نوآوری‌های صندوق‌های قرض‌الحسنه در اصفهان؛ چرا تشکیل کانون نظارتی ضروری است؟

به گزارش خبرنگار مهر، مهدی طغیانی نماینده مردم اصفهان و سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، صبح پنجشنبه در همایش قرض‌الحسنه‌های استان اصفهان، در ابتدای سخنان خود با تبریک ایام مرتبط با حضرت فاطمه زهرا (س) و قدردانی از فعالان صندوق‌های قرض‌الحسنه، اظهار کرد: قرض‌الحسنه‌ها نهادی کاملاً مردمی‌اند؛ مردم ۲۰، ۳۰ و حتی ۵۰ سال پیش بدون اتکا به دولت این صندوق‌ها را ایجاد کردند. اگر امروز دولت بخواهد همین ساختار را بسازد، شاید به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه نیاز باشد.

قاب تاریخ | کودکی بهنوش طباطبایی در مهد کودک

وی با بیان اینکه اصفهان از نظر تعداد و گردش منابع صندوق‌های قرض‌الحسنه رتبه اول کشور را دارد، افزود: این خدمات ارزشمند نباید از دست برود. بسیاری از مدیران قرض‌الحسنه‌ها مال، آبرو و اعتبار خود را برای خدمت به مردم گذاشته‌اند و این نگاه یک نگاه الهی است.

قرض‌الحسنه‌ها مشکل «اطلاعات نامتقارن» را حل کرده‌اند

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به نقش صندوق‌های قرض‌الحسنه در شناخت دقیق و نزدیک از جامعه محلی گفت: بخش مهمی از هزینه‌های سیستم بانکی ناشی از مشکل اطلاعات نامتقارن است؛ یعنی مشتری چیزهایی از خودش می‌داند که بانک نمی‌داند. اما قرض‌الحسنه‌ها به دلیل ارتباط محلی این مشکل را حل کرده‌اند و می‌توانند دقیق تشخیص دهند چه کسی نیازمند است و چه کسی توان بازپرداخت دارد.

وی افزود: همین امتیاز باعث شده که صندوق‌های خرد بتوانند وام‌های کوچک اما اثرگذار بدهند و در ایجاد کسب‌وکارهای خانگی مؤثر باشند.

طغیانی با بیان اینکه چالش‌های اصلی از نگاه حاکمیتی بانک مرکزی به قرض‌الحسنه‌ها آغاز شد، گفت: سال‌ها پیش این نگاه وجود داشت که چون بانک‌های قرض‌الحسنه ایجاد شده‌اند دیگر نیازی به صندوق‌های مردمی نیست. برخی معتقد بودند باید این صندوق‌ها را محدود کرد تا خودبه‌خود جمع شوند.

وی ادامه داد: چهار مورد تخلف را مثال می‌زدند و حکم کلی می‌دادند. در حالی که باید منافع این نهادهای مردمی دیده شود؛ جایی که مردم ضامن کافی ندارند و نمی‌توانند از بانک وام بگیرند.

به گفته طغیانی، یکی از اشتباهات رایج، یکسان‌سازی» همه صندوق‌ها بوده است، ما یک صندوق کوچک محلی داریم و یک صندوق بسیار بزرگ، اینها قابل مقایسه نیستند اما با یک دستورالعمل یکسان مدیریت می‌شدند.

مسیر اصلاح در بانک مرکزی آغاز شد

وی با اشاره به جلسات متعدد با بانک مرکزی طی دو سال اخیر گفت: نگاه حاکمیتی تغییر کرده است. ما پیشنهاد دادیم صندوق‌ها ناهمگن دیده شوند؛ کوچک، متوسط و بزرگ هر کدام دستورالعمل مناسب خود را داشته باشند. همین شد که نسخه جدید دستورالعمل در زمستان و تابستان نهایی شد و اکنون تصویب شده است.

طغیانی ضمن قدردانی از تیم جدید بانک مرکزی افزود: آقای رئیس کل شخصاً پیگیر حل مسئله صندوق‌هاست و مسیر تدوین دستورالعمل جدید کار ساده‌ای در ساختار بانک مرکزی نبود.

وی با اشاره به تحول فناوری‌های مالی و پرداخت در کشور گفت: اگر قرض‌الحسنه‌ها در این مسیر متوقف شوند، مردم به دلیل سرعت و سهولت خدمات، دیگر سمت صندوق‌ها نمی‌آیند. امروز مردم نمی‌خواهند برای مبادلات مالی وقت بگذارند.

به گفته طغیانی، براساس دستورالعمل جدید، «قرض‌الحسنه‌های بزرگ می‌توانند درگاه پرداخت داشته باشند و صندوق‌های کوچک و متوسط باید از خدمات بانک مرکزی در حوزه فناوری بهره‌مند شوند.

تورم شدید، انگیزه سپرده‌گذاری قرض‌الحسنه را کاهش داده است

نماینده مردم اصفهان در مجلس در بخش دیگری از سخنانش شرایط اقتصادی کشور را یک چالش مهم برای صندوق‌ها دانست و گفت: «تورم شدید انگیزه سپرده‌گذاری را کاهش می‌دهد. وقتی مردم می‌توانند با چند کلیک پول خود را به طلا تبدیل کنند طبیعی است که کمتر به سپرده قرض‌الحسنه روی بیاورند.»

وی ابراز امیدواری کرد با بهبود وضعیت اقتصادی، «فضای اعتماد و انگیزه معنوی مردم» برای سپرده‌گذاری بیشتر شود.

سامان‌دهی نظارت؛ ورود پنج نهاد نظارتی جدید در برنامه هفتم

طغیانی با اشاره به تغییرات قانونی در برنامه هفتم توسعه گفت: نظارت فقط دست بانک مرکزی نخواهد بود. سازمان اقتصاد اسلامی، دو بانک قرض‌الحسنه و نهاد جدید قانون‌های قرض‌الحسنه نیز به زنجیره نظارت اضافه شده‌اند.

به گفته وی، دستورالعمل تشکیل «کانون‌های قرض‌الحسنه» نیز نهایی شده و به‌زودی صندوق‌ها می‌توانند در این قالب جدید سامان بگیرند.

وی با اشاره به وجود تعدادی تخلف محدود در برخی صندوق‌ها تاکید کرد: برخی از دوستان به دلیل این تخلفات نمی‌خواهند در چارچوب جدید قرار بگیرند، اما برای حفظ هویت قرض‌الحسنه لازم است همه وارد ساختار نظارتی شوند.

نوآوری فراموش شده است؛ گرفتار روزمرگی شده‌ایم

طغیانی با اشاره به نیاز صندوق‌ها به تحول گفت: آن‌قدر درگیر کارهای روزمره، ثبت، حساب‌های مشترک و مسائل جاری بوده‌ایم که از نوآوری در خدمت‌رسانی غافل مانده‌ایم. قرض‌الحسنه نهاد بومی و دینی ماست و باید با ایده‌های جدید تقویت شود.

وی تأکید کرد: ناامید نشوید؛ همین مطالبه‌گری‌ها باعث شد امروز دستورالعمل جدید ایجاد شود. سال به سال باید شاهد توسعه صندوق‌های قرض‌الحسنه در اصفهان باشیم.

منبع: خبرگزاری مهر