موفقیت طرح است. وی افزود، معرفی گسترده اپلیکیشن تفکیک زباله ضروری است تا شهروندان با سهولت بیشتری در اجرای طرح همکاری کنند.

وی تصریح کرد: تدوین پیوست رسانه‌ای و استفاده از برنامه‌های نمایشی برای کودکان در مراکز فرهنگی و مدارس نقش مهمی در نهادینه کردن فرهنگ تفکیک زباله خواهد داشت. وی گفت، برگزاری جشنواره‌های مختلف با محوریت استفاده خلاقانه از وسایل دورریز می‌تواند نگاه مثبت و هنرمندانه‌ای به بازیافت ایجاد کند و همزمان آگاهی عمومی را افزایش دهد.

یزدانی خاطرنشان کرد: تجربه طرح‌های موفق مشابه مانند همیار پلیس نشان داده که آموزش کودکانی که رفتار خانواده‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌تواند اثرگذاری پایدار داشته باشد. وی افزود، رسانه‌ها، فضای مجازی، صدا و سیما و تبلیغات محیطی ظرفیت‌های مؤثری برای نهادینه کردن فرهنگ تفکیک زباله در سطح شهر هستند.

اقدامات فرهنگی و آموزشی سازمان فرهنگی

ایمان درخشی، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه، با اشاره به وضعیت مدیریت پسماند در شهر اظهار کرد: تغییر رفتار شهروندان و آموزش عمومی محور موفقیت طرح است و تفکیک زباله از مبدأ کاملاً مردم‌محور است و بدون مشارکت فعال شهروندان هیچ برنامه‌ای نتیجه‌بخش نخواهد بود.

وی افزود: یکی از اقدامات سازمان فرهنگی، تولید موشن‌گرافی‌های کوتاه، گویا و تأثیرگذار است که با هدف آگاه‌سازی شهروندان نسبت به آثار زیست‌محیطی، بهداشتی و بصری رهاسازی زباله تولید شده است. وی تصریح کرد، بخشی از این تولیدات با رویکرد کودک و نوجوان طراحی شده تا فرهنگ تفکیک از خانواده‌ها آغاز شود.

رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه عنوان کرد: استفاده از بیلبوردها و پل‌های شهری به دلیل دیده شدن اجباری، ظرفیت بالایی برای انتقال پیام‌های کوتاه و اثرگذار دارد. وی افزود، حضور کارشناسان فرهنگی در مدارس با اجرای نمایش‌های عروسکی، برنامه‌های طنز و موزیکال با محوریت فرهنگ شهروندی، آپارتمان‌نشینی، فرهنگ ترافیک و مدیریت پسماند از دیگر برنامه‌های آموزشی است و در صورت فراهم نبودن شرایط حضور در مدارس، دانش‌آموزان به سالن‌های بزرگ شهر دعوت خواهند شد تا آموزش‌ها ارائه شود.

وی تصریح کرد: ارسال پیامک‌های اطلاع‌رسانی هدفمند با جملات اثرگذار نیز از ابزارهای مؤثر فرهنگ‌سازی است. یکی از پیام‌ها به تولید روزانه حدود 75 تن زباله در کرمانشاه و قابلیت بازگشت بخش قابل‌توجهی از این زباله‌ها به چرخه اقتصادی اشاره دارد.

درخشی گفت: یکی دیگر از اقدامات نوآورانه، اپلیکیشنی است که شهروندان می‌توانند زباله‌های تفکیک‌شده خود را تحویل دهند و در ازای آن از مزایایی مانند شارژ تلفن همراه، خرید، کمک به امور خیریه و حتی دریافت مقادیر کوچک طلا بهره‌مند شوند. وی افزود، این طرح علاوه بر انگیزه اقتصادی، به کاهش زباله‌گردی و ساماندهی جمع‌آوری پسماند نیز کمک خواهد کرد.

طرح تفکیک زباله از مبدأ در کرمانشاه قرار است در دو فاز اجرا شود؛ فاز نخست شامل آگاهی‌بخشی و آموزش عمومی شهروندان و فاز دوم، نظام‌مند شدن زمان و نحوه خروج زباله از منازل است. اجرای این دو فاز می‌تواند زمینه‌ساز تحولی جدی در مدیریت پسماند شود. هماهنگی میان سازمان فرهنگی و معاونت خدمات شهری، استفاده از ظرفیت رسانه‌ها و همراهی مردم، شرط اصلی موفقیت این طرح است.

در نهایت، در آستانه نوروز، سیمای شهری نخستین تصویری است که مهمانان و مسافران از کرمانشاه خواهند دید. اگر طرح تفکیک زباله از مبدأ با آموزش، اطلاع‌رسانی و مشارکت مردم به مرحله اجرا برسد، علاوه بر ارتقای بهداشت و محیط زیست، می‌تواند به شهری پاک‌تر، منظم‌تر و با فرهنگ‌سازی پایدار منجر شود. اما بدون همراهی فعال شهروندان، این برنامه حتی با بهترین طرح‌ریزی‌ها نیز ممکن است به پروژه‌ای روی کاغذ تبدیل شود.

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم