موزه‌ای که با عشق «بابای مدرسه» جان گرفت؛ روایت زندگی دانش‌آموزان بافقی

به گزارش خبرنگار مهر، در قلب شهر بافق واقع در استان یزد موزه‌ای متفاوت وجود دارد که نه تنها تاریخ آموزش و پرورش را روایت می‌کند، بلکه گوشه‌ای از زندگی مردم و فرهنگ این دیار را نیز به نمایش می‌گذارد. این موزه که توسط «بابای مدرسه» پایه‌گذاری شده، مجموعه‌ای از اشیای قدیمی، لوازم التحریر، دفترهای خاطرات و تصاویر تاریخی را گردآوری کرده است و هر بخش آن داستانی از روزگار دانش‌آموزان و مدارس این شهر بازگو می‌کند و آن را «موزه فرهنگ و هنر بافق» نامیده است.

رازهای ناگفته‌ وکیل اولیای دم امیرمحمد خالقی؛ حکم قصاص قاتل به کجا رسید؟ 

جلال بهشتی زاده ۱۳ سال تمام وسایل موزه را به تنهایی جمع آوری کرده و دو سال هم در خانه‌اش آنها را نمایش می داده است. ۵ هزار قلم وسیله در این موزه جای گرفته است و خاطرات کودکی همه ایرانی‌ها را یادآوری می‌کند. از کاغذ رنگی گذاشتن روی صفحه سیاه و سفید تلویزیون گرفته تا ویدئوهای آموزشی در عصری که داشتن نوار ویدئو ممنوع بود.

بازدیدکننده با ورود به این موزه، نخست با تصاویری از بافت قدیم بافق و بخش‌های مرتبط با مدرسه و دانش‌آموزان روبه‌رو می‌شود؛ عکسی که مورد توجه قرار می‌گیرد فاصله صد ساله دو مرد است یکی مرد خردسال و دیگری سالخورده که پشت یک میز نشسته‌اند و یکی جلویش کامپیوتر قرار دارد و دیگری دفتر مشق. تخته سیاهی در ورودی موزه است که هر بار نکته‌ای روی آن نوشته می‌شود با مناسبت و بی مناسب با ایام.

کتاب‌های درسی که روزگاری دست به دست دانش‌آموزان شده‌اند، و لوازم‌التحریر سنتی که خاطره‌های نسلی از معلمان و دانش‌آموزان را زنده می‌کند بخشی از این موزه هستند.

در ویترین‌های این موزه می‌توان به خاطر آورد که با چه لوازم التحریری مشق می‌کردید و با چه وسایلی آموزش می‌دیدید. بخش زیادی از وسایل موزه خاطره جمعی همه مردم است و بخشی دیگر متعلق به مردم بافق است. مانند رؤسای آموزش و پرورش بافق یا اولین‌های بافق مثل اولین کامپیوتری که برای آموزش در مدارس وارد بافق شد.

در بخشی دیگر، موزه به تاریخچه آموزش و پرورش در بافق و تحول آن در طول دهه‌ها می‌پردازد. از تأسیس مدارس ابتدایی گرفته تا تجربیات فرهنگی و آموزشی محلی، همه در قالب مستندات، عکس‌ها و اشیای ارزشمند به نمایش درآمده‌اند.

جدا از حوزه آموزش، بخشی از موزه به فرهنگ، مردم‌شناسی و زندگی در شهر بافق اختصاص یافته است. این بخش تصویری جامع از تاریخ و هویت فرهنگی این شهر ارائه می‌کند و ارتباط بین آموزش و زندگی اجتماعی را به خوبی نشان می‌دهد دری تاریخی که به روی این بخش از موزه باز می‌شود هم تاریخی است سپس فضایی به آنچه به مردم شهر تعلق دارد اختصاص می‌یابد. نخل همه زندگی جاری و سبز بافق است همه آنچه از یک نخل به دست می‌آید به معرض نمایش گذاشته شده است حتی آئین‌ها و روایت‌ها، اجزای یک نخل و صنایع دستی مرتبط با آن. حتی با خوراکی‌های خرمایی از بازدیدکنندگان در این بخش پذیرایی می‌شود.

همین جا یک پرده هم وجود دارد که برخی اوقات دانش آموزان می‌نشینند و روی پرده فیلم می‌بینند. کمی دقت کنید صدای پرندگان هم لابه لای تنه درختان نخل شنیده می‌شود. فضاسازی زیبای این بخش از موزه هم از صفر تا صد با سید جلال بهشتی زاده، مدیر موزه است. او بابای مدرسه بود و از اول هم سودای جمع آوری خاطرات مردم بافق را داشته است. از زمانی که در مدرسه کار می کرده تا وقتی در خانه‌اش وسایل را به مسئولان شهر نمایش می داده است. حالا او با کمک آموزش و پرورش و فرمانداری بافق در ساختمانی که یک آزمایشگاه منحل شده بود، تمام وسایل موزه را چیده است.

نکته جالب موزه اینجاست که برخلاف خیلی از موزه‌ها حتی موزه‌های وزارت میراث فرهنگی، اینجا خیلی تمیز است و اشیای آن مرتبط تمیز می‌شوند و جلال بهشتی زاده هم نه هیچ وقت موزه داری خوانده و نه موزه‌های زیادی را در شهرها و کشورهای مختلف دیده ولی با فکر و خلاقیت ذاتی که دارد، این موزه را چنان حرفه‌ای چیده که خیلی از موزه‌های میراث فرهنگی باید از آن تبعیت کنند.

او کمک کرده که مستندهایی هم درباره آموزش و پرورش و دانش آموزان قدیمی بافق هم ساخته شود مانند فیلم کوتاه و مستند «چشم چشم دو ابرو». جلالی هر روز برای این موزه برنامه دارد بنابراین این یک موزه پویاست نه موزه‌ای که هر روز خاک بخورد و یکی دو بار دیدن برای آن کافی باشد. چون او هر بار به هر مناسبتی یک رویداد برگزار می‌کند یا وسایل جدیدی را به نمایش درمی آورد گالری موزه هم که همیشه میزبان مردم و گردشگران است.

با وجود همه این تلاش‌ها، موزه فرهنگ و هنر بافق جلال بهشتی آن طور که باید هنوز دیده نشده و صدای آن به استان‌های دیگر نرسیده است از این مرد خلاق در موزه داری هم تقدیر در سطح استان انجام گرفته نه بیشتر.

موزه آموزش و پرورش بافق، نمونه‌ای برجسته از اهمیت حفظ خاطرات آموزشی و فرهنگی است. هر بازدیدکننده، چه دانش‌آموز، معلم یا گردشگر، در این موزه با یک سفر تصویری به گذشته روبه‌رو می‌شود و تجربه‌ای منحصر به فرد از تاریخ و هویت جامعه بافق کسب می‌کند.

منبع: خبرگزاری مهر