دست فرمان فعلی سینمای مستند بویی از تحول نمی‌دهد/ مستندسازان در جنگ 12 روزه ساماندهی نشده بودند

به گزارش خبرنگار فرهنگی نمابان و به نقل از خبرگزاری تسنیم، نشست خبری فعالیت‌های مرکز مستند سوره با حضور محمدرضا امامقلی، مدیر این مرکز برگزار شد. 

قاب تاریخ | کودکی بهنوش طباطبایی در مهد کودک

امامقلی در این نشست خبری گفت: در نشست خبری سال گذشته اشاره کردیم که قصد تقویت فرا تهران را داریم و سعی کردیم در شهرهای مختلف حضور پیدا کنیم که ماحصل آن ارتباط با مستندسازان مختلف کشور بود. 
برای مثال در خوزستان مرکز رشد هنرهای تصویری را تأسیس کردیم و آموزش‌های اولیه داده شده است و هنرجویان آن هم اکنون در حال تولید اولین مستند بلند خود هستند. 

وی ادامه داد: سال گذشته تلاش کردیم در توسعه مخاطبان تجربیاتی را رقم بزنیم. به نظرم در حکمرانی تولید مستند در کشور نیازمند هم‌افزایی هستیم. معتقدم با دست فرمانی که سینمای مستند ما در حال حاضر طی می‌کند، احتمال تحول بسیار پایین است. منظورم مدیر یا مرکز خاصی نیست بلکه سپهر تصمیم‌گیری در سینمای مستند را هدف گرفته‌ام. 

امسال به دلیل جنگ 12 روزه سال خاصی داشتیم. باید ببینیم که آیا مراکزی که وظیفه‌شان تولید مستند است، کار خود را چه طور انجام دادند؟ چه مستندهایی درباره جنگ 12 روزه تولید کردند؟ آیا در تولید مستند آرایش جنگی گرفته‌اند؟ به نظرم، خیر‌! چرا که هیچ جلسه‌ای تشکیل نشده است که مدیران بیایند و بگویند برای روایت این دفاع چه باید بکنیم؟ مستندسازان ساماندهی نشده بودند و مجوزها برای فعالیت فیلمسازان صادر نشده بود. علاوه براین، اینکه چه چیزی باید روایت شود معلوم نبود و همه گنگ بودند. به عبارت دیگر، بین نهادهای متولی مستندسازی هنوز این اجماع رخ نداده است و نیازمند سازماندهی هستیم.

وی با اشاره به تولید 4 مستند درباره جنگ 12 روزه گفت: مستند «ستاره شد» یکی از آثار ما درباره جنگ 12 روزه بود. مجموعه مستند بازداشتگاه اثر دیگری است که به کنش افراد دستگیر شده در اتفاقات سال 1401 در زمان جنگ 12 روزه می‌پردازد. مستند «پلز، ارائه سنگی» هم دیگر ساخته ماست که به پیدا کردن پیکر شهدای جنگ 12 روزه می‌پردازد. «شاخه‌ای روی آب» به کارگردانی محسن اسلام زاده روایت همسر شهید طهرانچی از ایشان هست که توسط محسن اسلام زاده ساخته است. فیلم مستند «تا آخرین عمود» نیز به روایت آخرین سفر کربلا شهید طهرانچی در ایام اربعین می‌پردازد. 

امامقلی با اشاره به تجربیاتی درخصوص بهتر دیده شدن فیلم‌های مستند گفت: برای فیلم مستند موتورسواران که برای شهادت آیت الله رئیسی تولید شد، تلاش کردیم اتفاق ویژه‌ای از نوع توسعه مخاطب رقم بخورد. احساس کردیم اگر آن را به دست کسانی برسانیم که اهل جشنواره‌ها نیستند، موفق‌تر خواهیم بود. سینمای مستند ما ظرفیت دیده شدن بسیار بیشتری از جشنواره‌ها دارد. 120 اکران ویژه و سیار را در سراسر کشور و استان های مختلف انجام دادیم و بیش از 15 هزار نفر مخاطب مستقیم آن بودند. این اکران‌ها در سالن سینما هم نبوده است، بلکه در کانون‌های فرهنگی، سالن شهرداری‌ها، دانشگاه‌ها و مساجد و … به نمایش درآمده است. 

وی ادامه داد: تجربه دوم ما مستند شگرد بود که سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد و در جشنواره میلان ایتالیا نیز که یکی از معتبرترین جشنواره‌های ورزشی در دنیا است، جایزه گرفت. این مستند را در پلتفرم تلوبیون اکران آنلاین کردیم و در دوره نزدیک به 3 هفته‌ای، بیش از 50 هزار مخاطب آن را دیده‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد که تکنیک‌هایی وجود دارد که می‌توان مخاطبان را به سینمای مستند نزدیک‌تر کرد. 

مدیر مرکز مستند سوره تاکید کرد: سیاست ما برای سال 1405 در مرکز مستند سوره این است که قبل از تولید مستند به فکر مخاطبان آن باشیم. باید به این سوال فکر کنیم که مخاطب مستند چه کسانی هستند و چگونه می‌توانیم آن را به دستش برسانیم؟ دقت داشته باشید که قرار نیست مستند بسازیم و آن را آرشیو کنیم، بلکه باید آن را به دست مخاطبان برسانیم. در همین راستا هیچ مستندی را در تهران رونمایی ویژه نکردیم و همه کارها در شهرستان‌ها رونمایی شدند.

او خاطرنشان کرد: در سال 1405 قصد داریم اکران مستند در مدارس را با همکاری آموزش و پرورش شروع کنیم؛ هم مستندهایی که به وقایع روز مرتبط است و هم مستندهایی که درباره محتوای آموزشی است. اولین مستندی که در مدارس اکران خواهد شد، شگرد است. معتقدم اگر بتوانیم ذائقه دانش‌آموزان را با سینمای مستند آشنا کنیم و فیلم‌هایی متناسب با علاقه و نیاز آنها تولید کنیم به دایره مخاطبان سینمای مستند، اضافه خواهیم کرد. 

امامقلی با اشاره به مستندهای مرکز مستند سوره برای جشنواره سینما حقیقت گفت: 7 فیلم مستند در جشنواره سینما حقیقت داریم. این آثار از تنوع موضوعی و قشر تولیدکننده اعم از کارگردان آقا و خانم برخوردار است. سعی کردیم به اقشار مختلف جامعه توجه کنیم. برای مثال خانم سارا طالبیان فیلم خوبی را درباره راهیابی تیم ملی فوتسال کشورمان به مسابقات آسیایی ساخته است که فیلم واقعا جسورانه‌ای است. همچنین فیلم مستند آگیرا به کارگردانی آقای محمدصادق اسماعیلی اثر ویژه‌ای در قصه و داستان‌گویی است. این مستند در جستجوی هویت یک فرد است. همچنین مستندهای «شاخه‌ای روی آب» و «پلز، ارائه سنگی» در جشنواره سینما حقیقت حضور دارند. «آبراه کوچکی در میان هور» نیز فیلم ویژه‌ای از آقای مرتضی پایه شناس است که در بخش شهید آوینی سینما حقیقت حضور دارد. مستند «هویدا» نیز درباره تاریخ معاصر ایران است.

مدیر مرکز مستند سوره در پاسخ به سوال تسنیم درباره شیوه حمایت مالی این مرکز از مستندسازان گفت: مهمترین روش ما برای حمایت مالی، ارائه طرح توسط مستندسازان است. دوست داریم آنها طرح‌های خود را ارائه بدهند و ما انواع حمایت مالی و غیرمالی در ساخت و تولید، توزیع و نشر، پخش بین‌الملل و … مستند را به آنها ارائه خواهیم کرد. ما در سازمان سوره طرح را می‌خوانیم و اگر مناسب بود، حمایت خواهیم کرد و هیچ سقفی برای حمایت وجود ندارد، مگر آنکه با سیاست های کلی حوزه هنری همسو نباشد. البته رسالت‌های تولیدی در حوزه هنری به قدری وسیع است که به نظرم اکثر فیلم‌ها مورد حمایت قرار می‌گیرند، مگر آنکه علیه ایران عزیزمان باشند.

منبع: خبرگزاری تسنیم