در نمایشگاه هفته پژوهش خراسان رضوی، نسخه برش استانی برنامه هفتم با حضور مسئولان رونمایی شد تا مسیر توسعه علمی و پژوهشی استان بیش از پیش روشن شود.
حسن پارسیپور با حضور در غرفه نمابان و به نقل از ایسنا در نمایشگاه «هفته پژوهش» اظهار کرد: طبیعتا یکی از رسالتهایی که سازمان برنامه و بودجه کشور و به تبع آن ما در استان خراسان رضوی، در قالب سازمان مدیریت و برنامهریزی دنبال میکنیم، در نظر گرفتن پژوهش بهعنوان یک محور است که باید در دستور کار داشته باشیم.
وی در خصوص مولفههای مهم توسعه بیان کرد: سرزمین پهناور ایران اسلامی و خطه خراسان، که خاستگاه تمدنی است، دارای پتانسیلهای بسیار بالایی برای پیشرفت و توسعه است. وقتی صحبت از توسعه میشود، چند مولفه مهم باید مورد توجه قرار گیرد؛ اینکه داشتههایمان چیست؟ مزیتهایمان کدام است؟ و چه ظرفیتهایی داریم؟ که میتوانیم با اتکای به آنها به سمت توسعه حرکت کنیم؛ این یک طرف ماجراست، از طرف دیگر، باید بدانیم چه مشکلات، چالشها و موانعی پیشرو داریم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی با بیان اینکه اگر بخواهیم این موارد را کنار هم قرار دهیم و با اتکا به داشتهها به سمت نداشتهها حرکت کنیم، نیازمند برنامه هستیم، تصریح کرد: برنامهمحور بودن و حرکت بر اساس برنامه مستلزم این است که این مسیر همراه با دانش و شناخت باشد و چراغ راه آن، پژوهش است. بنابراین مراکز پژوهشی، علمی و دانشگاهی از جایگاه بسیار مهمی برخوردار هستند.
وی با اشاره به برنامهمحور بودن رسالت سازمان برنامه و بودجه، گفت: در سازمان نیز رسالت ما این است که بتوانیم برنامهمحور عمل کنیم، از پژوهشها استفاده ببریم و برنامههای توسعه استان را حمایت و هدایت کنیم تا مسیر پیشرفت طی شود. یکسری الزامات قانونی و رسالتهایی داریم که باید آنها را بشناسیم و مطابق با همان چارچوبها حرکت کنیم.
پارسیپور تاکید کرد: نکته مهم دیگر این است که همکاران ما در سازمان مدیریت و برنامهریزی، مجموعهای توانمند و با دانش هستند. امروز اقتصاد باید دانشبنیان باشد و پژوهشها جایگاه خاص خود را دارند. اما اینکه پژوهشها را چگونه میتوانیم حمایت کنیم، نیازمند بازتعریف مناسبات ما با جامعه دانشگاهی و مراکز علمی و پژوهشی است. این مناسبات بین دستگاههای اجرایی و اداری با مراکز پژوهشی باید بازتعریف شود؛ به این مفهوم که بیشتر کنار هم قرار بگیریم، کارهای ترکیبی انجام دهیم و جلسات مشترک داشته باشیم تا بتوانیم موثرتر عمل کنیم.
وی با طرح این پرسش که وقتی قانون میگوید باید اسناد توسعه بالادستی داشته باشیم، کدام مراکز میتوانند بنیادهای علمی این اسناد را برای ما فراهم کنند؟، پاسخ داد: طبیعتا مراکز پژوهشی و پژوهش امروز بهگونهای جایگاه یافته و ادبیات آن مورد پذیرش است که ضرورتش برای همه روشن است؛ اما با برنامه بودن و با برنامه کار کردن و اینکه چگونه میتوانیم از جامعه دانشجویی و دانشگاهی برای توسعه استان کمک بگیریم نیز بحث دیگری است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی ادامه داد: ما متولی آن هستیم که الزامات دستگاههای اجرایی برای کارهای پژوهشی را همسو و هماهنگ کنیم و در مسیر توسعه هدایت کنیم. بنابراین سیاستهای وزارت علوم و سیاستهای کلان کشور و دولت را کنار خود قرار میدهیم و در کنار آن، داشتهها و نداشتههای استان را نیز لحاظ میکنیم تا پژوهش مسیر درست خود را پیدا کند.
ارتباط بین مراکز علمی و پژوهشی کم است
وی تصریح کرد: به نظر میرسد در حوزه پژوهش با کارهای پراکنده مواجه هستیم و ارتباط بین مراکز پژوهشی، علمی و دانشگاهی و دستگاهها گاهی آنگونه که باید، نیست. این مناسبات باید بازتعریف شود؛ چون کنار هم ننشستهایم و فاصلهها زیاد شده است. امروز جامعه دانشگاهی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی، سازمانی مانند سازمان مدیریت و برنامهریزی را چقدر میشناسند؟ ما چقدر به سمت دانشگاهها و دانشجویان تحصیلات تکمیلی حرکت کردهایم؟ دانشجویان چقدر این مجموعه بزرگ از حیث داده و اطلاعات را میشناسند؟
پارسیپوراضافه کرد: ما استقبال میکنیم از اینکه همایشها، سمینارها و نشستهای علمی مشترک برگزار کنیم، در چهارچوبی که بتوانیم چالشهای استان را واکاوی کنیم و با یک نگاه علمی و پژوهشی ببینیم چگونه میتوان از مزیتها، داشتهها و توانمندیها بهره برد.
از مدل بسیج منابع برخوردار نیستیم
رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی در خصوص بهرهمندی از مزیتها و توانمندیهای استان بیان کرد: بخشی از این توانمندیها طبیعی است و سرزمین خراسان از آن برخوردار هست و بخشی دیگر منابع انسانی بسیار کارآمدی است که عمدتا در دانشگاهها متمرکز هستند. همچنین بخشی از توانمندیها، منابع و تجهیزات است که آنها را میشناسیم، اما به نظر میرسد از یک مدل بسیج منابع برخوردار نیستیم تا بتوانیم این منابع را کنار هم قرار دهیم، تجمیع کنیم و در راستای توسعه از آنها بهره ببریم.
وی افزود: در چارچوب رسالتهای اداری و با توجه به اینکه در سازمان مدیریت متولی جهتدهی منابع استان هستیم، تلاش میکنیم منابع پژوهشی را که بهصورت الزام در استان وجود دارد، با یک نگاه مشترک با جامعه دانشگاهی، برنامهریزی و کار و پژوهش تعریف کنیم تا گامهای موثرتری در مسیر توسعه برداشته شود.
میان طرحهای مطالعاتی و اجرا پیوند قوی وجود ندارد
رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی اظهار کرد: اینکه پژوهش چقدر استفاده میشود و این تکلیف چقدر محقق است، اگر بخواهیم ادعا کنیم پیوند بین طرحهای مطالعاتی و اجرا، پیوند قویای است، واقعیت این نیست. شاید از پتانسیل سرمایه انسانی در مسیر اجرای برنامهها آنقدر که باید استفاده نکردهایم. ما یک دستگاه فرابخشی هستیم اما دستگاهها و نهادها معمولا نگاه برنامهریزی بخشی دارند و بخشها پیوند قوی با یکدیگر ندارند؛ یعنی نتوانستهایم برنامههای مشترک تعریف کنیم و اگر برنامه مشترک تعریف شود، قطعا اثربخشی بیشتر خواهد بود.
وی با اشاره به آغاز برنامه هفتم توسعه کشور، تشریح کرد: ۱۸ آذرماه در این نمایشگاه، نسخه برش استانی برنامه هفتم رونمایی شد. این برنامه با نگاه علمی و با کمک دستگاههای اجرایی و نخبگان تهیه شده است. اما اینکه چقدر خود را ملزم میدانیم که در چارچوب این برنامه حرکت کنیم، بسیار مهم است. استاندار نیز تاکید داشتند که باید سامانهای باشد تا سال به سال رصد کنیم که چقدر در چارچوب برنامه هفتم حرکت کردهایم. هر میزان انطباق رفتار اداری و اجرای برنامهها با اسناد بالادستی مانند سند برنامه هفتم بیشتر باشد، طبیعتا موفقیت بیشتری در توسعه خواهیم داشت.
پارسیپور با تاکید بر اینکه ما خود را مکلف میدانیم که برنامه هفتم را برنامهای قابل انعطاف ببینیم و سالانه آن را رصد کنیم، ادامه داد: اینکه در یک سال گذشته چه اتفاقی افتاده، در کجا موفقتر بودهایم و در کجا فاصلهها زیاد است را باید بررسی کنیم. باید مجددا به سند مراجعه و نقاط ضعف را بررسی کنیم و با یک برنامه قویتر مسیر را ادامه دهیم. تلاش میکنیم در شورای برنامهریزی و چهار کارگروه زیرمجموعه شورا، ابتدای هر سال سند برنامه را همراه با شاخصها بررسی کنیم و گزارش عملکرد دستگاهها را ارائه دهیم تا مشخص شود آیا واقعا برنامهمحور حرکت کردهایم یا خیر.
وی برنامه دیگر مدنظر سازمان برنامه و بودجه را تقویت ارتباط با جامعه دانشگاهی و دانشجویی دانست و گفت: باید ببینیم چطور میتوان این ارتباط را بیشتر کرد. دانشجویان بسیار توانمند هستند و زیر نظر اساتید، پایاننامهها و پژوهشهایی انجام میدهند. چه بهتر که این پژوهشها در مسیر چالشها، موانع و مسائل استان قرار گیرد. بنابراین تلاش میکنیم ارتباط میان دانشجویان و دستگاههای اجرایی برقرار و دستگاهها مکلف شوند هر سال از چند پایاننامه دانشجویی حمایت کنند. اگر برای مثال ۲۰ دستگاه اجرایی هر کدام حداقل از پنج پایاننامه حمایت کنند، هم رزومهای برای دانشجویان ایجاد میشود و هم شناخت آنها از دستگاههای اجرایی افزایش مییابد و این ارتباط تقویت میشود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه خراسان رضوی با اشاره به اینکه این ارتباط یک برد دوسویه است، تصریح کرد: زمانی که از پایاننامه دانشجویی حمایت میکنیم، به دانشجو اعتمادبهنفس میدهیم که پایاننامهاش کاربردی خواهد بود و از سوی دیگر، دستگاههای اجرایی نیز میتوانند از خروجی این پایاننامهها و پژوهشهای دانشگاهی بهره ببرند. ما پژوهشهای دروندانشگاهی و بروندانشگاهی داریم و در دستگاههای اجرایی نیز اعتبارات مشخصی برای اجرای برنامههای پژوهشی وجود دارد، اما فاصله میان این دو بخش زیاد است و تلاش میکنیم سالبهسال این فاصله کمتر شود.
وی افزود: باید یک قرارداد مشخص داشته باشیم تا پژوهشهای دانشگاهی به سمت نیازهای استان هدایت شود. پایاننامههای دانشجویی یک نقطه اتصال با هیئت علمی دانشگاه محسوب میشود و طرحهای پژوهشی مصوب دانشگاه نیز حلقه ارتباطی ما با جامعه دانشجویی است. لازم است دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی خود، دستگاهها و نهادهای مرتبط را بشناسند. برای مثال، دانشجوی کشاورزی باید ادارات و نهادهای حوزه کشاورزی را بشناسد و این ارتباط دوسویه شکل بگیرد. در حوزه مدیریت شهری نیز لازم است دستگاههای مرتبط با دانشجویان رشتههای مدیریت شهری، شهرسازی و برنامهریزی شهری تعامل داشته باشند. این پیوند وجود دارد اما قوی نیست و اگر از ظرفیت کارگروهها که جایگاه قانونگذاری دارند استفاده کنیم، سال به سال این ارتباط تقویت خواهد شد.
سازمان برنامه و بودجه متولی سند آمایش سرزمین است
پارسیپور با بیان اینکه سازمان برنامه و بودجه متولی سند آمایش سرزمین است، تشریح کرد: این سند در شورای عالی آموزش کشور و هیئت دولت تصویب شده و همه دستگاهها ملزم هستند برنامههای خود را مطابق آن پیش ببرند. در گام نخست تلاش کردیم مدیران و کارشناسان دولتی را با ادبیات آمایش آشنا کنیم اما باید توجه داشت که برنامه آمایش صرفا برای مدیران دولتی نوشته نشده است. هدف اصلی سند، ساماندهی فضا و افزایش اثربخشی پروژههاست. در حالی که تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد پروژهها دولتی هستند و بیش از ۸۰ درصد اقدامات در بخش خصوصی انجام میشود، ضروری است پیوند بخش خصوصی با آمایش تقویت شود.
وی اضافه کرد: باید با ظرافت عمل کنیم تا بخش خصوصی احساس نکند آمایش یک ترمز و مانع اجرای پروژههاست بلکه باید بداند که آمایش به معنای هدایت درست برنامهها است؛ به این معنا که اگر میخواهد پروژهای اجرا کند، از دادههای آمایش استفاده کند و آینده پروژه را از منظر بازار، انرژی، محیطزیست و سایر عوامل ببیند. ما تلاش میکنیم با آمایش یک تصویر روشن پیش روی بخش خصوصی قرار دهیم و نشان دهیم که در بخش دولتی کمککار آنها هستیم تا پروژههایشان جهتگیری دقیقتری پیدا کند.
بخش خصوصی، اصلیترین بازیگر سند آمایش
رئیس برنامه و بودجه خراسان رضوی مطرح کرد: برای اولین بار، در یک هفته اخیر سند برنامه هفتم را در شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی ارائه کردیم و برنامه داریم آمایش را نیز در یکی دو جلسه آینده به این شورا ببریم و تشریح کنیم. دانشگاهها میتوانند در این حوزه نقش مهمی ایفا کنند؛ همانطور که در سالهای گذشته جامعه دانشگاهی کمک کرد تا ادبیات آمایش در بدنه دستگاههای اجرایی جاری شود، امروز نیز نیاز داریم این ادبیات در بخش خصوصی نهادینه شود. از جامعه دانشگاهی میخواهیم نشستهایی مشترک برگزار کنیم تا بخش خصوصی را وارد این گفتوگو کنیم؛ زیرا اصلیترین بازیگر آمایش، بخش خصوصی است. باید احساس کند منابع و برنامهریزیها در جهت خدمت به پروژههای آنهاست و یک میز مشترک برای گفتوگو وجود دارد؛ میزی که نام آن آمایش است و سند پیشروی ما نیز آمایش خواهد بود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
بدون دیدگاه