خشم باکو از توافق راهبردی ایروان-بروکسل؛ «اروپا صلح را به خطر انداخته است»

به گزارش گروه بین‌الملل نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم، وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان اعلام کرد: سندی که در بروکسل تحت عنوان «دستور کار راهبردی اتحادیه اروپا و ارمنستان» امضا شده، با دستور کار صلح با آذربایجان در تضاد است. باکو از ایروان و بروکسل انتظار دارد که فرمول‌بندی‌های ناخوشایند برای آذربایجان را از این سند امضا شده حذف کنند.

قاب تاریخ | کودکی بهنوش طباطبایی در مهد کودک

به تعبیر باکو، عناصری که درگیری‌های گذشته را احیا می‌کنند، نیت ارمنستان را به طور جدی زیر سؤال می‌برند و واقعیت کنونی را منعکس نمی‌کنند.

وزارت خارجه آذربایجان به مفاد توافقنامه صلحی اشاره کرده که پیش‌امضا شده اما هنوز نهایی و اجرایی نشده، اما سخنی از این بند به میان نیاورده که طرفین باید از «دخالت در امور داخلی یکدیگر» خودداری کنند.

ایروان هنوز واکنشی به بیانیه رسمی وزارت خارجه آذربایجان نشان نداده است. در همین حال، باکو هشدار داده که تحولات را به دقت زیر نظر دارد و نتیجه‌گیری‌های خود را انجام خواهد داد.

اعتراض به واژه «آوارگان» و حمایت از «اسرا»

باکو از جمله به استفاده از عبارت «جابجایی پناهندگان ارمنی قره‌باغ»، اشاره به اسرای ارمنی و چشم‌انداز ادامه مأموریت ناظران اروپایی در این سند معترض است.

وزارت خارجه آذربایجان استفاده از عبارت «ارامنه قره‌باغ که پس از عملیات نظامی آذربایجان پناهنده شده‌اند» را در مقدمه و سایر بندهای سند، نشانه‌ای از «سوگیری آشکار» دانسته و مدعی است که آن‌ها «پس از رد طرح ادغام مجدد آذربایجان، داوطلبانه به ارمنستان نقل مکان کرده‌اند.»

در بیانیه آمده است: «گنجاندن این موضوع در اولویت‌های روابط اتحادیه اروپا و ارمنستان و توصیف این افراد به عنوان “پناهنده”، نشان‌دهنده رویکرد مغرضانه آشکار علیه آذربایجان است.»

موضوع دیگری که خارج از سند صلح ارمنستان و آذربایجان است، اما باکو می‌خواهد ارمنستان آن را حتی با شرکای بین‌المللی نیز مطرح نکند، مسئله اسرای ارمنی در زندان‌های باکو است.

آذربایجان اعلام کرده است: «نامیدن افرادی که به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت متهم و محکوم شده‌اند به عنوان “اسیر جنگی” و تعیین آزادی آن‌ها به عنوان یک اولویت جداگانه، تحریف جدی واقعیت و غیرقابل قبول است.»

این در حالی است که در سند ارمنستان-اتحادیه اروپا واژه «اسیر جنگی» نیامده و از تلاش برای آزادی «بازداشت‌شدگان ارمنی» به عنوان اقدامی اعتمادساز سخن به میان آمده است.

نگرانی از مأموریت ناظران اروپایی و نظامی‌گری ارمنستان

موضوع نگران‌کننده بعدی برای باکو، ناظران غیرمسلح اروپایی در مرز ارمنستان و آذربایجان است. دستگاه دیپلماسی آذربایجان اعلام کرده که تأکید بر موضوعات نظامی و دفاعی به «نظامی‌گری» ارمنستان کمک می‌کند.

در بیانیه آمده است: «با توجه به اینکه ماده 7 توافقنامه پیش‌امضا شده میان آذربایجان و ارمنستان، تعهد طرفین مبنی بر عدم استقرار نیروهای هیچ طرف ثالثی در مرز مشترک را تعیین می‌کند، این واقعیت نگران‌کننده‌تر است که ایروان و بروکسل به جای توقف مأموریت نظارتی اتحادیه اروپا (که به عنوان ابزار تبلیغاتی علیه آذربایجان استفاده می‌شود)، حفظ و فعالیت عملیاتی آن را در اولویت قرار داده‌اند.»

انتقاد از نادیده گرفتن پروژه جاده ترامپ

آذربایجان همچنین ناراضی است که در سند راهبردی اتحادیه اروپا و ارمنستان هیچ اشاره‌ای به پروژه TRIPP (جاده ترامپ) نشده و در عوض، از پروژه ارمنی «چهارراه صلح» یاد شده که به گفته باکو فاقد اجماع منطقه‌ای است.

وزارت خارجه آذربایجان اعلام کرد: «چنین وضعیتی سؤالاتی را پیرامون جدیت ارمنستان برای عملیاتی کردن پروژه TRIPP ایجاد می‌کند.»

گام‌های عملی برای «جاده ترامپ»؛ تشکیل ساختار مشترک با آمریکا

در حالی که باکو از نبود نام «جاده ترامپ» در سند اروپایی گلایه دارد، در ایروان صحبت از گام‌های عملی برای اجرای جاده‌ای است که از طریق سیونیک (زنگه‌زور)، آذربایجان را به نخجوان متصل می‌کند.

روز گذشته، «کریستینا کوین»، سفیر آمریکا در ارمنستان، اعلام کرد که یک ساختار جداگانه ارمنی-آمریکایی برای مدیریت برنامه‌ریزی و ساخت «مسیر ترامپ» تشکیل خواهد شد.

وی اطلاع داد که کارگروه‌های شکل‌گرفته تا پایان سال اولین جلسات خود را برگزار خواهند کرد.

گزارش شده که ریاست کارگروه آمریکایی را «سوناتا کولتر»، دستیار معاون وزیر خارجه (که سیاست‌های روسیه و اروپای مرکزی را نظارت می‌کند) بر عهده خواهد داشت. نیکول پاشینیان نیز پیشتر از «واهان کوستانیان» (معاون وزیر خارجه) و «مهر گریگوریان» (معاون نخست‌وزیر) به عنوان مسئولان طرف ارمنی نام برده بود.

سفیر آمریکا بدون ارائه جزئیات بیشتر گفت: «اکنون مسائل حقوقی مربوط به این ساختار ویژه در حال شفاف‌سازی است و منتظر اخبار پیشرفت هستیم.»

از تصمیم نخست‌وزیر ارمنستان مشخص شد که «کارن آندریاسیان»، نماینده ارمنستان در امور حقوقی بین‌المللی، این روزها در لندن است تا کارهای مربوط به تدوین بسته قراردادی بین‌دولتی پروژه مسیر ترامپ (TRIPP) را با شرکت حقوقی «فیلد فیشر» (Fieldfisher) انجام دهد.

چهار ماه پس از توافق واشنگتن، هنوز شرایط عبور آذربایجانی‌ها از «جاده ترامپ» کاملاً روشن نیست، اما مقامات ارمنستان اطمینان می‌دهند که هر راهکار فنی انتخاب شود، باید در چارچوب اصول حاکمیت، صلاحیت قضایی و عمل متقابل باشد.

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم