درمان زخم با سلول‌های بنیادی یا لیزر؛ کدام راه‌حل، معجزه‌گرتر است؟

ترمیم زخم با استفاده از سلول‌های بنیادی و لیزر دو روش درمانی هستند که به طور فزاینده‌ای برای کاهش ظاهر اسکارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف اصلی هر دو، تحریک تولید کلاژن و بافت جدید برای جایگزینی بافت اسکار است، اما از مکانیسم‌ها و کاربردهای متفاوتی استفاده می‌کنند. در این متن بررسی خواهیم که کدام یک از این روش برای درمان جای زخم مناسب‌تر هستند؟

قیمت دلار، یورو و سایر ارزها امروز ۲۳ آذر/ دلار یک‌روزه ۳۲۵۰ تومان گران شد

سلول بنیادی چیست؟

سلول بنیادی را می‌توان به عنوان «سلول اصلی» یا «سلول مادر» بدن در نظر گرفت. این سلول ها دو ویژگی متمایز و حیاتی دارند که آن‌ها را از سایر سلول‌های بدن متمایز می‌کند.سلول‌های بنیادی می‌توانند برای مدت طولانی در حالت تقسیم سلولی باقی بمانند و نسخه‌های کاملی از خود تولید کنند. این بدان معناست که منبع این سلول‌ها در بدن هرگز تمام نمی‌شود، مگر اینکه این فرآیند به دلایل بیماری یا پیری مختل شود. همچنین سلول‌های بنیادی این قابلیت را دارند که به سلول‌های تخصصی‌تری تبدیل شوند. این سلول‌های تخصصی وظایف خاصی در بدن دارند، مانند: سلول‌های خونی، ماهیچه‌ای، عصبی، کبدی و در مورد درمان زخم، سلول‌های پوستی (فیبروبلاست‌ها).

انواع سلول‌های بنیادی

سلول‌های بنیادی را بر اساس منبع و پتانسیل تمایزشان به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌کنند:

• سلول‌های بنیادی پرتوان زایا
• سلول‌های بنیادی پرتوان
• سلول‌های بنیادی چندتوان

کاربرد سلول های بنیادی در درمان زخم و اسکار (پزشکی ترمیمی)

در حوزه درمان اسکار، عمدتاً از سلول‌های بنیادی بالغ استفاده می‌شود که اغلب از بافت چربی فرد استخراج می‌شوند. هنگامی که این سلول‌ها به ناحیه آسیب دیده (اسکار) تزریق می‌شوند، آن‌ها صرفاً به سلول پوستی تبدیل نمی‌شوند؛ بلکه با آزاد کردن مواد شیمیایی سیگنال‌دهنده (فاکتورهای رشد)، محیط اطراف را تغییر می‌دهند تا:

• التهاب را کاهش دهند: بافت اسکار اغلب با التهاب مزمن همراه است.
• تولید کلاژن را تنظیم کنند: آن را به سمت تولید کلاژن سالم و منظم هدایت کنند، نه کلاژن فیبری و ضخیم که مشخصه اسکار است.
• رگ‌زایی (تشکیل رگ‌های خونی جدید) را تحریک کنند: برای تغذیه بافت جدید و تسریع روند ترمیم.

مزایای درمان جای زخم با سلول های بنیادی چیست؟

درمان با استفاده از سلول‌های بنیادی موضوعی بسیار شگفت‌انگیز و پیشرفته در علم پزشکی است. مزایای این روش بر پایه‌ توانایی ذاتی سلول‌های بنیادی برای ترمیم و بازسازی بافت استوار است.

ترمیم و بازسازی بافت به جای پوشاندن

مهم‌ترین مزیت سلول‌های بنیادی، توانایی آن‌ها برای بازسازی واقعی بافت است، نه صرفاً اصلاح موقت یا سایش سطح پوست (مانند لیزر در برخی موارد)

تولید سلول‌های جدید

سلول‌های بنیادی تزریق شده می‌توانند به انواع مختلف سلول‌های مورد نیاز برای پوست سالم، مانند فیبروبلاست‌ها (تولیدکنندگان کلاژن) و سلول‌های چربی زیرپوستی، تمایز یابند. این امر به پر شدن فرورفتگی‌های اسکار کمک می‌کند.

تولید کلاژن با کیفیت

اسکارها معمولاً حاوی کلاژن نوع III هستند که ساختار نامنظمی دارد. سلول‌های بنیادی می‌توانند فرآیند ترمیم را به سمت تولید کلاژن نوع I (که در پوست سالم غالب است) هدایت کنند، که منجر به بافتی نرم‌تر و با ساختار منظم‌تر می‌شود.

بهبود خواص ظاهری، حسی اسکار  و بهبود رنگ پوست

درمان با سلول‌های بنیادی فقط به کاهش ارتفاع یا عمق اسکار محدود نمی‌شود، بلکه کیفیت کلی پوست را بهبود می‌بخشد. این درمان می‌تواند به نرمال‌سازی رنگدانه در ناحیه اسکار کمک کند، که اغلب در اسکارهای قدیمی تیره‌تر یا روشن‌تر از پوست اطراف هستند.

افزایش انعطاف‌پذیری و نرمی

بافت اسکار اغلب سفت و انعطاف‌ناپذیر است. سلول‌های بنیادی با بازسازی ماتریکس خارج سلولی، انعطاف‌پذیری پوست را به حالت طبیعی نزدیک‌تر می‌کنند.

استفاده از منبع شخصی و ایمنی بالا

معمولاً سلول‌های بنیادی مورد استفاده از بافت خود بیمار (مثلاً چربی برداشته شده از شکم یا ران) استخراج می‌شوند. استفاده از سلول‌های خود بیمار (اتولوگ) خطر واکنش‌های آلرژیک یا پس زدن توسط سیستم ایمنی بدن را تقریباً به صفر می‌رساند.

در دسترس بودن و نتایج طولانی‌مدت

بافت چربی در اکثر افراد به اندازه کافی برای استخراج سلول‌های بنیادی در دسترس است. از آنجایی که این روش با تحریک فرآیندهای بیولوژیکی ذاتی بدن برای ترمیم بافت کار می‌کند، نتایج به دست آمده معمولاً ماندگارتر هستند و نیازی به جلسات درمانی بسیار مکرر در طول زمان ندارند.

معایب درمان جای زخم با سلول های بنیادی چیست؟

برای داشتن اطلاعات کافی درباره درمان جای زخم با استفاده از سلول‌های بنیادی خوب است که از معایب آن نیز اطلاع داشته باشید:

• روشی پیچیده تر و تهاجمی تر از درمان با لیزر است.
• هزینه بالاتری نسبت به درمان با لیزر دارد.
• نتایج ممکن است بسته به فرد و نوع اسکار متفاوت باشد.

کاندیداهای مناسب برای درمان جای زخم با سلول های بنیادی

با توجه به اینکه درمان جای زخم با سلول‌های بنیادی یک روش پیشرفته و مبتنی بر بازسازی بافت است، کاندیداهای مناسب معمولاً افرادی هستند که شرایط زیر را دارند:

• افراد دارای اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئیدی (برجسته‌شده)
• اسکارهایی که به درمان‌های سنتی پاسخ نداده‌اند
• اسکارهای آتروفیک عمیق (فرورفته)
• افرادی که به دنبال نتایج بلندمدت‌تر هستند
• افرادی که به دنبال کمترین عوارض جانبی هستند

درمان جای زخم با لیزر چیست؟

درمان با لیزر از پرتوهای متمرکز نور برای حذف لایه های آسیب دیده پوست و تحریک تولید کلاژن استفاده می کند. انواع مختلفی از لیزرها برای درمان اسکار در دسترس هستند، از جمله لیزرهای ابلیتیو (مانند لیزر دی اکسید کربن) که لایه بیرونی پوست را حذف می کنند و لیزرهای غیر ابلیتیو (مانند لیزر Fraxel) که بدون آسیب رساندن به سطح پوست، کلاژن را در زیر تحریک می کنند.

اثربخشی و مزایای درمان جای زخم با لیزر

درمان با لیزر می تواند به طور موثر ظاهر اسکارها، به ویژه اسکار ناشی از آکنه، جراحی و آسیب را بهبود بخشد. می تواند بافت، رنگ و عمق اسکار را کاهش دهد.

دقت و کنترل بالا در درمان

لیزرها پرتوهای نور بسیار متمرکز هستند که به پزشک اجازه می‌دهد انرژی را دقیقاً به لایه‌های مورد نظر پوست برساند. لیزرها می‌توانند بر اساس رنگدانه یا رگ‌های خونی عمل کنند. مثلاً، لیزرهای رنگی (مانند رنگدانه‌های قرمز) می‌توانند به طور انتخابی رگ‌های خونی اضافی در اسکارهای قرمز یا تازه را هدف قرار داده و آن‌ها را محو کنند.

انتخاب لایه‌های عمقی

بسته به نوع لیزر (ابلیتیو یا غیرابلیتیو)، پزشک می‌تواند انرژی را به طور مستقیم به درم (لایه میانی پوست) برای تحریک کلاژن‌سازی یا فقط به لایه‌های سطحی برای برداشتن بافت اسکار آسیب‌دیده هدف قرار دهد.

تحریک قوی تولید کلاژن

هدف اصلی لیزر درمانی، ایجاد یک آسیب کنترل‌شده است تا بدن مجبور به ترمیم شود. حرارت کنترل‌شده لیزر، باعث فعال شدن فیبروبلاست‌ها شده و تولید کلاژن جدید و سالم را تحریک می‌کند. این کلاژن جدید به تدریج جایگزین بافت اسکار سفت و ضخیم شده می‌شود و پوست را صاف‌تر می‌کند.

حداقل تهاجم و دوره بهبودی سریع (برای لیزرهای غیرابلیتیو)

بسیاری از انواع لیزر مورد استفاده برای اسکار، غیرابلیتیو هستند که مزایایی از جمله عدم نیاز به جراحی و دوره نقاهت کوتاه‌تر دارند.

ایمنی نسبی و مقرون به صرفه بودن

در مقایسه با روش‌های جراحی یا حتی درمان‌های مبتنی بر سلول‌های بنیادی، لیزر درمانی معمولاً استاندارد شده‌تر و مقرون به صرفه‌تر است.

معایب درمان جای زخم با لیزر

همانطور که درباره سلول‌های بنیادی گفته شد، جهت انتخاب  آگاهانه‌تر بین این دو روش دانستن معایب درمان جای زخم با لیزر ضروری است:

• ممکن است برای رسیدن به نتایج مطلوب به چندین جلسه درمانی نیاز باشد.
• ممکن است عوارض جانبی موقتی مانند قرمزی، تورم و تغییر رنگدانه ایجاد کند.
• برای همه انواع اسکار مناسب نیست.

درمان جای زخم با سلول های بنیادی یا لیزر؛ کدام روش موثرتر است؟

اثربخشی هر روش به عوامل مختلفی از جمله نوع اسکار، شدت اسکار، سن بیمار و سلامت کلی و ترجیحات فردی بستگی دارد. اما:

• برای اسکار خفیف تا متوسط، درمان با لیزر می تواند یک گزینه موثر و مقرون به صرفه باشد.
• برای اسکار شدیدتر یا پیچیده تر، مانند سوختگی یا زخم های کلوئیدی، درمان با سلول های بنیادی ممکن است نتایج بهتری ارائه دهد.
• همچنین در برخی موارد، ترکیبی از هر دو درمان با سلول های بنیادی و لیزر ممکن است موثرترین رویکرد باشد.

درمان جای زخم با سلول های بنیادی یا لیزر؛ کدام روش را انتخاب کنم؟

درک تفاوت‌های کلیدی بین این دو روش برای تصمیم‌گیری آگاهانه بسیار مهم است. در ادامه یک جدول مقایسه‌ای جامع برای برجسته کردن تفاوت‌ها، مزایا و معایب درمان جای زخم با سلول‌های بنیادی و لیزر آورده شده است:

هزینه درمان جای زخم با سلول های بنیادی و لیزر

هزینه‌ درمان‌های پزشکی، به ویژه روش‌های پیشرفته‌ای مانند سلول‌های بنیادی و لیزر، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. این عوامل می‌توانند به طور قابل توجهی نوسان ایجاد کنند. درمان با سلول‌های بنیادی گران‌تر است زیرا شامل یک فرآیند آزمایشگاهی و پزشکی پیچیده‌تر است.

هزینه درمان جای زخم با سلول های بنیادی

• نوع و منبع سلول‌های بنیادی: اگر از سلول‌های بنیادی چربی استفاده شود که از بدن خود بیمار گرفته می‌شود، هزینه شامل فرایند برداشت چربی و خالص‌سازی سلول‌ها است
• تعداد سلول‌ها: هزینه مستقیماً با تعداد سلول‌هایی که باید کشت داده شده یا فرآوری شوند تا به غلظت مورد نیاز برسند، افزایش می‌یابد.
• پیچیدگی روش پردازش: فرآوری در محل یا فرستادن به آزمایشگاه‌های تخصصی که این کار هزینه‌ اضافی دارد.
• مهارت و تخصص پزشک: پزشکانی که دارای تخصص در زمینه پزشکی ترمیمی و زیبایی هستند و تجربه بالایی در این روش دارند، معمولاً دستمزد بالاتری دریافت می‌کنند.

هزینه درمان جای زخم با لیزر

• نوع دستگاه لیزر: لیزرهای ابلیتیو (مانند CO۲ یا اربیوم) معمولاً گران‌ترین نوع لیزر برای اسکار هستند زیرا می‌توانند لایه‌های بیشتری از پوست را بردارند، لیزرهای غیرابلیتیو (مانند فرکشنال) ممکن است ارزان‌تر باشند اما اغلب نیاز به جلسات بسیار بیشتری برای رسیدن به نتیجه مشابه دارند.
• شدت و وسعت ناحیه اسکار: هزینه معمولاً بر اساس سطح تحت درمان و عمق اسکار محاسبه می‌شود.
• تعداد جلسات مورد نیاز: این مهم‌ترین عامل در هزینه‌ لیزر است. برخی اسکارهای خفیف ممکن است با ۳ جلسه بهبود یابند، در حالی که اسکارهای شدید ممکن است به ۸ تا ۱۲ جلسه یا بیشتر نیاز داشته باشند.
• دستمزد کلینیک و موقعیت جغرافیایی: کلینیک‌هایی که در مناطق گران‌تر یا مراکز پزشکی معتبر واقع شده‌اند، هزینه‌های سربار بالاتری دارند که این امر در قیمت نهایی لحاظ می‌شود.
• استفاده از روش‌های ترکیبی: اگر درمان لیزر با روش‌های مکمل مانند میکرونیدلینگ، تزریق پرکننده (فیلر) یا پی آر پی (PRP) ترکیب شود، هزینه نهایی به مراتب بالاتر خواهد رفت.

سوالات متداول

آیا هزینه درمان جای زخم با سلول های بناید تحت پوشش بیمه است؟

درمان‌های زیبایی یا ترمیمی مبتنی بر سلول بنیادی ممکن است تحت پوشش بیمه‌های پایه نباشند، بنابراین تمام هزینه مستقیماً به عهده بیمار است. اما بعضی از بیمه ها بخشی از هزینه این کار را تقبل می کنند.

برای درمان جای جوش کدام روش متداول تر است؟

برای درمان جای جوش (اسکار آکنه)، روش لیزر به طور کلی و در حال حاضر متداول‌تر و رایج‌تر است.

برای درمان جای زخم با سلول های بنیادی به چه متخصص و مراکزی مراجعه کنیم؟

برای درمان جای زخم با سلول‌های بنیادی، باید به فوق تخصص پوست، مو و زیبایی یا جراح پلاستیک مراجعه کنید که دارای کلینیک‌های تخصصی با مجوز استفاده از فناوری سلول‌های بنیادی برای ترمیم بافت باشند.

جمع بندی

اگر اولویت شما بازسازی کامل بیولوژیکی و در دسترس بودن بافت نرمال جدید در اسکارهای عمیق است، سلول بنیادی گزینه قوی‌تری است. اما اگر به دنبال روشی سریع‌تر، غیرتهاجمی‌تر و با دوره نقاهت کوتاه‌تر برای بهبود بافت و رنگ اسکار هستید، لیزر گزینه اول خواهد بود. توصیه نهایی همیشه مشورت با یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک است تا با توجه به نوع، سن و عمق اسکار شما، بهترین برنامه درمانی (که گاهی اوقات ترکیبی از هر دو روش است) تعیین شود.

منبع: برترین‌ها