ایران در خشکسالی بی‌سابقه؛ 8 استان با بیش از 80درصد کاهش بارش

 این روزها خبر بارش باران و برف در نقاط مختلف ایران منتشر می‌شود و بسیاری امیدوارند که این بارش‌ها بتوانند خشکسالی و بحران آب کشور را کاهش دهند. با این حال، داده‌های رسمی بارش از اول مهر تا ۲۱ آذر ۱۴۰۴ تصویر دقیق و هشداردهنده‌ای ارائه می‌کنند: میانگین بارش کشور نسبت به نرمال ۵۷ درصد کاهش یافته است، رقمی که نشان می‌دهد حتی بارش‌های اخیر قادر به جبران کسری منابع آبی نیستند.

رازهای ناگفته‌ وکیل اولیای دم امیرمحمد خالقی؛ حکم قصاص قاتل به کجا رسید؟ 

استان‌های بحرانی و فشار شدید بر منابع آب

بر اساس داده های اعلام شده  استان‌های جنوبی و مرکزی کشور بیشترین کاهش بارش را تجربه کرده‌اند و در وضعیت قرمز بحرانی قرار دارند.

سیستان‌وبلوچستان: ۹۷.۲% کاهش

هرمزگان: ۹۶.۴% کاهش

کرمان: ۹۰.۴% کاهش

سمنان: ۸۸.۴% کاهش

یزد: ۸۷.۹% کاهش

تهران: ۸۳.۴% کاهش

قم: ۸۰.۳% کاهش

خراسان رضوی: ۷۹% کاهش

این کاهش شدید بارش، فشار بسیار زیادی بر سدها، چاه‌ها و منابع زیرزمینی وارد کرده و حتی بارش‌های اخیر نمی‌تواند آن را جبران کند. استان‌های دیگری مثل اصفهان، فارس، مازندران و اردبیل نیز بیش از ۶۰ درصد کاهش بارش داشته‌اند.

استان‌های نامطلوب و کاهش متوسط بارش

در دسته بعدی و  نامطلوب، استان‌هایی همچون خوزستان، گلستان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی و زنجان با کاهش ۲۷ تا ۴۸ درصدی بارش مواجه شده‌اند. این کاهش متوسط نیز برای کشاورزی، صنعت و تامین آب شهری تهدید جدی به شمار می‌آید.

استان‌های نزدیک نرمال و بالای نرمال

تنها بخش کوچکی از کشور، وضعیت نزدیک به نرمال یا بهتر از نرمال را تجربه کرده است.

کردستان: ۹.۱% کاهش → نزدیک نرمال

آذربایجان غربی: ۴.۳% کاهش → نزدیک نرمال

ایلام: ۱% افزایش → بالای نرمال

این اعداد نشان می‌دهد بارش‌های اخیر عمدتاً تنها مرطوب‌کننده موقت هوا هستند و اثر جدی بر جبران کسری منابع آبی ندارند.

کارشناسان منابع آب و اقلیم‌شناسی می‌گویند کاهش شدید بارش‌ها نتیجه تغییرات اقلیمی، کاهش پوشش گیاهی و مدیریت ناکارآمد منابع آبی است. ادامه روند خشکسالی می‌تواند باعث افت سطح منابع زیرزمینی، کاهش تولید محصولات کشاورزی و افزایش تنش‌های اجتماعی شود. حتی بارش‌های اخیر در نقاط پراکنده کشور، بدون ذخیره‌سازی و مدیریت منابع آب، قادر به حل بحران نخواهند بود.

به گفته متخصصان، تنها با مدیریت جامع منابع آب، بازچرخانی پساب، بهینه‌سازی مصرف شهری و کشاورزی و ایجاد سامانه‌های ذخیره‌سازی بارش می‌توان از وخامت بحران جلوگیری کرد. به عبارت دیگر، باران و برف یک روزه یا مقطعی، نمی‌تواند جایگزین برنامه‌ریزی بلندمدت و سیاست‌های پایدار آب شود.

اگرچه بارش‌های اخیر باعث شادی و امید مقطعی شده‌اند، اما با توجه به کاهش بیش از ۵۰ درصدی بارش در بیشتر استان‌ها، ایران همچنان درگیر بحران جدی آب و خشکسالی شدید است. بحران آب فراتر از یک فصل بارش است و نیازمند اقدامات فوری و بلندمدت در سطح ملی است.

کاهش و افزایش بارش استان های کشور از 1 مهر ماه تا 21 آذر ماه

منبع: رکنا