وداع با «دائرةالمعارف متحرک»؛ کامران فانی، اسطوره کتابداری درگذشت

به گزارش خبرنگار فرهنگی نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم، انتشار خبر درگذشت زنده‌یاد کامران‌ فانی، نویسنده و پیشکسوت حوزه کتابداری، واکنش‌های بسیاری در میان مسئولان و اهل فرهنگ به همراه داشت. او که سال‌های متمادی از حیاتش را وقف فراگیری علم کرد، در 81 سالگی و پس از یک دوره بیماری و گذراندن روزهای تلخ چشم از جهان فروبست.

آخرین قیمت طلا، دلار و سکه امروز دوشنبه 24 آذر

تتبع او در آثار مختلف و اشراف بر حوزه‌های گوناگون؛ از دائرةالمعارف نویسی گرفته تا ترجمه، از او عالمی ساخته بود که برخی مانند داریوش شایگان، او را “دائرةالمعارف متحرک” لقب دادند. 

احمدرضا بهرام‌پور عمران، پژوهشگر، در یادداشتی به‌مناسبت درگذشت فانی، به ارتقای جایگاه کتابداری در فرهنگ عمومی به واسطه فعالیت‌های او و دیگر اساتید این حوزه اشاره کرد و نوشت: 

برخی شغل‌ها نه اسم‌و‌رسم‌داری دارند و نه نان‌‌و‌آبی. به گمانم کتاب‌داری با همه‌ نقش و اهمیتی که در ارتقاء فرهنگِ عمومی دارد، از این‌گونه پیشه‌ها است. کتاب‌داری دست‌کم در کشورِ ما گرچه شغلِ ناموجّهی نیست اما نزدِ عمومِ مردم، خاصه نزدِ جوانان چندان‌هم وجهه‌ی خوش یا جایگاه و جاذبه‌ای ندارد.

بی‌گمان بخشی از این بی‌جاذبگی به آینده‌ شغلیِ نامطمئنِ و فراهم‌نبودنِ بازارِ کارِ این رشته، بازمی‌گردد. علت یا علل هرچه باشد در این تردیدی نیست که جوانان علاقه‌ چندانی به کتاب‌داری ندارند. تا آنجا که حتی شاید برخی کسان پرهیز داشته‌ باشند از آنکه دیگران به این شغلِ شریف، نسبت‌شان دهند. 

اما این تنها یک‌ روی سکه است. و به‌رغمِ چنین باور و تصوّری، گاه بزرگانی نیز بوده‌اند و هستند که به این شغل افتخار می‌کنند و با دانش‌ِ خویش به این حرفه‌، آبرو و اعتبار‌ بخشیده‌اند.

کافی است نام‌های بلند و جایگاهِ ارجمندِ احمدِ منزوی، عبدالحسین حایری، محمدتقی دانش‌پژوه، ایرج افشار، زریاب خویی، پوری سلطانی، نوش‌آفرین انصاری، بهاءالدین خرمشاهی و زنده‌یاد کامرانِ فانی را به‌ یاد بیاوریم. این کتاب‌داران و کتاب‌شناسان و خدمت‌گزارانِ راستینِ فرهنگِ ایران، حرفه‌ کتابداری را به جایگاهی فراتر از آن‌چه در ذهنِ عمومِ مردم نقش‌بسته (کسی که در کتاب‌خانه‌ خدمت‌می‌کند) ارتقاء داده‌اند. 

و کتابداری جز آنچه در بادیِ امر به ذهن خطور می‌کند، بیش‌ از هر چیزی”تخصّص در طبقه‌بندیِ دانش‌ها”، “شناسایی و ارزیابی نسخه‌ها”، “فهرست‌نگاری نسخه‌ها و کتاب‌ها” است؛ حرفه‌ای که جز آن‌چه آمد، به دانش‌هایی هم‌چون تاریخ، زبان، ادبیات، خط‌شناسی و نیز هزار نکته‌ی باریک‌تر ز موی دیگر، وابسته است.

گرچه برخی از مفاخری که از آنان نام‌بردم به چندین هنر آراسته‌اند اما مسلّماً بخشی از نام و جایگاه‌ و اعتبارشان، مرهونِ همین هنرشان یعنی کتاب‌داری و کتاب‌شناسی‌ بوده‌ است.

یاد و یادکردِ جایگاه‌ِ این بزرگان، چراغِ راه‌ِ رهپویانِ این عرصه خواهد بود.

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم